Lądowanie w Normandii

Lądowanie wojsk alianckich w Normandii było długo i rzetelnie planowaną akcją militarną, największą tego typu w II WŚ, zarówno pod względem skali przygotowań ja i użytych środków i sił. Jej sukces oznaczał początek końca potęgi III Rzeszy, rozpoczęcie powolnej, lecz nieubłaganej drogi dowolności państw okupowanych i do upragnionego pokoju.

Była to największa operacja morskodesantowa w dziejach świata. Biorące w niej udział 5.000 statków i okrętów oraz 11.000 samolotów miały w ciągu 24 godz. Przerzucić 200.000 ludzi, których zadaniem było przełamanie osławionego Wału Atlantyckiego, za którym w pogotowiu czekało 60 dywizji feldmarszałka Rundstedta. Połowa z nich, pod wodzą feldmarszałka Rommla, skoncentrowana była na wybrzeżu od Holandii do Normandii. Lądowanie to rozpoczynało operację OVERLORD, zaplanowaną przez Eisenhowera i Połączony Komitet Szefów Sztabów, w wyniku której ponad 2.000.000 ludzi miało wejść do walki w Europie. tak pisze o tej operacji wnuk Churchilla.

Churchill już w 1940 roku wpadł na pomysł podjęcia przez Wlk. Brytanie działań ofensywnych na kontynencie. Jednak data zrealizowania go oddalała się z różnych powodów głównie chodzi o bitwę o Anglię. W sierpniu 1943 roku termin inwazji ustalono ostatecznie na maj 1944 roku. Zatwierdzony został kryptonim operacji- OVERLORD, a morska jej część otrzymała kryptonim NEPTUN. W grudniu 1943 roku dowódcą alianckich wojsk inwazyjnych został generał Dwight Eisenhower. Jego zastępcą został Arthur Tedder. Ze względu na konieczność zgromadzenia większych sił, termin operacji został w końcu przesunięty na początek czerwca.

Dzień inwazji otrzymał kryptonim D. Wyznaczono go na 5 czerwca, aby w razie nieprzewidzianych okoliczności zyskać margines czasu. Godzina rozpoczęcia akcji nosząca kryptonim H została skoordynowana z odpływem i ustalona na 6 30 dla zachodniego sektora inwazyjnego i na 7 30 dla wschodniego. Lądowanie zaplanowano na pięciu plażach o szerokości 5-7 km każda. Oznaczono je kryptonimami SWORD, JUNO, GOLD, OMAHA, UTAH. Na dwóch ostatnich mieli lądować Amerykanie.

Dzień D Lądowanie poprzedzono silną akcją bombardowania północnego wybrzeża Francji, Belgii i Holandii. W tej akcji wzięło udział 5500 samolotów bombowych, 5000 myśliwskich, samoloty transportowe i szybowce. Zrzucono na pozycje niemieckie 9400 bomb. W ciągu kilku godzin Amerykanie i Anglicy zdobyli wszystkie 5 plaż. W pierwszym dniu walki wysadzono na brzeg około 200 tys. ludzi.

Na plaży OMAHA miał lądować 5 korpus amerykański pod dowództwem gen. Gerowa. Tutaj właśnie rozegrał się dramat. Żołnierze przewożeni byli transportowcem, potem przesiedli się na barki desantowe. Jeszcze przed lądowaniem większość z nich została ostrzelana przez niemiecką artylerię. Wielu żołnierzu było zmuszonych opuścić barki jeszcze przed dobiciem do brzegu. Niektórzy utonęli pod naporem 30 kilowego rynsztunku. Inni, którzy dopłynęli do brzegu byli dziesiątkowani przez niemieckie kaemy. Straty na plaży OMAHA przekraczały 3 tys. zabitych i rannych. Zadania, jakie miały wykonać oddziały amerykańskie nie zostały zrealizowane.

Operacja OVERLORD odniosła pełny sukces militarny.

Udział Polaków w inwazji był bardzo ważny z politycznego punktu widzenia, zupełnie zawiodły jednak działania rekrutacyjne 6 czerwca na ziemi normandzkiej nie było żadnych polskich jednostek lądowych. Licznie natomiast reprezentowały nasz kraj jednostki Polskich Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej i Marynarki Handlowej.

Po kilku dniach Niemcy skoncentrowali w Normandii kilka dywizji celem zablokowania inwazji na Półwyspie Bretońskim. Nie byli jednak w stanie powstrzymać aliantów. Po zaciętych walkach 27 czerwca Amerykanie zdobyli Cherburg. W ciągu 2 miesięcy Amerykanom i Anglikom udało się zdobyć Tulon, Marsylię i Lyon, a 19 sierpnia w Paryżu wybuchło powstanie. Po czterech dniach Niemcy oddali miasto. W połowie września Francja była wolna.