Maria Skłodowska-Curie - "Wielka Polka", odkrywca polonu i radu

Dzieciństwo i młodość

Urodziła się w Warszawie 7 listopada 1867 r. Wzrastała w środowisku inteligencji polskiej, w domu o głębokiej kulturze, biorącym żywy udział w życiu naukowym, umysłowym a również i społecznym swego czasu. Oboje rodzice byli pedagogami. Ojciec, Władysław Skłodowski, wykładał matematykę i fizykę w gimnazjach warszawskich, a matka, Bronisława z Boguskich, była przełożoną jednej z najlepiej znanych w tym czasie pensyj żeńskich.

Maria, najmłodsza spośród pięciorga rodzeństwa, rozwijała się szybko w atmosferze wyjątkowo sprzyjającej wczesnemu zrozumieniu tych istotnych wartości, jakie dąć może życie umysłowe i praca naukowa. Maria Skłodowska wyszła z grona ludzi, spośród których wielu zapisało się trwale w polskim życiu umysłowym. Nie należy zapomnieć, ze Józef Jerzy Boguski, wybitny uczony i pedagog, który pięćdziesiąt przeszło lat pracy poświęcił rozbojowi chemii i fizyki w Polsce, był jej bratem ciotecznym. Do grona rodziny należała również znana powieściopisarka, Helena z Boguskich Pajzderska, pisująca pod pseudonimem Hajoty.

Starszemu rodzeństwu Marii nie obcy był bynajmniej świat pracy naukowej: zdobywało ono wyższe wykształcenie, wnosząc w środowisko życia rodzinnego zainteresowanie nauka i jej zdobyczami. Tylko najstarsza z gromadki rodzeństwa, Zofia, nie doczekała sławy siostry, gdyż zmarła w czternastym roku życia.

Po raz pierwszy wtedy maleńka Maria zetknęła się ze światem śmierci; niestety nie po raz ostatni. Wkrótce po śmierci Zofii zmarła matka, pozostawiając osamotniony dom i dzieci. Maria miała wtedy lat dziewięć i wstępowała w okres życia szkolnego, w świat nauki, z którym miała się już nigdy nie rozstawać.

Był to ósmy dziesiątek lat XIX stulecia, okres popowstaniowy w Polsce, kiedy szkoły były rosyjskie i działalność rusyfikacyjna władz zaborczych cala siła skierowana była w stronę młodzieży polskiej.

Po rocznym pobycie na prywatnej, zaszczytnie z okresu zaborów znanej pensji Jadwigi Skorskiej, wstąpiła Skłodowska do III gimnazjum rządowego, mieszczącego się wówczas na Krakowskim Przedmieściu obok kościoła Wizytek. Rusyfikacyjny wpływ gimnazjum nie był dla niej szkodliwy ni groźny. Ojciec pedagog i głęboki patriota, wpływom rosyjskiej szkoły umiał przeciwstawić silniejszy wpływ rodziny polskiej. Dzieci uczyły się w domu języka polskiego, historii i literatury polskiej. W tej atmosferze młodziutka Skłodowska dojrzewała jako człowiek i jako Polka.

W gimnazjum była zawsze świetna uczennica. Od najmłodszych lat wykazywała wybitne zdolności, szczególnie w zakresie matematyki i nauk przyrodniczych. Wyjątkowo wcześnie, bo w piętnastym roku życia, Maria Skłodowska ukończyła gimnazjum z najwyższym w szkołach rosyjskich odznaczeniem - złotym medalem. Zaraz po zakończeniu gimnazjum młodziutka maturzystka z cala stanowczością i zapałem zaczęła przygotowywać się do studiów wyższych. większość uniwersytetów była dla kobiet zamknięta, nie można było zatem uczyć się w kraju w zaborze rosyjskim ani nawet austriackim, gdzie dla kobiet obcopoddanych przez długi jeszcze czas robiono specjalne ograniczenia.

Pozostawała jedynie droga wyjazdu za granice, wymagała jednak dużych środków finansowych. W 1884r. Skłodowska postanowiła rozpocząć samodzielna prace zarobkowa. Kilka lat spędziła wiec Maria na wsi na posadzie nauczycielki prywatnej, następnie powróciła do Warszawy.

Początki kariery

Rok 1891 był przełomowy w życiu Skłodowskiej. Spełniło się wreszcie jej najgorętsze pragnienie, gdyż powstała możliwość wyjazdu na studia za granicę. W tym czasie starsza siostra, Bronisława, ukończyła studia lekarskie w Sorbonie i po zamążpójściu na dłuższy czas miała pozostać w Paryżu, mogła zatem sprowadzić do siebie Marię. Skłodowska przybyła więc do Paryża i zapisała się na wydział nauk ścisłych, aby studiować fizykę i matematykę. Skłodowska zamieszkała w studenckiej dzielnicy dzielnicy Quartier Latin w skromnym pokoiku na szóstym piętrze. Sama sobie sprzątała pokój, gotowała jedzenie

Ani przez chwilę nie tęskniła do innego życia.
Już w roku 1893 uzyskała tzw. Licencjat nauk fizycznych. Licencjat taki otrzymują studenci wyższych uczelni francuskich po zdaniu egzaminów obranej specjalności oraz po odrobieniu przewidzianych programem ćwiczeń laboratoryjnych. Jest to już stopień uniwersytecki. W rok później otrzymała licencjat nauk matematycznych. Już w okresie przygotowywania się do egzaminów z matematyki rozpoczęła pracę eksperymentalno-badawczą w laboratorium prof. Lippmanna. W tym też czasie, wiosną 1894 poznała uczonego, Piotra Curie, z którego imieniem miała wkrótce złączyć swe życie i pracę. 25 lipca 1895r. W Sceaux pod Paryżem odbył się cichy i skromny ślub Marii Skłodowskiej z Piotrem Curie.

Na mocy tego aktu Skłodowska stała się formalnie obywatelką francuską. Jednak nigdy nie przestała być Polką.życia naukowego. Życie naukowe małżonków ogniskowało się w pracowni Szkoły Fizycznej, gdzie Piotr Curie był profesorem. Ówczesny dyrektor szkoły, Schutzenberger, zezwolił na to, żeby pani Curie pracowała obok męża. W ciągu pierwszych lat współżycia małżonkowie wykonywali badania niezależnie od siebie: ona wykończyła i wydała w 1897 r. Pierwszą swoją pracę o własnościach magnetycznych stali, rozpoczętą jeszcze w pracowni prof. Lippmanna, on zaś pochłonięty był zagadnieniem wzrostu kryształów.

Jesienią 1897 r., wkrótce po urodzinach córki, Ireny, Skłodowska rozpoczęła większą pracę doświadczalną, która miała być w przyszłości jej pracą doktorską. Temat wybrany i pierwsze już wyniki badań zwiastowały nową epokę w dziejach fizyki i chemii. Tematem pracy Marii Skłodowskiej-Curie były mało zbadane dotąd niewidzialne promienie, wysyłane przez sole najcięższego pierwiastka chemicznego - uranu. Promienie te zostały wykryte w 1896 r. Przez uczonego francuskiego, Henryka Becquerela.

Okres badań nad promieniotwórczością

Skłodowska zbadała uran i jego sole, a następnie wykryła, że spośród wszystkich znanych wtedy pierwiastków chemicznych jeszcze jeden metal - tor - wysyła takie same promieniowanie jak uran i o podobnej sile. Uczona zaproponowała wtedy, aby zjawisko wysyłania niewidzialnych promieni, jakie obserwujemy u uranu lub toru nazwać w ogóle promieniotwórczością, a pierwiastki chemiczne obdarzone tą własnością nazywać promieniotwórczymi. Nazwa ta została wkrótce przez wszystkich przyjęta i dziś jest ogólnie używana.

Poza tymi niezmiernie ważnymi zdobyczami pierwsza drukowana w tej sprawie praca Skłodowskiej zawiera jeszcze zapowiedź przypuszczalnego istnienia jakiegoś nieznanego pierwiastka chemicznego, posiadającego zdolność promieniotwórczą o wiele większą niż uran czy tor. Uczona zauważyła, że niektóre minerały, np. Blenda uranowa i chalkolit, posiadają zdolność promieniotwórczą wielokrotnie silniejszą niż czysty uran.

Temat dalszej pracy zarysował się tak niesłychanie, że teraz i Piotr Curie, porzuciwszy badania nad kryształami, przyłączył się do pracy żony i odtąd oboje małżonkowie z całym entuzjazmem oddali się poszukiwaniu nowego pierwiastka. Jako substancję wyjściową wybrali blendę uranową, rudę o dość dobrze znanym składzie chemicznym, w której przypuszczali obecność około 1% nieznanej substancji.

Po kilku miesiącach otrzymali substancję około 400 razy silniejszą od tlenku uranu i w lipcu 1898 ogłosili odkrycie nowego pierwiastka chemicznego. Na cześć kraju ojczystego Marii Skłodowskiej nowy pierwiastek został nazwany polonem. Nie był to jednak koniec epokowych odkryć. W okresie świąt Bożego Narodzenia, 26 grudnia 1898r., Piotr i Maria Curie zakomunikowali paryskiej Akademii Umiejętności, że wykryli drugi nieznany pierwiastek chemiczny i nazwali go radem. Pierwiastek ten, podobnie jak polon, jest bardzo silnie promieniotwórczy i znajduje się również w rudzie uranowej, posiada jednak zupełnie inne własności chemiczne. Jest on chemicznie podobny do baru.

Pierwszy preparat chemicznie czystego chlorku radu był otrzymany w 1902 r., ważył 1/10 grama. Preparat ten dał uczonej możliwość oznaczenia ciężaru atomowego radu.
W roku 1903 Maria i Piotr Curie wspólnie z Henrykiem Becquerelem otrzymali nagrodę Nobla za odkrycie zjawiska promieniotwórczości pierwiastków chemicznych.

Śmierć męża

19 kwietnia 1906 r. Piotr Curie wracając z zebrania Stowarzyszenia Profesorów Wydziału Nauk został potrącony przez ciężki wóz, który zadał mu natychmiastową śmierć. Pogrzeb był cichy i skromny, bez żadnych przemówień ani nawet oficjalnych ceremonii pogrzebowych. Było to zgodne z przekonaniami i całym życiem zmarłego, który krył się daleko od zgiełku tłumu, szukając tych istotnych wartości, jaki znaleźć można jedynie w ciszy własnych myśli.

Starość

Maria Skłodowska w 1911 r. Ponownie otrzymała nagrodę Nobla, tym razem już sama za zasługi w dziedzinie chemii.

Gdy wybuchła pierwsza wojna światowa Skłodowska przebywała stale w Paryżu, oddając wszystkie swoje siły na usługi armii francuskiej. Udało się jej zorganizować kilkaset samochodów, stanowiących ruchome stacje szpitalne, wyposażone w aparaty Roentgena.

W dwudziestą piątą rocznicę odkrycia radu, wolny już od najeźdźców kraj ojczysty postanowił uczcić wielką rodaczkę darem. Z ofiar najszczerszych sfer społeczeństwa polskiego zbudowano w Warszawie przy ulicy Wawelskiej Instytut Radowy, którego cele i zakres prac są wzorowane na Instytucie paryskim. Główną podstawę swojej działalności - rad - Instytut posiadał od razu, gdyż jesienią 1929 r. W czasie ponownej podróży do Ameryki Skłodowska otrzymała w darze 50000 dolarów na zakup grama radu, który ofiarowała Polsce.
W dniu 4 lipca 1934 r. W sanatorium Sancellemoz w Sabaudii zmarła Maria Skłodowska-Curie. Gasła w ciągu długich tygodni choroby, wyczerpana nadludzką pracą, osłabiona wieloletnim działaniem promieni szkodliwych dla zdrowia. W czasie choroby do ostatnich dni życia nie przestawała kierować pracami Instytutu. Największą jej troską był dalszy rozwój nauki o promieniotwórczości. Najbliższym swym współpracownikom - córce, Irenie, i zięciowi - przekazała w bolesnej spuściźnie obowiązek racy badawczo-naukowej. Jak przed laty, po śmierci męża umiała wynieść ideał pracy ponad cierpienie, tak też swoim dzieciom wskazywała moc, co rodzi się z bólu. A w dziedzinie stosunków z ludźmi nakazywała córkom prostotę, bo sama wśród hołdów i sławy przez radość i cierpienie szła jak królowa prostoty.

Ciało jej spoczęło obok męża na skromnym cmentarzyku w Sceaux pod Paryżem. Znów, jak przed laty, podczas pogrzebu Piotra Curie, orszakowi żałobnemu towarzyszyli jedynie najbliżsi. W cichym poszumie kasztanów cmentarnych, bez oficjalnych mów złożono do grobu ciało największej uczonej na świecie.

Ze śmiercią Marii Skłodowskiej-Curie zgasła wielka pochodnia wiedzy ludzkiej.

Kalendarium

· 1867 - (7 listopad) Maria rodzi się jako ostatnia z pięciorga dzieci Władysława Skłodowskiego i Bronisławy Boguskiej
· 1876 - umiera matka Marii
· 1882 - Maria w wieku 15 lat kończy gimnazjum i zdaje maturę
· 1890-1891 - Maria uzyskuje dostęp do Laboratorium Muzeum Przemysłu i Rolnictwa . Kierownikiem Pracowni Fizycznej był kuzyn Marii - Józef Jerzy Boguski - fizykochemik. W latach 1875-1876 Józef Boguski był asystentem Dmitrija Mendelejewa, twórcy układu okresowego pierwiastków. Po powrocie do Polski Józef Boguski utrzymywał przyjacielskie stosunki ze swoim nauczycielem, posyłał mu nowe prace i komunikaty o planach naukowych. W liście wysłanym do niego w 1898 r . poinformował go o odkryciu polonu i radu przez Marię Skłodowską- Curie
· 1891 - Maria wyjeżdża na studia do Paryża
· 1893 - Maria uzyskuje licencjat z fizyki ...
· 1894 - ... oraz z matematyki
· 1895 - (26 lipca) wychodzi za mąż za francuskiego fizyka Piotra Curie
· 1897 - (12 września) przychodzi na świat pierwsza córka małżeństwa Curie - Irena
· 1898 - pierwsza samodzielna praca Marii - "Własności magnetyczne zahartowanej stali"
· 1898 - odkrycie polonu i radu przez małżonków Curie
· 1899 - pierwsza po ślubie podróż Marii do rodzinnego kraju. Razem z Piotrem przyjeżdża do Zakopanego, spotyka się z rodziną
· od 1900 - wykłada w Wyższej Szkole Normalnej w Sevres jako pierwszy w historii profesor - kobieta. Szkoła kształci przyszłe nauczycielki licealnych szkół żeńskich. Obok Marii wykładowcami są najwybitniejsi uczeni Sorbony i College de France
· 1902 - umiera Władysław Skłodowski - ojciec Marii
· 1902 - Maria ustala własności radu
· 1903 - Maria Curie - Skłodowska wraz z mężem Piotrem Curie i Henrykiem Becquerelem zostaje laureatką nagrody Nobla z fizyki za odkrycie promieniotwórczości i pierwiastków promieniotwórczych
· 1904 - (6 grudnia) - urodziny drugiej córki, Ewy
· 1906 - w wypadku ginie mąż chemiczki, Piotr Curie; Maria obejmuje Katedrę Fizyki na Sorbonie
· 1910 - Maria wyodrębnia metaliczny rad; polonu nie udało się jej otrzymać w czystej postaci, ale dokonano tego w jej laboratorium i wykonano z nim szereg ciekawych eksperymentów
· 1911 - (29 października) Maria uczestniczy w I Kongresie Solvajowskim w Brukseli, zorganizowanym przez francuskiego przemysłowca i chemika - Ernesta Solvaja, założyciela Międzynarodowego Instytutu Fizyki. Obok Polki wśród zaproszonych znaleźli się m.in. Karl Max Planck, Ernest Rutheford, Albert Einstein, W.H. Nernst, H.A. Lorentz, P.J. Baptiste i wielu innych
· 1911 - przyznanie Marii Curie - Skłodowskiej nagrody Nobla z chemii za odkrycie nowych pierwiastków (radu i polonu)
· 1912 - przedstawiciele Towarzystwa Naukowego Warszawskiego przyjeżdżają do Paryża z zamiarem namówienia chemiczki do powrotu do Polski. Maria nie zdecydowała się z powodu złego stanu zdrowia oraz potrzebą obowiązku stworzenia instytutu im. Piotra Curie, jej męża
· 1913 - w Warszawie z inicjatywy Marii powstaje pracownia radiologiczna, której Maria jest członkiem honorowym
· 1914 - wybuch wojny; Maria organizuje pomoc w postaci lecznictwa radiologicznego, ratuje życie wielu francuskim żołnierzom
· 1919 - praca w Instytucie Radowym w Paryżu
· 1920 - dziennikarka amerykańska Missy Meloney organizuje wyjazd Marii do U.S.A.
· 1921 - (maj - czerwiec) pierwsza podróż do U.S.A. (razem z córkami Ireną i Ewą). Spotkanie z prezydentem Hardingiem. Otrzymała od niego 1g radu zamknięty w złotej szkatułce.
· 1922 - udział w pracach Międzynarodowej Komisji Współpracy Intelektualnej w Genewie
· 1925 - udział w uroczystości poświęcenia kamienia węgielnego pod Instytut Radowy w Warszawie. Maria spotyka się z ówczesnym prezydentem II R.P. Stanisławem Wojciechowskim oraz z polskimi fizykami i chemikami
· 1929 - (październik) druga podróż do U.S.A. Spotkanie z prezydentem Hooverem. Maria przez kilka dni mieszka w Białym Domu, otrzymuje drugi gram radu.
· 1932 - (29 maja) uczestniczy w jako honorowa kierowniczka w otwarciu Instytutu Radowego im. Marii Curie - Skłodowskiej w Warszawie. Była to ostatnia podróż chemiczki do Polski
· 1933 - (wiosna) ostatnie wykłady na Sorbonie
· 1934 - Maria Curie - Skłodowska umiera 4 lipca 1934 roku na skutek anemii złośliwej aplasycznej o gwałtownym, gorączkowym przebiegu
· 1934 - Towarzystwo Naukowe Warszawskie wybija pamiątkowy medal ku czci Marii Skłodowskiej Curie
· 1935 - ukazuje się książka Marii Skłodowskiej - Curie pod tytułem "Promieniotwórczość"

Rad i polon

Polon

Pierwiastek chemiczny należący do grupy VI A w układzie okresowym, liczba atomowa 84, masa atomowa 210,11. Znanych jest 27 izotopów polonu, najdłużej życiowy 209Po ma T1/2=102 lata. W przyrodzie polon występuje w rudach uranowych. Najczęściej stosowany izotop 210Po otrzymuje się przez bombardowanie 209Bi neutronami lub przeróbkę rud uranowych, zawierających ok. 0,1 ppb tego pierwiastka. Polon jest srebrzystobiałym metalem. Gęstość 9,4 g/cm3, temperatura topnienia 254C. Polon emituje promieniowanie a. W związkach chemicznych występuje na -2, +2, +4 i +6 stopniu utlenienia. Reaguje z rozcieńczonymi kwasami, ulega działaniu fluoru w temperaturze pokojowej, słabo rozpuszcza się w alkaliach. Do ważniejszych związków polonu należą: H2Po (nietrwały, lotny), PoCl2, PoO2, PoO, PbPo, PoS, Po(OH)4. Znane są także liczne związki metaloorganiczne, zawierające polon, np. pochodne fenylowe, tolilowe, mezytylowe. 210Po obecny jest w dymie papierosowym. Polon jest silnie toksyczny. Znajduje zastosowanie w analizie aktywacyjnej jako źródło cząstek a lub neutronów (w mieszaninie z berylem) oraz w badaniach mechanizmów procesów elektrodowych.

Rad

Pierwiastek chemiczny należący do grupy II A w układzie okresowym pierwiasków. Liczba atomowa 88, masa atomowa 226,03. Znanych jest 27 izotopów radu, wszystkie promieniotwórcze (promieniotwórczość), emitują promieniowanie a, b, g (jonizujące promieniowanie). Najtrwalszy izotop 226Ra ma okres półrozpadu T1/2=1599 lat. W przyrodzie rad występuje w minerałach uranowych, głównie w blendzie smolistej UO2-3 i karnotycie K2U2(VO4)2O43H2O, z których jest otrzymywany na skalę techniczną.Rad jest srebrzystobiałym metalem. Gęstość 5,50 g/cm3, temperatura topnienia 700C. W związkach chemicznych rad występuje na +2 stopniu utlenienia. Jest bardzo aktywny chemicznie: z tlenem tworzy już w temperaturze pokojowej trwały tlenek RaO. Równie łatwo reaguje z chlorem, fluorem, fluorowodorem (powstają halogenki o charakterze jonowym), wodą, kwasem solnym i azotowym. W wysokich temperaturach wchodzi w reakcje z wodorem (RaH2) i azotem (Ra3N2). Do ważniejszych połączeń radu należą także: RaSO4, RaCO3. Związki radu barwią płomień na kolor karminowy. Izotopy 216Ra, 223Ra, 224Ra, 228Ra stosowane są jako wskaźniki promieniotwórcze. Rad wraz z berylem tworzy źródła neutronów. Odkryty w 1898 przez małżonków M. i P. Curie.

Dodatkowo

Piotr Curie

Pierre Curie urodził się 15 maja 1859 roku w Paryżu. Francuski fizyk, był mężem Marii Skłodowskiej. Od roku 1904 był profesorem Sorbony, a od 1905 członkiem Akademii Nauk w Paryżu. Należał do pionierów nauk o promieniotwórczości, wspólnie z żoną wykrył promieniotwórczość toru i dwa nowe pierwiastki promieniotwórcze. Został za to nagrodzony nagrodą Nobla. Wspólnie z bratem Poulem Jacquesem prowadził również badania z zakresu magnetycznych własności kryształów. W 1883 wykrył w kryształach zjawisko piezoelektryczności, zbadał również zależność magnetycznych własności od temperatury. Zginął w wypadku ulicznym 19 kwietnia 1906, potrącony przez ciężki wóz.

Nagroda Nobla

Nagroda Nobla to doroczna, międzynarodowa nagroda przyznawana osobom lub organizacjom za wybitne osiągnięcia w dziedzinie fizyki, chemii, fizjologii lub medycyny oraz literatury i utrzymania pokoju na świecie. Nagroda ma charakter finansowy a środki na nią przeznaczone pochodzą z procentów od kapitału zgromadzonego w fundacji utworzonej przez wielkiego szwedzkiego wynalazcę i filantropa Alfreda Bernarda Nobla. Fundacją zarządza ława dyrektorów składająca się z pięciu członków wybieranych na dwuletnią kadencję (jednego z tych dyrektorów powołuje rząd szwedzki, pozostałych specjalnie utworzona rada elektorów).

Oprócz pieniędzy, każdy z nagrodzonych otrzymuje też złoty medal i dyplom z wypisanym nazwiskiem zwycięzcy i dziedziną w której zdobył nagrodę. Sędziowie od czasu do czasu dzielą nagrodę w określonej dziedzinie między dwie lub trzy osoby. Istnieje też możliwość nie przyznania nagrody w danym roku.

Pierwsze nagrody Nobla zostały przyznane w dniu 10 grudnia 1901 roku. W 1969 roku dla uczczenia swej trzechsetnej rocznicy powstania, Narodowy Bank Szwecji ufundował nagrodę w dziedzinie ekonomii. Nagrodę tę przyznaje corocznie Szwedzka Akademia Nauk.

Nagrody Nobla mają bardzo dużą wartość finansową. Zmieniają one swą wysokość i w 1999 roku każda z nagród przyniosła zwycięzcy około ośmiu milionów szwedzkich koron.
Nie pieniądze jednak decydują o głównej wartości nagrody. Połączony z nią prestiż powoduje, że nagrodzony automatycznie przechodzi do panteonu sławy skupiającego największych uczonych w wyróżnianych dziedzinach.

Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki, chemii, medycyny i literatury wręczane są w stolicy Szwecji - Sztokholmie. Pokojowa nagroda Nobla wręczana jest w stolicy Norwegii Oslo.
Ceremoniał wręczania nagrody w Szwecji, prawie bez wyjątków odbywa się w gmachu filharmonii sztokholmskiej. W Norwegii nagrody wręczane były przez wiele lat w Oslo w budynku Instytutu Nobla. Później ceremonie przeniesiono na teren Uniwersytetu w Oslo, zaś aktualnie uroczystości odbywają się w ratuszu miejskim.

Nagrody w Sztokholmie wręcza każdemu laureatowi osobiście król Szwecji. Po ceremonii wręczenia medali i dyplomów w ratuszu miejskim odbywa się uroczysty bankiet. Bierze w nim udział każdorazowo około 1300 osób, w tym 250 studentów szwedzkich uczelni. Oczywiście obecni są wszyscy laureaci a jako goście honorowi udział w przyjęciu biorą członkowie szwedzkiej rodziny królewskiej, członkowie rządu i parlamentu oraz wybitni przedstawiciele kultury i nauki.

Nagrody w Oslo wręcza Przewodniczący norweskiego komitetu noblowskiego w obecności króla i królowej Norwegii oraz przedstawicieli norweskiego świata kultury i nauki. Wieczorem tego samego dnia wydawany jest uroczysty bankiet.

Nagroda Nobla Marii Skłodowskiej
Nagroda Nobla(2) Marii i Piotra Curie