AKT 1
Wieczór Wigilijny Bożego Narodzenia. Dzieci Pana Radcy, Klara i Fred, z niecierpliwością oczekują prezentów, jakie pod choinką przygotowali dla nich rodzice. Zjawiają się oczekiwani goście - ciocie i wujkowie ze swoimi dziećmi; także zalotna kuzynka, urocze bliźniaczki, kuzyni. Lecz oto zjawia się jeszcze jeden gość - ojciec chrzestny Klary, pan Droselmajer. Ilekroć przychodzi, przynosi zawsze niezwykłe niespodzianki. Zadziwia także gości magicznymi sztuczkami. Potrafi też - co nie udaje się Niani - ujarzmić rozbrykaną gromadkę dzieci. Zaciekawienie budzi tajemniczy prezent, jaki od ojca chrzestnego otrzymała Klara. Okazuje się nim być mało urodziwa figurka Dziadka do orzechów.
Tylko mała Klara wierzy, że dar od ojca chrzestnego jest - jak zawsze - darem niezwyczajnym.
Już późno. Czas kończyć tańce i zabawy. Goście żegnają gościnnych gospodarzy i opuszczają ich dom. Do pustego pokoju wraca Klara, aby jeszcze raz spojrzeć na pozostawionego pod choinką Dziadka do orzechów. Wybija północ. Nagle z kątów wybiegają myszy, otaczają Klarę i chcą jej odebrać Dziadka do orzechów.
Ale oto staje się czar: choinka rośnie, olbrzymieje, a mała Klara staje się dużą, piękną panną. Niepozorna zabawka jaką był Dziadek do orzechów, staje się obrońcą Klary.
W tym momencie zjawia się Myszerej - król myszy i uzyskuje przewagę. W odpowiedzi Dziadek do orzechów przywołuje na pomoc gwardię ołowianych żołnierzyków.
Trwa bitwa myszy z żołnierzykami, toczy się pojedynek Myszereja z Dziadkiem do orzechów. Wreszcie obaj, poranieni i wyczerpani padają.
Pojawia się znów ojciec chrzestny, który przemienia mechanicznego Dziadka do orzechów w pięknego księcia.
I oto, poprzez śnieżną zamieć Klara i Książę w lśniącej choinkowej bombce za sprawą czarów Droselmajera ulatują ku górze.
AKT 2
Klara i Książę w czarodziejskiej, baśniowej przestrzeni spotykają różne postacie. A to hiszpańską piękność z torreadorem, tajemniczą karawanę z pustynnej Arabii, zabawnych Chińczyków. Bawi ich scena gdy wokół samowara wirują Rosjanie. Pojawiają się też smutny Pierot z Arlekinami i przekorne Kolombiny. Tańczą dla nich a z nimi kwiaty.
W pełni niezwykłej zabawy ojciec chrzestny przeprowadza Klarę na powrót do jej pokoju.
Gdzie była? Co się wydarzyło?
Bo oto pod choinką czeka na małą Klarę drewniany Dziadek do orzechów.
Czyżby to był tylko sen?