Programowanie (Pascal)

Programowanie





· algorytm

· język programowania – zbiór słów wyrażających algorytm

· program – algorytm przedstawiony za pomocą języka programowania

· programowanie – sztuka pisania programów

· programista/programistka – artysta/artystka



Języki programowania:

a) symboliczne (asemblery) (0001010011101…)

b) wysokiego poziomu (mniej zależne od sprzętu)

· interpretery (np.: batche; DOS – interpreter – interpretuję linijkę po linijce)

· kompilatory (program źródłowy jest zamieniany (kompilacja) do postaci wykonywalnej, np.: *. pas *. exe



PASCAL – JĘZYK PROGRAMOWANIA





Nicolas Wirth – 1971 – twórca Pascala

Borland Turbo Pascal 7.0

Delphi – Pascal for Windows



Tomasz Sadowski: "Praktyczny kurs Turbo Pascala"



Program w Pascalu:

· opcjonalnie nagłówek: Program ;

· średnik na końcu każdej instrukcji;

· na początku Begin – bez średnika

· na końcu End. – z kropką!

· słowa kluczowe należy pisać w jednym stylu



Słowa kluczowe:

· And · Array · Begin · Case · Const

· Div · Do · Downto · Else · End

· File · For · Function · Goto · If

· In · Label · Mod · Nil · Not

· Of · Or · Packed · Procedure · Program

· Record · Repeat · Set · Then · To

· Type · Until · Var · While · With



Instrukcje:

· "_" oznacza spację

· napisz – Write_(''); formatowanie wyjścia:

- WriteLn (s[n]); – wyświetla n-ty element łańcucha s)

- a:=5;

Write (a:3);

__5

- a:=5,9128367192837

Write (a:3:2); gdzie 3 oznacza dozwoloną długość liczby (3 pozycje), a 2 – ilość miejsc po przecinku na jakiej może zostać zapisana liczba

5,91

- a:='Ala ma kota'

Write (a:20:3); gdzie 3 nie ma sensu!, a 20 oznacza liczbę miejsc, na których zostanie zapisane coś



_________Ala ma kota

· napisz + znak końca akapitu – WriteLn ('');

· wczytywanie czegoś – Read (x);

· wczytywanie czegoś + przejście do następnej linijki – ReadLn (x);

· używa biblioteki – Uses ;

· kolor tekstu – TextColor ();

· kolor tła – TextBackground ();

· migający napis – TextColor ( + Blink);

· przejście do jakiegoś punktu na ekranie – GoToXY (x,y); – gdzie x i y to współrzędne (25 wierszy, 80 kolumn)

· przejście do etykiety:

Label , ;

GoTo ;

:

· czyszczenie ekranu – ClrScr;

· stałe – Const =; gdzie za można podstawić np.: liczbę z kodu ASCII (American Standard Console Information…) z zakresu 0-255 (np.: Wyjście=#27;)

· zmienne – Var :; gdzie x może być zmienną typu:

- Byte – 0-255 (8 bitów – tak/nie)

- Word – 0-65535 (16 bitów)

- Integer – –32768-+32767 (16 bitów)

- Longint – –2147483648-2147483647 (32 bity)

- Real – liczby rzeczywiste – 2,9E–39-1,7E38 (6 bajtów)

- Extended – 3,4E–4932-1,1E4932 (10 bajtów)

- Char – pojedynczy symbol

- String – łańcuch (max 255 znaków)

- String[] – łańcuch (max znaków)

- Boolean – typ logiczny, który przyjmuje dwie wartości: True albo False

· instrukcja przypisania :=, gdzie coś musi być zgodne z typem zmiennej

· instrukcja warunkowa:

If Then [Else ];

- po THEN może wystąpić cały szereg instrukcji, a nie jedna, wtedy trzeba je ograniczyć z jednej strony słowem Begin a z drugiej End; (ze średnikiem)

· pętle:

- For := [Down]To Do ; – dla zmiennej takiej i takiej wykonaj to i to

- Repeat Until ; – jeśli warunek jest spełniony, to pętla się kończy, (np.: Repeat Until KeyPressed;)

- While Do ; – dopóki warunek jest prawdziwy, to coś jest wykonywane; jeśli nie, to kończy

· komentarz – {} lub (**)

· opóźnienie działania programu – Delay ();

· zn:=ReadKey – funkcja, która czeka na naciśnięcie klawisza

· Window (x1,y1,x2,y2); – robi okienka (tło), gdzie x1 i y1 to współrzędne jednego z rogów okna, a x2 i y2, to współrzędne przeciwległego rogu

· Sound (n); gdzie n<20, 20000>[Hz] (?)

· Delay (n); opóźnia działanie programu (opóźnienie w milisekundach)

· NoSound; – brak dźwięku

· Chr(x:Byte):Char – wskazuje jaki znak kodu ASCII odpowiada danej liczbie

· Ord(x):LongInt – wskazuje, jaka liczba odpowiada danemu znakowi w kodzie ASCII

· Round – zaokrąglenie

· Trunc – wyświetla liczby przed przecinkiem

· Frac – wyświetla liczby po przecinku

· Abs – wartość bezwzględna

· Int – cecha liczby

· Pi – wyświetla liczbę Pi

· Sqr – kwadrat liczby

· Sqrt – pierwiastek kwadratowy liczby

· Dec(x[;n:Longint]) – dekrementacja, zmniejszenie o 1 lub liczbę podaną po średniku

· Inc(x[;n:Longint]) – inkrementacja, powiększenie liczby o 1 lub liczbę podaną po średniku

· Halt – wstrzymuje działanie programu

· Exit – wychodzi natychmiast z bieżącego bloku

· Break – przerwanie pętli For, Repeat lub While

· Continue – kontynuowanie pętli For, Repeat lub While

· $x – x – liczba w systemie szesnastkowym

· KeyPressed:Boolean – funkcja określająca czy został naciśnięty jakiś klawisz; może po niej wystąpić funkcja ReadKey:Char, która odczytuje naciśnięty klawisz

· xE[-]n = x * 10[-]n

· Val – zamienia łańcuch na liczbę (procedura)

· Str – zamienia liczbę na łańcuch (procedura)

· Randomize; – procedura

· Random (n) – funkcja, gdzie n oznacza koniec zakresu liczb, z których będzie losowana liczba (np.: j:=Random (123) oznacza, że komputer będzie losował liczbę z zakresu od zera (włącznie) do 123)

· Type – deklaracja własnego typu zmiennych

· Array [1..100] of Integer – tablica elementów z zakresu 1-100; w programie, aby wywołać któryś z elementów tablicy (np.: tablicy (a)), piszemy np.: a[1]:=5; tablice mogą być także dwuwymiarowe, wtedy w deklaracji wpisujemy (przykład) x:Array [1..10,1..10] of Real;

· do własnego typu można także wpisać typ wyliczeniowy, np.: DniTygodnia=(pn,wt,sr,czw,pt,so,nd); gdzie kolejność elementów jest ważna i są one „numerowane” od 0 wzwyż;

· Succ (a) – (funkcja) zwiększenie o jeden (w tablicy); – ma sens dla zmiennej typu Byte

· Pred (a) – (funkcja) zmniejszenie o jeden (w tablicy); – ma sens dla zmiennej typu Byte

· Record – deklaracja własnego typu składającego się z kilku elementów, zakończona słowem End; np.: Type Osoba=Record

imię:String;

wiek:Byte;

płeć:Boolean;

End;

podczas wywoływania jednego z elementów bazy danych, wpisujemy nazwę tej bazy (np.: x), następnie piszemy kropkę i po kropce wpisujemy nazwę elementu, do którego chcemy się odwołać; np.: x.imię:=Jasiu; można także wpisać With x Do imię:=Jasiu;

· Case (zmienna) of

(wartość 1.): Begin.... End;

(wartość 2.): Begin.... End;

Else

(polecenie)

End;

jest to procedura wykonująca jakąś inną procedurę(y) w zależności od wybranej wartości; lista wartości jest nieograniczona, ale powinny one być unikalne;

· deklaracja procedury:

Procedure Yamyam (x:Byte, Var y:Longint)

Begin

...

End;

gdzie x i y są zmiennymi lokalnymi, a y może się zmieniać podczas wykonywania programu;

· deklaracja funkcji tak jak deklaracja procedury, tylko z Function;

· rekurencja – określanie wartości n przy pomocy (n-1), należy przy tym określić jeden z krańców