Historia internetu

Kiedy pod koniec lat sześćdziesiątych w Stanach Zjednoczonych opracowano tajny projekt rządowy utworzenia globalnej, rozproszonej sieci komputerowej, nikt chyba nie przypuszczał, że stanie się ona czynnikiem wpływającym na życie milionów mieszkańców naszej Planety. Dziś o Internecie - bo o nim właśnie mowa - pisze się poważne rozprawy naukowe, których autorzy usiłują dociec istoty jego fenomenu. Internet, a właściwie jego podstwawowe struktury, narodził się w epoce zimnej wojny. Na zlecenie Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych Ameryki utworzono agencję ARPA (Advanced Research Projects Agency), której nadrzędnym celem było zaprojektowanie i utworzenie sieci komputerowej przeznaczonej do celów wojskowych. Podstawowym założeniem budowy takiej sieci miała być jej odporność na zniszczenie najważniejszych elementów systemu. W ten sposób ministerstwo miało zamiar bronić swego kraju przed potencjalnym atakiem rakiety ze strony Związku Radzieckiego. Nie trzeba przypominać, że w latach sześćdziesiątych, kiedy powstała ARPA, stosunki dyplomatyczne pomiędzy USA i ZSRR były bardzo napięte, a cały świat z zapartym tchem śledził poczynania obu mocarstw na polu techniki lotów kosmicznych (w roku 1957 Związek Radziecki umieścił na orbicie okołoziemskiej pierwszy sputnik). Pracownicy agencji ARPA szybko doszli do wniosku, że najlepszym sposobem osiągnięcia wyznaczonego celu będzie utworzenie sieci, składającej się z dużej liczby komputerów przesyłających pomiędzy sobą dane w tzw. pakietach, czyli niewielkich porcjach. Połączenia w tej sieci miały być wyznaczane w sposób dynamiczny, tzn. maszyny A i B powinny były potrafić nawiązać kontakt dzięki różnym stacjom pośrednim. W 1969 roku powstała złożona z kilku komputerów sieć ARPANET. Dwa lata później łączyła ona już 15 serwerów, umieszczonych na amerykańskich uczelniach i w instytucjach rządowych. Rozpoczęło się wdrażaniedo użytku poczty elektronicznej i protokołu FTP (File Transfer Protocol). W 1983 roku sieć ARPANET (a dokładniej DARPANET, od Defence ARPANET) uległa rozgranieczeniu na część cywilną ARPANET i wojskową MILNET. Obie sieci używały protokołu TCP/IP i połączone były tzw. bramą (gateway'em), co umożliwiało wymianę danych pomiędzy nimi. Fakt podziału jest uważany za początek współczesnego Internetu. Rozwój Sieci przybrał w latach osiemdziesiątych ogromne rozmiary. W 1986 roku powstaje NFSNET, do której, z racji dysponowania przez nią stosunkowo szybkimi łączami, przyłącza się większość ośrodków uniwersyteckich. Powoduje to zamknięcie sieci ARPANET. W 1991 roku liczba komputerów przyłączonych do - już teraz - Internetu przekracza 100 tysięcy. Rok później powstaje usługa WWW, która rozwiaj się w zawrotym tempie. Ekspansję Sieci przyspiesza masowy dostęp do niej za pośrednictwem modemów (dial-up). Obecnie liczbę działających w Internecie hostów określa się na ponad 60 milionów (host - komputer dysponujący stałym adresem zapisanym w rejestrach DNS). Historia polsiego Internetu sięga przełomu lat 1990 i 91. Najpierw połączono znajdujący się na terenie Uniwersytetu Warszawskiego węzeł sieci pocztowej z podobnym węzłem w Kopenhadze. Kolejnym krokiem było zarejestrowanie pierwszej polskiej domeny adresowej. Od tego momentu rozwój Internetu stał się równie dynamiczny jak na całym świecie. Przyczyniło się do tego zwłaszcza udostępnienie przez TP S.A. usługi dial-up. Struktura Globalnej Sieci Podstawowym składnikiem Internetu są połączone w sieć komputery tzw. hosty. Początkowo funkcję hostów pełniły ustawione w klimatyzowanych pomieszczeniach komputery uczelniane, wykorzystywane głównie przez naukowców oraz maszyny w pilnie strzeżonych ośrodkach rządowych. Powstanie systemu UNIX i upowszechnienie się terminali znakowych pozwoliło na szerszy dostęp do dobrodziejstw oferowanych przez Sieć. Dopiero jednak połączenia z Internetem za pośrednictwem modemu, graficzne środowiska użytkownika i tanie stacje robocze spowodowały, że takie usługi jak poczta elektroniczna czy WWW stały się dostępne dla każdego. Pojawiły się również nowe możliwości rozwojowe Sieci, np. wykorzystywanie do transmisji danych sieci używanych przez telewizje kablowe, sieci energetyczne (bardzo szeroki kanał do transmisji, jednak jeszcze nie rozpowszechnione z braku odpowiednich technologii przesyłu tą drogą) czy też łączy satelitarnych. Wszystkie hosty internetowe porozumiewają się za pośrednictwem protokołu TCP/IP. Informacje docierają do konkretnej maszyny dzięki unikatowym adresom, tzw. numerom IP (Internet Protocol), przydzieloanym każdemu komputerowi w Sieci. Numery te, przeznaczone dla maszyn, mają swoje łatwiejsze do zapamiętania odpowiedniki, nazywane adresami URL. Takim adresem jest np. www.aquarioom.prv.pl czy www.altavista.com. Końcówka takiej nazwy określa często kraj, w którym zarejestrowano domenę (przykładowo .pl, .de, .uk, .au itd.). Najwięcej jednak zarejestrowano domen domem z umieszczonym na końcu nazwy członem .com, pochodzącym od słowa commercial, czyli komercyjna. Zdarzają się również adresy zakończone na .gov (serwery rządowe), .org (organizacje), czy .edu (edukacyjne). Dopuszczalne są połączenia wymienionych członów, takie jak np.: .edu.pl, .org.uk, .com.pl itd. Adres domenowy jest tłumaczony podczas nawiązywania połączenia na numer IP i ich odpowiedniki URL. Połączenie między naszym komputerem a hostem docelowy jest wyznaczane w sposób dynamiczny, w zależności od aktualnego stanu łączy. Dlatego też może się zdarzyć sytuacja, że pośrednikiem w połączeniu między naszym PCetem a hostem we Francji będzie serwer ustawiony gdzieś w Finlandii. Dzięki takiej właściwości Sieć nie jest wrażliwa na chwilowe lub permanentne zaburzenia działania poszczególnych jej węzłów. Internet to pojęcie bardzo obszerne. Grupa protokołów TCP/IP, będących podstawą komunikacji pomiędzy komputerami w Sieci, oferuję lub jest podstawą różnych usług. Należą do nich zarówno WWW oraz poczta elektroniczna, jak i FTP, Telnet czy Finger. Zaley i wady Jak w każdej dziedzinie życia, także w Internecie pojawiły się dość szybko różnego typu zagrożenia, utrudniające użytkownikom korzystanie z poszczególnych usług. Nie chodzi bynajmniej tylko i wyłącznie o "wojny botów" zdarzające suię regularnie na wielu kanałach IRCa. Użytkowników poczty i grup dyskusyjnych dotyka w coraz większym stopniu problem listów reklamowych, tzw. spamów, surowo zabranianych przez wszelkie możliwe netykiety. Pierwszy udokumentowany i nagłośniony przypadek tego typu miał miejsce w 1994 roku. Obecnie istnieja wyspecjalizowane serwisy internetowe, zajmujące się zbieraniem adresów przypadkowych użytkowników i rozsyłaniem do nich nikomu niepotrzebnych informacji. Warto również zapoznać się z zagrożeniami powodowanymi lekkomyślnym korzystaniem z niewiadomego pochodzenia serwisów WWW. Różnego rodzaju przestępcy i oszuści odnaleźli bowiem w Internecie wspaniałe źródło nielegalnego zarobku i wątpliwej satysfakcji. Znanym faktem jest także szeżąca się w Sieci twarda pornografia oraz doskonale funkcjonujące źródła nielegalnego oprogramowania. Mimo wysiłków administratorów serwerów zjawiskom tym nie da się w pełni zapobiec i tylko od nas, użyktowników tego medium, zależy to, do jakich celów użyjemy ogromnych możliwości Internetu. Opisane mechanizmy powodują, że korzystanie z dobrodziejstw Sieci staje się czasem mnie lub bardziej utrudnione. Przed wieloma niebezpieczeństwami Różnorodność Internetu Internet to nie tylko wspomniene wyżej trzy największe usługi: poczta elektroniczna, WWW i grupy dyskusyjne. Istnieje wiele innych znacznie starszych od wymienionych, protokołów sieciowych oraz opartych na nich usług. Należy do nich na przykład FTP (File Transfer Protocol). Jest on używany od 1970 roku i z powodzeniem wykorzystywany do dziś do przenoszenia (kopiowania) za pomocą Sieci plików zarówno tekstowych, jak i innych w postaci binarnej. Pozwala to na tworzenie różnego rodzaju archiwów programów i dokumentów. W 1971 roku powstał Telnet, czyli aplikacja umożliwiająca zdalną pracę na hostach odległych o tysiące kilometrów. Około 1988 roku Jarrko Oikarinen rozpowszechnił Internet Relay Chat (IRC), czyli rozwijany w poźniejszym czasie i modyfikowany na wszelkie możliwe sposoby system sieciowych pogaduszek w czasie rzeczywistym. W latach 90. dominacja technik multimedialnych doprowadziła do powstania standardu RealAudio (do przesyłania dźwięku) oraz WebTV (naśladująca analogową telewizję). Wszystkie wymienione udogodnienia i standardy, jak również ich liczne modyfikacje i rozszeżenia, urozmaicają znacznie sieciowych "folklor" i składają się na niepowtarzalną atmosferę cybernetycznego świata, w którym możliwe jest niemal wszystko...