Słowacja.

INFORMACJE OGÓLNE:
POWIERZCHNIA:
49,5 km2
LUDNOŚĆ:
ponad 5,2 mln
JĘZYK URZĘDOWY:
Słowacki
STOLICA:
Bratysława
KLIMAT:
Strefa klimatu umiarkowanego ciepłego. W górach panuje klimat górski.
USTRUJ POLITYCZNY:
Wielopartyjna republika z jednoizbowym parlamentem - Radą Narodową ze 150 miejscami (członkowie wybierani na czteroletnią kadencję).
SKŁAD ETNICZNY:
Słowacy 85,6%; Węgrzy 10,8%; Czesi 1%; inni 2,6%
WYZNANIA:
katolicy 60,4%; protestanici 8%; bezwyznaniowcy 9,8%; inni 17,4%
JEDNOSTKA MONETARNA:
1 korona słowacka=100 halerzy
SIŁY ZBROJNE:
50000
POŁOŻENIE:
Słowacja leży w Europie Środkowo-wschodniej.
Sąsiaduje z Polską, Ukrainą, Węgrami, Austrią i Czechami.
UKSZTAŁTOWANIE:
Na północy: Karpaty Zachodnie
Centrum: wyżyny
Południe: niziny (Nizina Naddunajska, Nadcisańska)
WODY:
Najważniejszą rzeką jest Dunaj, Wag i Phom.
ROSLINNOŚĆ:
38% kraju pokrywają lasy mieszane i iglaste.
GOSPODARKA:
Wydobywa się na dużą skalę magnezyt, rudy żelaza, cynku i ołowiu, oraz węgiel kamienny.
Rozwinięty jest przemysł hutniczy, elektromaszynowy, drzewny, włókienniczy i skórzany.
W rolnictwie dominuje uprawa zbóż, buraków cukrowych.
Hoduje się bydło i owce.
Słowacja jest krajem o rozwijającej się turystyce.
Historia
W pierwszych wiekach n.e. ziemie dzisiejszej Słowacji zamieszkiwały plemiona iliryjskie, celtyckie i germańskie, które w VI i VII w. zostały wyparte przez Słowian. We wczesnym średniowieczu pod panowaniem Awarów, w IX w. włączone do Państwa Wielkomorawskiego, od XI w. w granicach Węgier.
W XV-XVI w. pod wpływem czeskich husytów rozwijał się ruch protestancki, stłumiony po włączeniu Słowacji do monarchii Habsburgów (1526). Napływ uciekinierów z zajętych przez Turków Węgier przyczynił się do częściowej madziaryzacji Słowacji, a Preszburg (Bratysława) stał się stolicą Węgier habsburskich.
Pod koniec XVIII w. powstał słowacki ruch odrodzenia narodowego. Bernolk stworzył pierwszą gramatykę słowackiego języka literackiego (1787) i założył Słowackie Towarzystwo Naukowe (1793) w Trnavie. Po powstaniu na Węgrzech (1848-1849) władze w Wiedniu poparły nacjonalizm słowacki jako przeciwwagę węgierskich dążeń autonomicznych. Po podpisaniu ugody austriacko-węgierskiej (1867) Słowacja znalazła się w węgierskiej strefie wpływów. Polityka madziaryzacji doprowadziła do masowej emigracji Słowaków, zwłaszcza do USA.
Po zakończeniu I wojny światowej i rozpadzie Austro-Węgier Słowacja w połączeniu z Czechami utworzyła Czechosłowację. Podpisana 30 V 1918 umowa pittsburska zapowiadała federacyjny charakter nowego państwa. Czesi nie dotrzymali ustalonych warunków tworząc rząd silnie scentralizowany, co wzmogło tendencje narodowe Słowacji.
Konferencja monachijska i przekazanie III Rzeszy terenów zamieszkanych przez Niemców sudeckich (październik 1939) osłabiły pozycję Czech, które przystały na federalizację: powołano bratysławski rząd krajowy z księdzem Tiso na czele. Kilka miesięcy później Węgry, wykorzystując postanowienia I arbitrażu wiedeńskiego, zajęły południową Słowację z Komarnem i Koszycami oraz znaczną część Rusi Zakarpackiej.
Po zajęciu Pragi przez hitlerowców (marzec 1939) rząd Tiso z inspiracji Niemiec ogłosił niepodległość kraju. Państwo słowackie podpisało układ sojuszniczy z III Rzeszą uznając jej hegemonię polityczną i wojskową. W trakcie wojny, szczególnie po zaangażowaniu sił słowackich w inwazję na Polskę i ZSRR, wzmogły się tendencje antyniemieckie. Pod koniec sierpnia 1944, wobec zbliżania się Armii Czerwonej, wybuchło powstanie kierowane przez czechosłowacki rząd emigracyjny E. Benea, stłumione przez Niemców po 2 miesiącach walk. W początku 1945 Słowacja została zajęta przez wojska radzieckie i walczące wraz z nimi oddziały czechosłowackie.
Słowacja po II wojnie światowej
Po zakończeniu wojny weszła w skład odnowionej Republiki Czechosłowackiej. Konstytucja z 1960 wprowadziła formalnie równouprawnienie obu części kraju (który przyjął nazwę Czechosłowacka Republika Socjalistyczna), do pełnej federalizacji struktur państwowych doszło jednak dopiero w 1969.
Po upadku reżimu komunistycznego, w 1990 proklamowano powstanie Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej, a w kwietniu 1992 utworzono suwerenną Republikę Słowacką. We wrześniu 1992 Rada Narodowa Słowacji przyjęła odrębną konstytucję, która weszła w życie po formalnym rozdzieleniu obu państw (1 I 1993). W lutym 1993 na urząd prezydenta wybrano M. Kovaa.
Od 1993 Słowacja, jest członkiem ONZ i Rady Europy. W lutym 1994 podpisała dokument Partnerstwo dla pokoju. Uchwalono rządowy projekt prywatyzacji, odrzucony wcześniej przez premiera V. Meiara, który został odwołany wraz z gabinetem. Na nowego premiera wybrano J. Moravika. 1994 odbyły się przedterminowe wybory, premierem został ponownie Meiar. 30 X 1998 premiem został M. Dzurinda. 29 V 1999 nowym prezydentem został Rudolf Schuster.
Gospodarka
Słowacja jest najsłabiej uprzemysłowionym regionem byłej Czechosłowacji. Grunty orne zajmują jedynie ok. 1/3 powierzchni kraju, ale rolnictwo jest nadal ważnym działem gospodarki. Uprawia się głównie: pszenicę, buraki cukrowe, jęczmień, ziemniaki. Rozwinięta hodowla owiec, trzody chlewnej, bydła, drobiu. Duże znaczenie ma leśnictwo. Słowacja posiada liczne bogactwa naturalne, ale o niewielkich złożach, do najważniejszych należą: rudy żelaza, miedzi, cynku, ołowiu, magnezu oraz węgiel brunatny (niskiej jakości). Główne ośrodki przemysłowe skupione są w okolicy Koszyc i Bratysławy. Liczne zakłady przemysłu hutniczego, maszynowego, elektrotechnicznego, włókienniczego, spożywczego, drzewnego. Ważnym źródłem energii są elektrownie wodne.
Dochód narodowy 8 500 USD na 1 mieszkańca (1999). Inflacja: 14% (1999). Zadłużenie zagraniczne: 10,6 mld USD (1999). Struktura zatrudnienia: przemysł - 44%, usługi - 42%, rolnictwo - 14%. Handel zagraniczny: eksportuje się głównie półfabrykaty (43%), maszyny (19%), produkty gotowe (14%), importuje się natomiast maszyny (32%), paliwa (30%), chemikalia (10%). Głównymi partnerami handlowymi są: Czechy, Niemcy, Rosja i kraje byłego ZSRR. Obroty z zagranicą – eksport: 10,1 mld USD, import: 11,2 mld USD (1999).
Gospodarka Słowacji w drodze do samodzielności
Słowacja, w odróżnieniu od Czech, nie miała silnych tradycji przemysłowych. Dopiero w drugiej połowie XX wieku rozwinął się tu na większą skale przemysł przetwórczy.Obecnie najbardziej uprzemysłowione są okolice Bratysławy i Koszyc; część zakładów znajduje się także w mniejszych miastach, takich jak Martin, Żilina o Preśov. Potrzeb ożywiającego się przetwórstwa nie mogą w pełni zaspokoić niewielkie-chodź dość różnorodne-zasoby bogactw minralnych. Z tego względu w licznych przedsiębiorstwach produkcja opiera sie głównie na surowcach importowanych.
Niewielkie zasoby surowców energetycznych:węgla, ropy i gazu zmusiły Słowaków do poszukiwania innych źródeł zaopatrzenia w energię. Połowę krajowego zapotrzebowania na prąd zapewniają obecnie dwie elektrownie (w Jaslovskych Bohuniciach i Mochovce) a prawie 1/5-hydroelektrownie. W latach dziewiędziesiątych wybudowano na Dunaju zaporę, kierującą część wód do nowej elektrowni Gabćikovo. Ta inwestycja ma pomóc w uniezależnieniu Słowacji od dostaw energii z Republiki Czeskiej. Budowa hydroelektrowni spowodowała jednak konflikt z Węgrami, którzy obawiali się negatywnych skutków zmiany biegu rzeki.
Oddzielenie od Republiki Czeskiej wpłynęło niekorzystnie na sytuację gospodarczą Słowacji. W przeszłości produkowano tutaj bowiem półprodukty dla czeskiego przemysłu i różnorodne towary przeznaczone na zaopatrzenie całego dawnego państwa. Zerwanie więzi gospodarczych zmusiło wiele słowackich przedsiębiorstw do zmiany profilu produkcji.
Ważnym działae słowackiej gospodarki jest rolnictwo, chociaż naprawdę dobre warunki do uprawy roślin panują właściwie tylko na Nizinie Naddunajskiej. Najwięcej gruntów ornych przeznacza się pod uprawę zbóż, a także rzepaku, buraków cukrowych, lnu tytoniu i chmielu. Poza tym w okolicach Bratysławy, w najcieplejszym rejonie Słowacji, założono liczne winnice. W całym kraju hoduje się trzodę chlewną, natomiast na obszarach górskich-które dominują tutaj w ukształtowaniu powierzchni-bydło i owce. Ostatnio w rolnictwie, podobnie jak w innych działach gospodarki, zachodzą duże zmiany. Polegają one przede wszystkim na stopniowej prywatyzacji ziemi, którado 1993 roku należała w większości do państwowych i spółdzielczych gospodarstw rolnych.
NAJWAŻNIEJSZE DATY I WYDARZENIA Z HISTORII

Przed 35 000 p.n.e. Odcisk czaszki neandertalczyka z Gnoviec w Popradzie
22 800 p.n.e. Morawska Wenus
III-I w.p.n.e. Celtowie na Słowacji, wydobywanie żelaza (plemię Kotinów)
I - IV w.n.e. Słowacja w sąsiedztwie Cesarstwa Rzymskiego - Limes Romanus. W południowo-zachodniej Słowacji Kwadowie i Markomani, na północnej Słowacji osady ludu kultury puchowskiej, we wschodniej Słowacji osiedla celtycko-dackie
179 Napis z czasów Rzymskich w Trenczynie - Laugaricii (wojny markomańskie)
V-VI. w. Przybycie Słowian na Słowację
623-658 Państwo Samona - związek plemion słowiańskich o charakterze obronnym
około 800 Powstanie księstw: Morawskiego i Nitrzańskiego
828 konsekracja kościoła chrześcijańskiego w siedzibie Pribiny w Nitrze przez arcybiskupa salzburskiego Adalrama
ok. 833 Wypędzenie Pribiny z Nitry przez morawskiego księcia Mojmira - powstanie Wielkich Moraw
846 Obalenie Mojmira i objęcie tronu przez Rościsława
855 Najazd króla Ludwika Niemca na Państwo Wielkomorawskie
861 Śmierć Pribiny w walce z Morawianami
863 Przybycie na Morawy braci Konstantego - Cyryla i Metodego
869 Papież Hadrian wysyła Metodego jako nauczyciela do słowiańskich książąt Rościsława, Świętopełka i Kocela
870 Mianowanie Metodego arcybiskupem misyjnym i legatem papieskim u Słowian
Uwięzienie Rościsława przez Świętopełka i jego wydanie Ludwikowi Niemcowi
880 Pobyt arcybiskupa Metodego w Rzymie, zatwierdzenie liturgii słowiańskiej, założenie wielkomorawskiej prowincji kościelnej i biskupstwa w Nitrze
894 Śmierć Świętopełka, objęcie rządów przez Mojmira II
896 Osiedlenie się koczowniczych Węgrów we wschodniej części Niziny Naddunajskiej
ok. 900 Odnowienie na prośbę Mojmira II hierarchii (arcybiskup i trzech biskupów) wielkomorawskiej prowincji kościelnej przez papieża Jana IX
904-906 Walki z koczowniczymi Węgrami
907 Bitwa pod Bratysławą (Brezalauspure) między koczowniczymi Węgrami a Bawarami
997-1038 Stefan I, święty, pierwszym królem Węgier
1032 Śmierć pustelnika spod Zoboru, św. Świerada - Andrzeja
1075 Założenie klasztoru benedyktyńskiego w Beadiku nad Hronem
przed XII w. Przywrócenie biskupstwa w Nitrze i założenie prepozytury w Bratysławie
1116 Stefan II odstępuje tereny między Białymi Karpatami, Olszawą i Morawą czeskiemu księciu Władysławowi
1150 Przybycie pierwszych osadników niemieckich na Spisz
1235 Założenie żeńskiego klasztoru cysterek w Bratysławie
1235-1270 Bela IV królem Węgier
1238 Przyznanie pierwszych przywilejów Trnawie, prawdopodobnie również miastom Bańska Szczawnica (Bansk tiavnica) i Zwoleń (Zvolen)
1241-1242 Najazd Tatarów
1287-1291 Zajęcie Bratysławy przez wojewodę austriackiego Albrechta
1291 Przyznanie przywilejów miejskich Bratysławie przez Andrzeja III
1308-1342 Karol I Robert królem Węgier
1311 Zdobycie i spustoszenie Nitry przez Mateusza Czaka (Mat k) z Trenczyna
1335 Zjazd pełnomocników królów: węgierskiego, czeskiego i polskiego w Trenczynie
1342-1382 Ludwik I królem Węgier
1387-1437 Zygmunt Luksemburski królem Węgier
1411 Najstarszy dokument potwierdzający wyrób dział w Bardiowie (Bardejov)
1412 Oddanie Polsce w zastaw 13 miast spiskich i zamku Lubowla (Star źubova) przez Zygmunta Luksmeburskiego (do 1770 r.)
1428 Pierwszy najazd husytów na południowo-zachodnią Słowację
1458-1490 Maciej I Korwin królem Węgier
1465 Zgoda papieża Pawła II na założenie uniwersytetu w Bratysławie
1490-1492 Najazd wojsk polskich na wschodnią Słowację - spustoszenie okolic aria
1526 Porażka wojsk węgierskich w bitwie z Turkami pod Mohaczem
Wybór Jana Zpolyi na króla Węgier i jego koronacja
Wybór Ferdynanda I na króla Węgier
1530 Najazd Turków na Słowację
1533 Pokój z Turkami w Carogrodzie (dz. Stambuł)
1543 Trnawa siedzibą kapituły ostrzyhomskiej
1576-1608 Rudolf II królem Węgier
1593-1606 "Wojna piętnastoletnia" z Turkami
1603-1604 Działania przeciwko protestantom na Słowacji
1604-1606 Powstanie . Bokaya
1616-1637 Peter Pzmn arcybiskupem ostrzyhomskim
1619 Początek powstania Gabora Bethlena
1635 Założenie uniwersytetu w Trnawie
1636 Ferdynand II królem Węgier
1660 Potwierdzenie założenia uniwersytetu w Koszycach
1663-1664 Wojna z Turkami
1663 Kapitulacja miasta Nowych Zamków (Nov Zmky)
1664-1671 Spisek antyhabsburski Wesselynyiego
1667 Otwarcie kolegium preszowskiego
1671 Egzekucja M. Drbika w Bratysławie
1672 Bunt w miejscowości Tur Lka
Egzekucja 25 wójtów z Orawy i Liptowa
1673-74 Procesy z duchownymi ewangelickimi w Bratysławie
1683 Pokonanie Turków pod Wiedniem
1684 Porażka Tokoliego pod Preszowem
1703 Najazd oddziałów Franciszka II Rakoczego na Słowację
1705-1711 Józef I królem Węgier
1711 Pokój w Satu Mare, koniec powstania Franciszka II Rakoczego
1713 Przyjęcie tzw. sankcji pragmatycznej dotyczącej praw sukcesorów
Egzekucja Juraja Janosika w Liptowskim Mikulaszu (Liptovsk Mikul)
1740-1780 Maria Teresa królową Węgier
1763 Założenie Akademii Górniczej w Bańskiej Szczawnicy
1780-1790 Rządy Józefa II
1781 Wydanie patentu tolerancyjnego
1783 Zaczynają ukazywać się "Preovsk noviny"
1785 Zniesienie poddaństwa na Węgrzech
1787 Kodyfikacja literackiego języka słowackiego przez A. Bernolka
1790-1792 Rządy Leopolda II
1792-1835 Rządy Franciszka II
1792 Założenie Słowackiego Towarzystwa Naukowego (Slovensk uen tovaristvo)
1803 Założenie Instytutu Języka i Literatury Czechosłowackiej przy liceum ewangelickim w Bratysławie
1824 Pierwsze wydanie "Córy Sławy" ("Slvy dcra") Jna Kollra
1835-1848 Rządy Ferdynanda V
1836 Słynna wycieczka ź. tra i jego towarzyszy na Devin
1843 Kodyfikacja literackiego języka słowackiego przez ź. tra
1845 Zaczynają ukazywać się "Slovenskje nrodje novini"
1847-48 Obrady sejmu węgierskiego w Bratysławie
1848 Przyjęcie przez sejm węgierski ustaw marcowych, zniesienie poddaństwa Zjazd Słowiański w Pradze
Powstanie Słowackiej Rady Narodowej w Wiedniu
Początek zbrojnego powstania Słowaków
1848-1916 Rządy Franciszka Józefa I
1851 Wspólne posiedzenie ewangelickich i katolickich zwolenników języka słowackiego
1852 Wydanie "Krótkiej gramatyki słowackiej" (Krtka mluvnica slovensk) - reforma literackiego języka słowackiego
1861 Memorandum w Turczańskim Świętym Marcinie (Turiansky Svt Martin)
1862 Założenie gimnazjum słowackiego w Revcej
1863 Założycielskie Walne Zgromadzenie Macierzy Słowackiej
1867 Przekształcenie monarchii austriackiej w państwo dualistyczne, powstanie Austro-Węgier
Założenie słowackiego gimnazjum ewangelickiego w Turczańskim Świętym Marcinie
1868 Wydanie ustawy narodowościowej na Węgrzech
1874-1875 Likwidacja gimnazjów słowackich
1875 Likwidacja Macierzy Słowackiej przez rząd węgierski
1875-1890 Rządy Klmna Tiszy
1882 Założenie słowackiego towarzystwa Detvan w Pradze
1906 Najpomyślniejsze dla Słowaków wybory do sejmu węgierskiego
1907 Ustawy szkolne Apponyiego, dotyczące madziaryzacji szkolnictwa narodowego
Założenie Ligi Słowackiej w Cleveland
Krwawe wydarzenia w Czernowej (ernov)
1913 Powstanie Słowackiej Partii Ludowej
1914 Zamach w Sarajewie Memorandum Ligi Słowackiej o odłączeniu się od Węgier
1915 Memorandum Masaryka "Independent Bohemia" - plany wspólnego państwa czechosłowackiego Podpisanie umowy w Cleveland
1916 Powstanie Czechosłowackiej Rady Narodowej w Paryżu
1917 Wystąpienie czeskich posłów w sejmie węgierskim - postulat połączenia ziem czeskich i Słowacji
1918 Tajna narada Słowackiej Partii Narodowej w Martinie, decyzja o odłączeniu się od Węgier i połączeniu z Czechami
Podpisanie umowy w Pittsburgu
Oficjalne uznanie paryskiego Komitetu Narodowego przez rząd Wielkiej Brytanii
Oficjalne uznanie paryskiego Komitetu Narodowego przez rząd USA
Wydanie Deklaracji Niepodległości przez T.G. Masaryka w USA
Wystąpienie F. Jurigi w sejmie węgierskim, żądanie prawa Słowaków do samostanowienia
Stworzenie rządu czechosłowackiego w Genewie
Proklamacja samodzielnej Czecho-Słowacji
Deklaracja Martińska Utworzenie Ministerstwa Zarządzania Słowacją
1919 Walki o Słowację z Węgierską Republiką Rad Proklamacja Słowackiej Republiki Rad w Preszowie Założenie Uniwersytetu Komenskiego w Bratysławie
1920 Pierwsza konstytucja Republiki Czechosłowackiej
Założenie Słowackiego Teatru Narodowego w Bratysławie
Pierwsze powszechne, tajne i bezpośrednie wybory do parlamentu Podpisanie pokoju z Węgrami w Trianon
1927-29 Udział Słowackiej Partii Ludowej Hlinki (HSźS) w koalicji rządzącej
1935-1938 Milan Hoda premierem Republiki Czechosłowackiej
1935 Wybór Eduarda Benea na prezydenta Republiki Czechosłowackiej
1938 Założenie Słowackiej Wyższej Szkoły Technicznej
Przyjęcie przez Zjazd (HSźS) w Bratysławie nowego projektu autonomii Słowacji
Śmierć A. Hlinki
Układ Monachijski
Wytyczna Hitlera, dotycząca rozbicia Czechosłowacji
Arbitraż wiedeński w sprawie południowych terenów Słowacji i Rusi Podkarpackiej
Uchwalenie przez parlament w Pradze ustawy o autonomii Słowacji
1939 Proklamacja przez autonomiczny sejm niezależniej Republiki Słowackiej
Układ obronny między III Rzeszą a Republiką Słowacką
Atak armii węgierskiej na wschodnią Słowację
Udział Republiki Słowackiej do wojny przeciwko Polsce
Wybór J. Tiso na prezydenta Republiki Słowackiej
1940 Uznanie rządu czechosłowackiego w Londynie przez Wielką Brytanię
Przystąpienie Republiki Słowackiej do Paktu Trzech Mocarstw
1941 Przystąpienie Republiki Słowackiej do wojny przeciwko ZSRR
Uznanie tymczasowego rządu czechosłowackiego w Londynie
Rozporządzenie Rządu nr 198, tzw. Kodeks Żydowski
1942 Pierwszy transport Żydów do obozów zagłady
1944 Ogłoszenie powstania przez Centralę Wojskową w Bańskiej Bystrzycy
Deklaracja Słowackiej Rady Narodowej
Czechosłowacki korpus wojskowy przekracza granicę Republiki na Dukli
1945 Wyzwolenie Bratysławy
Ogłoszenie Programu Koszyckiego Rządu
24 lutego 1948 Komunistyczny zamach stanu w Czechosl-owacji
1948 Wybór Klementa Gottwalda na prezydenta Republiki Czechosłowackiej
1950 Początki przymusowej likwidacji klasztorów i frontalnego ataku państwa na kościół
1954 Proces tzw. słowackich nacjonalistów burżuazyjnych
1960 Przyjęcie przez Zgromadzenie Narodowe nowej konstytucji. Zmiana nazwy państwa na Czechosłowacką Republikę Socjalistyczną
1968 Wybór Aleksandra Dubeka na pierwszego sekretarza Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Czechosłowacji
21 sierpnia 1968 Okupacja CSRS przez wojska pięciu krajów Układu Warszawskiego
1968 Umowa o "tymczasowym stacjonowaniu" wojsk sowieckich w Czechosłowacji
Przyjęcie przez Zgromadzenie Narodowe ustawy o federacji czechosłowackiej
1969 Wybór G. Huska na pierwszego sekretarza KC KPC
1970 Uchwalenie "Nauki z sytuacji kryzysowej w partii i społeczeństwie"
1975 Wybór G. Huska na prezydenta CSRS
1988 Manifestacja osób wierzących w Bratysławie
17 listopada 1989 Krwawe stłumienie demonstracji studenckiej w Pradze
1989 Strajk generalny
1990 Pierwsze od 1946 r. wolne wybory do Zgromadzenia Federalnego i Słowackiej Rady Narodowej (Slovensk nrodn rada - SNR)
1992 Przyjęcie przez SNR "Deklaracji o niezawisłości RS"
Przyjęcie przez SNR Konstytucji Republiki Słowackiej
1 stycznia 1993 Rozpad Czecho-Slowacji i powstanie samodzielnego, suwerennego państwa - Republiki Słowackiej
1993 RS stała się 180 krajem członkowskim ONZ
Po odłączeniu od wspólnej waluty na Słowacji zaczęła obowiązywać nowa waluta: korona słowacka (SKK, Sk-)
Na pierwszego prezydenta RS wybrano Michala Kova
RS podpisała umowę stowarzyszeniową ze Wspólnotą Europejską
RS została przyjęta do Rady Europy
1994 Przedterminowe wybory parlamentarne. W ich wyniku utworzono rząd koalicyjny Ruchu na Rzecz Demokratycznej Słowacji (HZDS), Słowackiej Partii Narodowej (SNS) i Stowarzyszenia Robotników Słowacji (ZRS)
1995 RS złożyła oficjalny wniosek o przyjęcie do UE
1998 Wybory parlamentarne. W ich wyniku utworzono rząd koalicyjny Słowackiej Koalicji Demokratycznej (SDK), Partii Lewicy Demokratycznej avice (SD), Partii Koalicji Węgierskiej (SMK) i Partii Porozumienia Obywatelskiego (SOP)
1999 Rząd RS poparł działania NATO wobec Jugosławii i wyraził zgodę na przelot sił lotniczych NATO i później na tranzyt sprzętu przez terytorium RS.
Na prezydenta RS wybrano w bezpośrednich wyborach Rudolfa Schustera.
Szczyt UE w Helsinkach zdecydował o rozpoczęciu rozmów w sprawie przystąpienia do UE ze Słowacją, Bułgarią, Łotwą, Litwą, Maltą i Rumunią.
2000 Rada Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) zdecydowała o zaproszeniu RS na 30 członka tej organizacji.
Sekretarz Generalny OECD Donald Johnston i minister spraw zagranicznych RS SR Eduard Kukan w Paryżu uroczyście podpisali umowę o przystąpieniu RS do Porozumienia OECD.
ZABYTKI NA SŁOWACJI WPISANE NA LISTĘ ŚWIATOWEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I PRZYRODNICZEGO UNESCO:
ZABYTKI KULTURY ZAPISANE NA LISTĘ UNESCO:
Zamek Spiski (Spisk hrad) i okoliczne zabytki (Spiskie Podhradie + Kapitula Spiska + Żehra) - Narodowy zabytek kultury, należy do największych zespołów zamkowych w Europie.
Bańska Szczawnica (Bansk tiavnica) - Miejski zespół zabytkowy reprezentujący tradycje górnicze na Słowacji.
Bardiów (Bardejov) - malownicze miastecko gotyckie położone we Wschodniej Słowacji, które posiada najlepiej zachowany średniowieczny zespół miejski na Słowacji.
Wilkoliniec (Vlkolnec) - Rezerwat architektury ludowej.
Bańska Szczawnica (Bansk tiavnica) należała do najbardziej znanych ośrodków górniczych w Górnych Węgrzech, gdzie w 1735 roku dekretem wydanym przez Marię Teresę powstała Akademia Górnicza - pierwsza w świecie wyższa szkoła o charakterze technicznym. Historia wydobycia i obróbki złota i srebra sięga do ery brązu. Najlepszym dowodem najwyższego poziomu górnictwa w Bańskiej Szczawnicy jest fakt, że to właśnie tu pierwszy raz w historii wykorzystano proch strzelniczy oraz, że w tutejszych kopalniach już w 1772 roku, pierwszy raz na kontynencie europejskim, zastosowano maszynę parową do wypompowywania wody z kopalni. Do dzisiaj w mieście zachowało się wiele cennych zabytków, które warto zobaczyć. Należą do nich: Stary i Nowy Zamek, kościół św. Katarzyny, kościół romański Wniebowzięcia Matki Boskiej, barokowy słup wotywny upamiętniający ustąpienie zarazy morowej w 1711 roku, barokowa kołatka (klopaka), gotyckie, renesansowe i barokowe domy mieszczańskie, Ratusz, barokowa brama Pijarska, Muzeum Górnictwa, barokowa Kalwaria oraz gmachy Akademii Górniczej i Leśniczej. W 1993 roku historyczne miasto Bańska Szczawnica wraz z okolicznymi zabytkami technicznymi wpisane zostało na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Zamek Spiski (Spisk hrad) i okoliczne zabytki (Spiskie Podhradie + Kapitula Spiska + Żehra) ze swoją powierzchnią ponad 4 ha jest jednym z największych zespołów zamkowych w Europie Środkowej. Najstarsza pisemna wzmianka o zamku pochodzi z 1120 roku. Początkowo pełnił on rolę twierdzy granicznej państwa węgierskiego, potem stał się na kilka stuleci siedzibą żupana spiskiego. W 1241 roku Zamek Spiski oparł się atakom Tatarów. W 1780 roku zespół zamkowy zniszczył pożar i Zamek Spiski zmienił się w ruinę. Przed całkowitym zniszczeniem uchronili go konserwatorzy zabytków, którzy w 1970 roku rozpoczęli konserwację obwarowań i budowli. Ich wysiłek został doceniony w 1993 roku, gdy Zamek Spiski i okoliczne zabytki wpisano na listę UNESCO. Dzisiaj na Zamku mieści się ekspozycja Muzeum Spiskiego dotycząca dziejów zamku i średniowiecznej broni.
Spiskie Podgrodzie (Spisk Podhradie) jest dzisiaj siedzibą odnowionego biskupstwa spiskiego. Do najatrakcyjniejszych zabytków architektonicznych miasteczka należą: kościół Narodzenia Marii Panny z gotyckim ołtarzem skrzydłowym św. Barbary i gotycką chrzcielnicą, z drugiej połowy XV wieku, klasztor Braci Miłosierdzia, kościół ewangelicki z cennymi organami oraz odrestaurowana synagoga. Kapituła Spiska, często porównywana z Watykanem, jest małym miasteczkiem kościelnym z mnóstwem cennych zabytków, gdzie znajduje się urząd biskupi. Najcenniejszymi zabytkami Kapituły są: Katedra św. Marcina, Pałac Biskupi i Wieża Zegarowa.
Miejscowość Żehra jest znana dzięki cennemu kościołowi rzymskokatolickiemu św. Ducha ze XIV wieku, którego wnętrza ozdobione są zachowanymi wyjątkowymi średniowiecznymi malowidłami ściennymi.
Wilkoliniec (Vlkolnec) - rezerwat architektury ludowej, w 1993 roku wpisany na listę UNESCO. Pierwsza wzmianka pisemna o osadzie pochodzi z 1376 roku. Pierwotnie była to osada drwali i węglarzy. Wilkoliniec nie jest skażony nowym budownictwem i stanowi unikatowy zespół architektoniczny. Do obiektów zabytkowych należy 45 drewnianych chałup wraz z obejściami z okresu od XVI do XIX wieku. Wyróżniającymi obiektami Wilkolinca są -dwupiętrowa dzwonnica zrębowa z 177 roku i studnia z 1860 roku, z której do dziś czerpie się wodę pitną. Typowym przykładem wilkolinieckiego domu jest zagroda rolnicza, jedna z ekspozycji Muzeum Liptowskiego w Rużomberku, gdzie mieści się również Centrum Informacji. Dzisiaj w wiosce mieszka 20 osób i trwają starania, by ożywić osadę i wprowadzić elementy dawnego życia mieszkańców.
Bardiów (Bardejov) - najstarsza wzmianka pisemna o mieście pochodzi z 1241 roku. Dzięki dogodnemu położeniu, tj. przy szlaku handlowym z Polski na Węgry, miasto się szybko rozwijało. Największy rozwój miasta nastąpił w XV i XVI wieku. Najcenniejszym zabytkiem miasta jest gotycki kościół parafialny św. Idziego. Wewnątrz mieści się 11 późnogotyckich ołtarzy szafiastych z lat 1440-1510. Na uwagę zasługuje również prostokątny rynek wyłożony rzecznymi kamieniami, otoczony domami mieszczańskimi o charakterze architektury gotyckiej i renesansowej. Na środku rynku, obok kościoła św. Idziego, stoi zabytkowy gotycko-renesansowy ratusz z 1509 roku. Fortyfikacje miejskie posiadały około 23 baszt, do dzisiaj zachowało się ich 12. Interesującymi i wartymi zobaczenia są również: kościół klasztorny, kompleks samodzielnych budowli żydowskich - Suburbium, synagoga, rzeźba św. Floriana, średniowieczne budowle obronne i cerkiew greckokatolicka. Za opiekę nad zabytkami przyznano miastu w 1986 roku międzynarodowe wyróżnienie "Nagroda Europejska - złoty medal". Dnia 7 czerwca 2001 roku miasto Bardiów zostało wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
ZABYTKI PRZYRODNICZE UNESCO NA SŁOWACJI:
Jaskinie w Krasie Słowackim razem z Ochtinską Jaskinią Aragonitową (zostały wpisane na listę UNESCO w 1995 roku ) i Dobszyńską Jaskinią Lodową (wpisana na listę UNESCO w 2000 roku)
Na Słowacji znajduje się ponad 4100 jaskiń. Dla turystów udostępnionych jest 12, z czego 4 jaskinie w Krasie Słowackim (Domica, Gombasecka, Jasowska, Ochtinska Jaskinia Aragonitowa) i Dobszyńska Jaskinia Lodowa wpisano na listę Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO.
Kras Słowacki (Slovensk kras) - jest największym obszarem krasowym w Europie Środkowej (440 km2). Dzięki swojej rozmaitości, specyficznej florze i faunie należy do najładniejszych zakątków na Słowacji. Dla terenów krasowych charakterystyczne są różnorodne formy geomorfologiczne i zjawiska hydrologiczne (jaskinie, żłobki krasowe, wąwozy, przepaści, podziemne cieki wodne, wywierzyska). Jaskinie Domica, Gombasecka i Jasovska są udostępnione dla publiczności. Niedaleko położona Ochtinska Jaskinia Aragonitowa należy do najcenniejszych ze względu na unikatową aragonitową szatę naciekową. Jest ona jedną z trzech jaskiń tego rodzaju na świecie udostępnionych do zwiedzania. Bardzo interesująca jest również Silick adnica - przepaść z trwale nagromadzoną szatą lodową. Kras Słowacki jest Międzynarodowym Rezerwatem Biosfery. W grudniu 1995 roku Jaskinie Słowackiego i Aggteleleckiego Krasu (po stronie węgierskiej) zostały wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO.
Do najpiękniejszych jaskiń na Słowacji należy jaskinia Domica, ze względu na wyjątkową różnorodność i bogactwo szaty naciekowej. Korytarze i sale jaskini powstały wskutek działalności korozyjnej i erozyjnej cieków podziemnych rzeczki Styx i Domickeho potoka, które stworzyły w jaskini trzy poziomy. Trasa turystyczna, podczas której możemy podziwiać piękno jaskini, ma długość 1315 m, z tego 140 pokonuje się na łódkach. Jaskinia Gombasecka słynie z unikatowych cienkich rurkowych stalaktytów zwanych makaronami, które osiągają długości do 3 m. Występują tam także inne formy stalaktytów, stalagmitów i polewy naciekowe. Długość trasy turystycznej wynosi 285 m.
Jaskinia Jasovska ma bardzo bogatą szatę naciekową na którą składają się białe, brązowe, szare, brązowo-czerwone pagodowe stalagmity, stalagnaty, naciekowe wodospady, tarcze i bębny. Na ścianach jaskini zachowało się wiele starych napisów i rysunków. Temperatura powietrza w jaskini waha się od 8,5 do 9,5 C, wilgotność względna od 90 do 98 %, co sprzyja idealnym warunkom do leczenie astmy i alergii. Od 1995 roku w jaskini odbywają się lecznicze pobyty speleoklimatyczne również dla dzieci. Trasa turystyczna ma długość 550 m.
Ochtinska Jaskinia Aragonitowa znajduje się na obszarze Pogórza Revuckiego (Revuckej vrchoviny), pomiędzy miejscowościami Jelava i titnik w Rudawach Słowackich. Jest unikatowym zjawiskiem przyrodniczym dzięki bogactwu i różnorodności naciekowej szaty aragonitowej oraz osobliwej genezy podziemnych komór i korytarzy. Odkryta została w 1954 roku i udostępniona dla turystów w 1972 roku. Trasa ma 230 m długości. Wnętrze jaskini jest urozmaicone aragonitem (biały lub brązowawy węglan wapniowy), który tworzy nacieki różnych kształtów (igły, spirale, wachlarzyki itd.). Geneza aragonitowej szaty naciekowej jest związana ze szczególnymi warunkami hydrochemicznymi i klimatycznymi panującymi w zamkniętych, izolowanych podziemnych korytarzach (m.in. duża zawartość jonów Mg, Fe, Mn w roztworach, wymiana wilgoci pomiędzy ścianami i atmosferą jaskini). Ochtinska Jaskinia Aragonitowa jest unikatem w skali europejskiej i jedną z trzech udostępnionych jaskiń tego rodzaju na świecie.
Dobszyńska Jaskinia Lodowa znajduje się w Słowackim Raju. Osiąga długość 1232 m, ale dla turystów dostępna jest na długości 475 m. Jaskinia należy do najsłynniejszych jaskiń lodowych na świecie. Lód występuje tam w formie nagromadzeń na dnie, lodowych wodospadów, stalagmitów i stalaktytów. Objętość lodu można szacować na 110 132 m2, a największa grubość pokrywy lodowej wynosi 26,5 m. W jaskini stwierdzono występowanie 12 gatunków nietoperzy. Została odkryta w roku 1870, a udostępniona w 1871 roku. Oświetlenie elektryczne zostało uruchomione w roku 1887, dzięki czemu jaskinia jest jedną z pierwszych jaskiń na świecie, oświetlonych elektrycznie.