Budowa i funkcje żeńskich narządów płciowych.
- Jajniki, jajowody, macica,
- Zewnętrzne narządy płciowe: pochwa, srom niewieści.
Jajniki:
- leżą w jamie brzusznej
- zbudowane z ukrwionej tkanki łącznej w której znajdują się pęcherzyki jajnikowe w różnym stadium rozwoju.
- Dojrzały pęcherzyk jajnikowy – pęcherzyk Graafa zawiera oocyt II rzędu.
- Ściany pęcherzyków wydzielają estrogeny – żeńskie hormony warunkujące rozwijanie żeńskich cech płciowych.
- W czasie owulacji – jajeczkowania pęcherzyk Graafa pęka i wyrzuca oocyt II rzędu do jajowodu. Po owulacji pęknięty pęcherzyk Graafa przekształca się w ciałko żółte które wydziela do krwi hormon – progesteron.
- Progesteron – przygotowuje macicę do zagnieżdżenia zarodka i hamuje dojrzewanie kolejnych pęcherzyków zarodkowych i hamuje owulację
- Gdy dojdzie do zapłodnienia i zagnieżdżenia się zarodka w ścianie macicy to progesteron wydzielany jest przez cały okres ciąży warunkując bezpłodność w czasie ciąży
- Gdy dojdzie do zapłodnienia ciałko żółte zanika przekształcając się w tzw. ciałko białawe, które nie wydziela progesteronu.
- Pojawia się kolejny ciąg menstruacyjny.
Jajowód:
- Rurka łącząca jajnik z macicą.
- Pierwszy odcinek to lejek ze strzępkami.
- Strzępki wychwytują wyrzucone w czasie owulacji jaja.
- W jajowodzie zachodzi do zapłodnienia.
- Zygota przechodzi I tu etap rozwoju zarodkowego – bruzdkowanie.
- Zarodek ludzki z jajowodu wpada do macicy.
Macica:
- To mięsisty, gruszkowaty narząd zbudowany z mięśnia gładkiego.
- Od wewnątrz wyścielony błoną śluzową – endometrium.
- Zarodek zagnieżdża się – inflantuje w błonie śluzowej macicy. Przebiega tam cały rozwój ciąży – rozwój zarodka do momentu urodzenia
- Błona śluzowa macicy wraz z jedną z błon płodowych zarodka tworzy łożysko.
- Skurcze macicy powodują poród.
Pochwa – żeński narząd kopulacyjny.