Renesansowa koncepcja człowieka.

W odrodzeniu artyści na pierwszym miejscu stawilai człowieka i jego potrzeby. Sztuka sakralna zeszła na drugi plan, ponieważ twórcy najwyższy ideał doskonałości odnajdywali w człowieku. Zaczęto zajmować się zwykłym życiem bliżnich, dostrzegać urok wszarej rzeczywistości. Literatura renesansowa towarzyszyła człowiekowi w codziennym życiu, ukazując jego różne modele. Główne hasła towarzyszące literaturze tego okresu to: „ Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce”, „ Carpe diem”.

Renesansowa koncepcja człowieka polega przede wszystkim na tym, że człowiek jako ukoronowanie aktu stworzenia świata stawał się twórcą własnego losu. Wyrazem tej koncepcji było dążenie renesansowego humanisty do osiagniecia pełni szczęścia na ziemi. Stan szczęścia wewnętrznego był zależny wyłącznie od samego człowieka, od jego ładu moralnego, harmonii wewnętrznej oraz od cnotliwego życia. Człowiek w przeciwieństwie do zwierząt został obdarzony nieograniczoną naturą, dzieki której mógł rozwijać się zarówno w sensie duchowym jak i fizycznym. Głównym celem, który powinien mu przyświecać powinno być zdobycie sławy służącej wspólnemu dobru.

Według J. Kochanowskiego człowiek został obdarzony sercem i siłą, które miały mu służyć w poczciwej sprawie.
W okresie renesansu człowiek był swoistym mokrokosmosem: jego harmonia i regularna budowa była odzwierciedleniem ładu panujacego we wszechświecie. Uwaga humanistów kierowała się w stronę wspaniałego dzieła Bożego-natury.

W języku codziennym wciąż funkcjonuje sformułowanie „ człowiek renesansu” i mało kto zastanawia się, skąd się ono wzięło. Powszechnie uznaje się, że człowiek renesansowy, to taki człowiek, który jest biegły w wielu dziedzinach sztuki lub człowiek wszechstronny. Wszechstronność była wręcz obsesją renesansu. Jej początki związane są z pojęciem humanitas, które należy kojarzyć nie tylko z abstrakcyjnym terminem odnoszącym się do celu charakterystyczną dla człowieka ale z wykształceniem. Celem ludzi tego okresu było bowiem bycie dobrym człowiekiem.



Renesansowa koncepcja artysty

Bardzo ważną rzeczą dla renesansowego człowieka była dobra sława, której źródłem mogła być twórczość artystyczna.

Renesansowy artysta:
- zdawał sobie sprawę ze swoich umiejętności
- tworzył ku swej chwale
- zawsze podpisywał się na swoich dziełach
- wiedział, że musi coś po sobie zostawić coś trwalszego niż wspomnienie
- w swoich dziełach wyrażał swoje poglądy, człowieka stawiała w centrum, opisywał naturę
- dla twórców odrodzenia atrakcyjna była filozofia zawarta w poezji Horacego, łącząca harmonijne elementy stoickie i epikurejskie
- w swoich utworach nawiązywał do antyku, przywoływał postacie mitologiczne, dbał o retorykę
- pragnął podzielić się z innymi swoją mądrością
- opisując człowieka mówił jedynie o jego zaletach

W okresie renesansu malarstwo, rzeźba i architektura częściowo dzięki pogłębionej refleksji estetyczno-filozoficznej, ekspandującej rolę piękna oddaliły się od rzemiosła.

W renesansie artysta jest nieśmiertelny, ponieważ utrwala i pokazuje żywą pamięć o wydarzeniach i ludziach swoich czasów.