Możliwości rozwoju turystki kwalifikowanej w Szklarskiej Porębie

WSTĘP


Wiedząc, że „turystyka kwalifikowana to wędrowanie po nizinach, górach i szlakach wodnych, które wymaga sprawności fizycznej i umiejętności pozwalających na pokonanie trudności terenowych i właściwości aury, odporności psychicznej na trudy i przeciwności, jakie stwarza bezpośredni kontakt z przyrodą oraz wiedzy niezbędnej do pozwania i przemierzanie nieznanych terenów. Wędrówki te odbywają się przy użyciu odpowiedniego ekwipunku osobistego, nierzadko i specjalnego sprzętu. Ponieważ istotą tej turystyki są wędrówki, proponuje się turystykę kwalifikowaną określać jako wędrownictwo” - (Uchwała nr12/VIII/7326PTTK z dn. 16.12.1973) oraz wiedząc, że :

najczęściej uprawianymi formami turystyki kwalifikowanej są:
turystyka wędrowna
- piesza nizinna,
- piesza górska,
- rowerowa,
- kajakowa,
- żeglarska,
- konna
turystyka przygodowa
- wspinaczka skałkowa,
- ski – alpinizm,
- rajdy ekstremalne,
- canyoning.


postaram się udowodnić, że Szklarska Poręba jest doskonałym miejscem gdzie może się rozwijać turystyka kwalifikowana.


ROZDZIAŁ I


Położenie i walory otoczenia


Miasteczko pełne uroku i niespodzianek. Położone na stokach dwóch pasm górskich - Karkonoszy i Gór Izerskich, które przedziela malowniczy przełom rzeki Kamiennej. Z jednej strony kulminuje nad miastem Szrenica (1362 m n.p.m.) z bogato rozwiniętą infrastrukturą narciarską, zaś z drugiej wyraźnie odcina się na linii horyzontu Wysoki Kamień (1058 m n.p.m.) będący punktem orientacyjnym dla wędrowców i rowerzystów.
Zabudowa Szklarskiej Poręby pnie się po stokach gór od wysokości 440 m n.p.m. do 886 m n.p.m. Takie położenie, specyficzny mikroklimat, długo zalegająca pokrywa śnieżna, bardzo dobra infrastruktura turystyczna i równie bogata oferta wypoczynku spowodowały, że to małe miasteczko urosło do rangi największego ośrodka turystycznego w Sudetach i na Dolnym Śląsku.
Nie małe znaczenie ma dostępność komunikacyjna i przygraniczne usytuowanie Szklarskiej Poręby. Miasto położone jest przy miedzy narodowej drodze E65 prowadzącej do drogowego przejścia granicznego Szklarska Poręba – Jakuszyce / Harrachov (CZ).
Alternatywne sposoby dojazdu to podróż autobusem lub niezwykle atrakcyjna podróż pociągiem, który pnie się mozolnie pod górę po najwyżej w Polsce położonej linii kolejowej, wiodącej niezwykle malowniczą trasą z panoramą Karkonoszy wyłaniająca się, co rusz spomiędzy drzew.



ROZDZIAŁ II

2.1. Turystyka piesza

W okolicach Szklarskiej Poręby na wędrowców czeka około 100 km pieszych szlaków turystycznych. Od ich węzła w centrum miasta rozchodzą się promieniście szlaki – czerwony, niebieski, zielony i czarny, prowadzą w stronę Karkonoszy, będących w większości terytorium Karkonoskiego Parku Narodowego, uznanego przez UNESCO za Światowy Rezerwat Biosfery Karkonosze oraz w stronę Gór Izerskich. Przemierzając górskie ścieżki można poznać piękno tego zakątka Sudetów, a bezpośredni kontakt z przyrodą będzie źródłem niezapomnianych wrażeń. Szczególnie rejon rezerwatów przyrody (Rezerwat Śnieżnych Kotłów i Rezerwat Hala Izerska) pozwoli poznać unikatowe na skalę światową ekosystemy roślinne.

Na trasie wędrówek można spotkać charakterystyczne dla Karkonoszy skały i grupy skalne, fantazyjnie uformowane przez naturę, malownicze wodospady (Wodospad Szklarki i Wodospad Kamieńczyka), doskonałe punkty widokowe – przy dobrej pogodzie widoczność panoramy sięga nawet ponad 100 km, aż po linię horyzontu.

Turystyka piesza daje nie tylko możliwość poznania prawie każdego górskiego zakątka. Panujący tu mikroklimat wpływa regenerująco na nasz organizm. Walory Szklarskiej Poręby jako stacji klimatycznej docenili już XVIII wieczni prekursorzy turystyki, wydeptując nowe górskie ścieżki i tworzący pasjonującą historię turystyki w regionie.
Turyści wędrujący po Karkonoszach powinni również uwzględnić trasy dające możliwość poznania historii miasta i jego zabytków. Przy niebieskim i czarnym szlaku, obiegającym szeroką pętlą Szklarską Porębę położone są muzea, najcenniejsze zabytki i miejsca owiane legendami, związanymi z najwcześniejszymi dziejami osadnictwa na tych terenach.


2.2. Turystyka rowerowa
Każdego, kto zasmakował górskiej turystyki rowerowej, nie trzeba przekonywać o atutach tej formy aktywnego wypoczynku. Przemierzanie górskich szlaków na dwóch kółkach daje możliwość pokonywania większych dystansów niż turystyka piesza, niesie ze sobą poczucie przestrzeni i niezależności, podnosi niejednokrotnie poziom adrenaliny oraz przysparza wiele pozytywnych emocji.


Wychodząc naprzeciw ogromnemu zapotrzebowaniu na tą formę aktywnego wypoczynku, z roku na rok długość tras i ich zasięg się powiększa. Trasy rowerowe biegną po malowniczych drogach Karkonoszy i Gór Izerskich, tylko częściowo poprowadzone są drogami kołowymi, tak aby szybko po opuszczeniu centrum miasta (węzeł tras) przejść w drogi leśne – głównie szutrowe. Wszystkie trasy rowerowe stanowią pętle, które można ze sobą dowolnie łączyć, a każda z nich doprowadzi w końcu do miejsca startu. Pokonywanie górskich szlaków na dwóch kółkach przynosi ogromną satysfakcję i niezapomniane przeżycia. Proponowane są zarówno trasy łatwe, dla początkujących rowerzystów górskich, jak też trasy bardzo trudne, podnoszące maksymalnie poziom adrenaliny. Szczególnie piękne ścieżki rowerowe wytyczone zostały w Górach Izerskich.
Szklarska Poręba to miasto przyjazne cyklistom. Na jej terenie działają wypożyczalnie rowerów, punkty serwisowe oraz sklepy ze sprzętem i akcesoriami rowerowymi.
Miasto jest doskonałym punktem wypadowym wycieczek szosowych w głąb polskich i czeskich Karkonoszy i Gór Izerskich oraz do atrakcyjnych, turystycznych miejscowości po jednej i drugiej stronie granicy. Trasy rowerowe Szklarskiej Poręby łączą się z trasami rowerowymi okolic Harrachova przez turystyczne - górskie przejścia graniczne.


2.3. Skarby ziemi – oferta dla poszukiwaczy przygód

Szklarska Poręba to niekwestionowana Mineralogiczna Stolica Polski. Pionierskie penetracje górskich bogactw najbliższych okolic łączą się z imieniem przybyszów z dalekiego zachodu zwanych Walończykami lub Walonami. Pierwsze wzmianki o wielkim, naturalnym bogactwie naszych gór pochodzą ze średniowiecza. Niejedna legenda opowiada o skarbach wywiezionych przez kamienników z Karkonoszy i Gór Izerskich. Wśród nich znalazły się wypłukany z górskich potoków złoty piasek, ametysty, hiacenty, rubiny, szmaragdy, szafiry. Do dziś powszechnie występujące tu minerały mają własności kamieni szlachetnych – ametyst, kryształ górski, kwarc dymny, agat, turmalin, oliwin, morion, awenturyn, beryl, turmalin, topaz, kamień księżycowy, akwamaryn.

Szklarska Poręba kandyduje do miana Mineralogicznej Stolicy Polski, a oferta mineralogiczna z każdym rokiem staje się coraz bogatsza. Powszechnie występujących w Karkonoszach i Górach Izerskich minerałów sklasyfikowano ponad 50, a wiele z nich ma własności kamieni szlachetnych i półszlachetnych min. ametysty, kryształy górskie, kwarce dymne, agaty, turmaliny, oliwiny, hiacynt-czerwono brunatna odmiana cyrkonu, izeryn - odmiana ilmenitu, moriony, awenturyn, beryl, turmalin, akwamaryn, topaz, kamień księżycowy.
Do dnia dzisiejszego bez trudu w górskich potokach i skałach można znaleźć prawdziwe skarby ziemi. W poszukiwaniach służą pomocą przewodnicy sudeccy i Walończycy, członkowie Sudeckiego Bractwa Walońskiego.


2.4. Turystyka konna
Wczasy w siodle to przyjemność, jaką proponuje Osada Jeździecka ”Bata”. Na osoby, które pierwszy raz stykają się z końmi czeka nauka jazdy. Na bardziej wytrawnych jeźdźców czekają przejażdżki po górskich bezdrożach i leśnych kniejach. Tym, którzy nie znajdą w sobie tyle odwagi by dosiąść wierzchowca, osada proponuje przejażdżki bryczkami, a zimą kuligi w świetle pochodni.


2.5. Sporty ekstremalne

Granitowe skały wyrastające na grzbiecie gór i nad górskimi potokami są doskonałym miejscem do uprawiania wspinaczki skałkowej. Fachowej porady, pierwszych lekcji wspinaczki oraz odpowiedniego sprzętu udzielą ratownicy z Karkonoskiej Grupy GOPR i szkoła górska ”Quasar”. Pod okiem doświadczonych instruktorów można spróbować swoich sił wybierając jedną lub wszystkie oferowane atrakcje – wspinaczkę skałkową, mosty linowe, tyrolki, wahadło, zjazdy pionowe oraz gry i zabawy painballowe.


2.6. Narciarstwo biegowe
W dzielnicy Szklarska Poręba – Jakuszyce (8 km od centrum) znalazł swoją siedzibę Ośrodek Narciarstwa Biegowego uważany za jeden z najlepszych w Europie. 100 km tras biegowych dochodzących nawet do wysokości 1000 m n.p.m. znajduje coraz więcej zwolenników i propagatorów tej dyscypliny sportu. Niezwykle malownicze trasy biegowe, oplatające Wysoki Grzbiet Izerski, dają możliwość zarówno rekreacyjnych spacerów narciarskich jak i też forsownych biegów z pokonywaniem znacznych wzniesień.


2.7. Narciarstwo zjazdowe
Ski Arena „Szrenica” usytuowana na stokach Szrenicy (1362 m n.p.m.) to prawdziwy raj dla amatorów białego szaleństwa. Sieć wyciągów i nartostrad zadowoli każdego, nawet najbardziej wybrednego narciarza. Śnieg pojawia się tutaj już pod koniec października i niejednokrotnie zalega na zboczach aż do początku maja. Na fanów śniegu czeka 13 km tras zjazdowych dobrze skomunikowanych nitkami wyciągów (2 etapowy wyciąg krzesełkowy i 5 wyciągów orczykowych) dających szansę na wspaniały aktywny wypoczynek początkującym i zaawansowanym narciarzom.
Obok oferty Ski Areny Szrenica na terenie miasta funkcjonuje kilkanaście wyciągów orczykowych na zróżnicowanych pod względem trudności stokach.


ZAKOŃCZENIE

Żyjemy w dobie wysokiej techniki i szybkiego rozwoju. Nie zwracamy uwagi na otaczający nas świat, ludzi, jesteśmy zajęci własnymi sprawami, walczymy z czasem i gonimy za pieniądzem, popadamy w bezsilność i rutynę. Poza tym nie mamy czasu zadbać o własne zdrowie, przedkładając nad nie potrzeby materialne. W konsekwencji popadamy w depresje, zaczynamy narzekać i chorować. Istnieje jednak szansa na powrót do normalnego życia i zdrowia. Takie możliwości stwarza nam turystyka kwalifikowana.
Dlatego moim zdaniem Szklarska Poręba jest doskonałym miejscem umożliwiającym uprawianie turystyki kwalifikowanej zarówno ze względów na jego położenie geograficzne, które decyduje o atrakcyjności tych terenów, nieodzownie związany z nim klimat, jak i uwarunkowania przyrodnicze.


ŹRÓDŁA INFORMACJI


1. Szklarska Poręba i okolice – Ilustrowany przewodnik z mapami, PLAN, Jelenia Góra 2001
2. Karkonosze Polskie i Czeskie – przewodnik, Wydawnictwo Kartograficzne EKO –GRAF, Wrocław 2002
3. Karkonosze – Szklarska Poręba – Turystyka aktywna, broszurka wydana przez Urząd Miejski Referat Promocji – Informacja Turystyczna, Szklarska Poręba
4. Karkonosze – Królestwo Ducha Gór, broszurka wydana dzięki współpracy Starostwa Powiatowego w Jeleniej Górze oraz miast i gmin: Jelenia Góra, Karpacz, Kowary, Szklarska Poręba, Jeżów Sudecki, Mysłakowice i Stara Kamienica
5. Internet – www.szklarska-poreba.com.pl
6. Internet – www.Pascal.onet.pl