Genom - organizacja genomu człowieka

Genomem nazywamy całość kwasu nukleinowego DNA, który zawiera informację genetyczną organizmu. Wielkość genomu określa sieprzez całkowitą liczbę par nukleotydów wchodzących w skład wszystkich czasteczek DNA tworzących genom. Kwas nukleinowy występuje zawsze w formie upakowanej, co jest skutkiem oddziaływania kwasu nukleinowego z białkami histonowymi (histony). W przypadku prostych komórek prokariotycznych i niektórych eukariontów genom jest pojedyńczy czyli haploidalny co oznacza, że cała informacja genetyczna występuje w jednej kopii. U eukariontów informacja genetyczna zawsze występuje w komórce w dwóch kopiach. U wirusów genomy są małe i nie zawierają informacji niezbędnej do samodzielnego funkcjonowania. Genom wirusów zawsze moze być tworzony przez jedno- lub dwuniciowy RNA lub DNA, mogą zakodować nawet kilkaset białek, ale nie mogą zakodować białek strukturalnych i enzymów przez co nie są zdolne do samodzielnego funkcjonawania i powielania, dlatego swój program życiowy muszą realizować tylko w żywych komórkach. U bakterii ilość informacji genetycznej i jej organizacja pozwalają na działanie układów o komórkowym poziomie złożoności zdolnych do samodzielnego życia, co pozwala na zakodowanie wszystkich niezbędnych białek strukturalnych i enzymatycznych. Genom komórki bakteryjnej tworzy pojedyńcza kulista cząsteczka DNA. U organiznów eukariotycznych ilość informacji genetycznej nie da się zamknąć w pojedyńczej cząsteczce DNA, co wynika z wielkości genów. W jądrach komórkowych eukariontów materiał genetyczny zorganizowany jest w struktury zwane chromosomami. Suma chromosomów w charakterystycznej dla danego organizmu liczbie i morfologii nazywamy kariotypem.