Stosunki polsko krzyżackie

W 1226 Książę mazowiecki Konrad zawarł porozumienie z krzyżackim zakonem. W wyniku prowadzonych przez Konrada wojen z plemionami pruskimi ściągnął do Polski Krzyżaków; później nadal im ziemie chełmińska. Krzyżacy uzyskali od papieża i od cesarza potwierdzenie tego nadania oraz ziem zdobytych w przyszłości na poganach.

Krzyżacy rozpoczęli systematyczny podbój ziem pruskich i do 1283 pokonali zamieszkujące te plemiona. W ten sposób na północy wyrosło potężne państwo krzyżackie.

W 1308 r. Margrabiowie brangdeburscy zajęli siłą pomorze gdańskie pod pretekstem, że były to ziemie obiecane przez Wacława II. Ponieważ Władysław Łokietek nie mógł pomóc wojskom na Pomorzu, poprosił o pomoc Krzyżaków, którzy mieli usunąć za oplata Brangdeburczykow z Gdańska, lecz nie wywiązali się oni z umowy i w 1309 r. Sami zajęli Gdańsk i się już z niego nie wycofali.

W 1320 r. Doszło do koronacji królewskiej Władysława Łokietka w katedrze wawelskiej. Łokietek utrzymywał przyjazne stosunki z Węgrami. Dlatego po ślubie jego córki Elżbiety z Karolem Robertem, królem węgierskim, zawarł sojusz z Węgrami. Następnym sojusznikiem była Litwa. Ostatnie lata panowania Łokietek poświęcił na próbach odzyskania Pomorza. Początkowo chciał je odzyskać pokojowo, ale Krzyżacy uznali wyroku.

W 1331 r. Doszło do zwycięskiej dla Polski bitwy pod Płowcami, która jednak nie zmieniła sytuacji.
Po Łokietku panowanie objął Kazimierz, który przedłużył rozejm z Krzyżakami i ułożył stosunki z Czechami; jego sojusznikiem był Karol Robert. Kazimierz tak samo jak jego ojciec próbował odzyskać Pomorze droga pokojowa, jednak Krzyżacy nie szli na to. Dlatego Kazimierz zdecydował się na zawarcie pokoju z Zakonem, który został podpisany w Kaliszu w 1343 r. Pokój ten położył kres konfliktom polsko-krzyzackim na 60 lat.
I ponownie za panowania Władysława Jagiełły konflikt z zakonem odnowił się. W latach 1409-1411 doszło do tzw. Wielkiej Wojny. W 1407 funkcje mistrza objął Von Jungingen.

Przyczyna konfliktu był sojusz polsko-litewski, do którego zerwania dążyli Krzyżacy. W 1410 r. plan polsko-litewski przewidywał uderzenie w centrum państwa krzyżackiego. Koncentracja wojsk nastąpiła pod Czerwinskiem.

15.07.1410 r. doszło do bitwy pod Grunwaldem, między wojskami polskimi a Krzyżackimi. Oddziały polsko-litewskie liczyły 50 tys. Ludzi, były jednak słabiej uzbrojone i wyszkolone. Dowodzili nimi Władysław Jagiello-Polska, Von Jungingen-Krzyzacy. Na polu pod Grunwaldem zginęła większość rycerzy zakonnych wraz z mistrzem. Po bitwie wojska polsko-litewskie ruszyły na Malbork, jednak jego zdobycie okazało się niemożliwe. W październiku doszło do jeszcze jednej zwyciezkiej dla Polski bitwy pod Koronowem. W 1911 r. został podpisany pokój w Toruniu na mocy, którego Krzyżacy rezygnują ze Żmudzi a Mazowsze zyskuje kawałek ziemi Zawrzenskiej. Wzmocniony został także sojusz polsko-litewski; a tego wyrazem była unia polsko-litewska zawarta w 1413 r. w Horodle. W 1414 r. rozpoczęła się wojna głodowa, polegająca na tym, że obie strony wzajemnie niszczyły sobie plony, a wojska polskie oblegały twierdze krzyżackie. Wojna została przerwana rozejmem na czas soboru w Konstancji, gdzie konflikt miał być rozstrzygnięty. Sobór nie rozstrzygnął sporu i wojna została wznowiona.

W 1421 r. podjęte zostały działania zbrojne. Wojnę zakończył pokój zawarty w 1422 r. na jeziorze Mejno. Następna wojna wybuchła, kiedy zakon wmieszał się do wojny domowej na Litwie. Jednocześnie wojska zakonne napadły na Kujawy. W odwecie wojska polsko-czeskie najechały na Pomorze aż do wybrzeża morskiego. Na Litwie wojska Krzyżackie porażkę w bitwie pod Ultkonierzem w 1455 r. W tym samym został podpisany pokój wieczysty w Brześciu kujawskim, który zakończył cześć zmagań wojennych Polski z zakonem. Wojny z Polską stały się dla Krzyżaków wielkim obciążeniem. W 145 4r. władze związku pruskiego zwróciły się do Kazimierza Jagiełły, aby zaliczył do Polski ziemie krzyżackie, zaś członkowie związku rozpoczęli powstanie anty krzyżackie.

Kazimierz inkorporował Prusy do Polski i wypowiedział Zakonowi wojnę. Trwała ona od 1454 do 1460- wojna 13-letnia.
Przebieg początkowo był niekorzystny dla Polski i ujawnił słabość militarna.
Starcie z wojskami zakonnymi okazało się dla pospolitego ruszenia fatalne w skutkach rycerstwo polskie poniosło klęskę w bitwie pod Chojnicami.
W 1457 r. król polski wykupił Malbork z rąk najemników. Zwrotnym punktem było zwycięstwo wojsk polskich pod Swiecinem. Definitywna klęska zakonu było zdobycie Chojnic.

Ostatecznie w 1466 r. został podpisany pokój w Toruniu.