Skóra, podstawy higieny i niektóre jej schorzenia.

Skóra - najbardziej skomplikowany rodzaj powłoki ciała. Ma ona za zadanie chronić organizm przed utratą wody, wnikaniem drobnoustrojów chorobotwórczych, wirusów, bakterii i grzybów, uszkodzeniami mechanicznymi, częściowo nawet przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego. Skóra jest bardzo istotnym elementem organizmu ludzkiego, uczestniczy w termoregulacji oraz posiada bardzo istotne funkcje życiowe. Świadczy o tym chociażby fakt, że liczne poparzenia skóry są zagrożeniem dla życia człowieka.
Skórę cechuje budowa warstwowa: naskórek i skóra właściwa. Pod skórą jest jeszcze warstwa podskórna. Łączna powierzchnia skóry u dorosłego człowieka wynosi 1,5-2m2.

Naskórek - wodoszczelna warstwa oddzielająca delikatne tkanki naszego ciała od otoczenia. Posiada 2 warstwy komórek: głębszą-podstawową i zewnętrzną-rogową. W warstwie podstawowej zachodzą podziały komórkowe. Powstające komórki wypychają starsze ku górze (niektóre kom. tej warstwy również produkują melaninę, czyli brązowy barwnik chroniący przed negatywnym wpływem działania promieni UV). W warstwie rogowej kom. ulegają rogowaceniu, czyli obumierają i się złuszczają.

Skóra właściwa - znajduje się w niej dużo włókien kolagenowych, nadających jej elastyczność i wytrzymałość mechaniczną. Znajdują się tam również liczne naczynia krwionośne i zakończenia nerwowe (zapewniają czucie dotyku, ucisku, zimna, ciepła oraz bólu). W skórze właściwej i częściowo w tkance podskórnej zanurzone są włosy oraz gruczoły potowe i łojowe. Wydzielina gruczołów łojowych- łój -natłuszcza naskórek i włosy. Wydzielina gruczołów potowych- pot –składa się głównie z wody z pewną ilością chlorku sodu i mocznika. Wydzielanie potu związane jest z termoregulacją i mechanizmami obronnymi.

Człowiek jest stałocieplny-pomimo zmian temperatury otoczenia utrzymuje wysoką prawie stałą temp. ciała. Stałocieplność wymaga posiadania złożonych mechanizmów termoregulacyjnych. Na chwilowy spadek temp. nasz organizm reaguje „gęsią skórką”, zwężeniem naczyń krwionośnych oraz drżeniem mięśni. Jeżeli dłużej będziemy znajdowali się w obniżonej temp. nasz organizm przyspieszy wytwarzanie ciepła przez podniesienie metabolizmu(zwiększenie poziomu hormonów tarczycy). Zbyt niska temp. może doprowadzić do obniżenia ciepłoty ciała czyli hipotermii i śmierci z wychłodzenia organizmu.

Na podwyższoną temp. nasz organizm zareaguje rozszerzeniem skórnych naczyń krwionośnych, pogłębieniem oddechów i nieznacznym wzrostem tempa pracy serca(nastąpi wzmożone wytwarzanie potu). Zbyt wysoka temp. może doprowadzić do nadmiernego odwodnienia organizmu(przy suchym i gorącym powietrzu z płuc i przez skórę można stracić nawet 0,5 l wody/h). Utrzymywanie się wysokiej temp. prowadzi z czasem do załamania zabezpieczeń termicznych, przegrzania (hipertermii) i śmierci.

Na wygląd i kondycje skóry człowieka wpływają czynniki genetyczne. Zależy to również od płci, wieku, stanu zdrowia, diety i trybu życia.
Trądzik - zwiększona aktywność gruczołów łojowych skóry spowodowana zmianami hormonalnymi prowadzi często do zaczopowania porów skóry przez tak zwane zaskórniki utworzone z martwych kom. skóry i łoju. Zwiększa to podatność skóry na infekcje, dlatego nie należy ich wyciskać czy rozdrapywać. Wskazane jest korzystanie z preparatów oczyszczających i wysuszających. Uporczywy trądzik może jednak wymagać zastosowania antybiotyku (dermatolog). Codziennie powinno się dbać o skórę, myjąc ja i używając odpowiednich kosmetyków(zależne też od wieku, płci i skłonności skóry do przetłuszczania). Powinno się zabezpieczać skórę przed słońcem gdyż promienie UV powodują przedwczesne starzeni się skóry, oparzenia i zmiany nowotworowe. Oparzenia I stopnia są zazwyczaj niegroźne(ograniczają się do naskórka), II stopnia ulega uszkodzeniu skóra właściwa, III stopnia są to oparzenia rozległe sięgające tkanki podskórnej. Niewielka ilość melaniny ma też swoje zalety, W okresie jesienno-zimowym kom. skóry osób o jasnej karnacji łatwiej przekształcają prekursor witaminy D w jej ostateczną formę. Przypuszcza się ze osoby ciemnoskóre które urodziły się np. w północnej europie są bardziej narażone na zaburzenia w kształtowaniu się kości.