Powieść psychologiczna – jak podaje Słownik terminów literackich, jest odmianą powieści, w której uwaga czytelnika ma skupiać się na życiu wewnętrznym postaci, jego dynamice, uwarunkowaniach i przejawach. Najpopularniejszymi środkami, którymi posługuje się powieść psychologiczna, są: mowa pozornie zależna, monolog wewnętrzny, technika strumienia świadomości, wszelkiego rodzaju zaburzenia czasowe (np.: inwersje, retrospekcje). Powieść psychologiczna pojawiła się już w XVII wieku. Do tego gatunku zalicza się m.in. Księżna de Cléves Madame de Lafayette. Jednak szczególną rolę odegrała w dwudziestoleciu międzywojennym.
Mowa pozornie zależna – jedna z metod przytaczania słów bohatera w tekście narracyjnym. Słowa bohatera wchodzą tu w obręb wypowiedzi narratora, są jednak przekazem myśli, uczuć i pragnień bohatera.
Strumień świadomości – to radykalna forma monologu wewnętrznego, która jest odtworzeniem mowy wewnętrznej z jej dynamiką i nieładem. Jest to mowa niezwykle zsubiektywizowana i pokazująca świat z perspektywy bohatera.