Nizina Mazowiecka, mimo dużego udziału obszarów równinnych, jest zróżnicowana pod względem krajobrazu. Zawdzięcza to często występującym formom rzeźby polodowcowej. Najmniej urozmaicona jest środkowa część niziny. Przecina ją Wisła. Przecina ją Wisła do której spływają największe jej dopływy: Narew z Bugiem, Wkra, Bzura i Pilica. Przeważają tam równiny o szerokich, płaskich dnach, często bagniste. Niższe terasy zalewowe porasta roślinność łąkowa, na terasach wyższych duże przestrzenie zajmują obszary wydm piaszczystych. W południowej części niziny przeważają słabo zróżnicowane wysoczyzny, w niektórych miejscach urozmaicone wzgórzami morenowymi. Znacznie wyraźniej formy rzeźby polodowcowej występują w części północnej (łańcuchy wzgórz morenowych; wał moreny Czerwonego Boru 225 m. n. p. m.; ostańce), która opada ostrą krawędzią ku dolinom Wisły i Narwi. Szczególne walory krajobrazowe mają okolice średniowiecznych miast: Mławy, Płońska, Sierpca, Ciechanowa i Płocka. W dolinie dolnej Narwi znajduje się zabytkowe miasto: Pułtusk, między Narwią a Bugiem – Ostrów Mazowiecki i Wyszków, w górze rzeki dawne grody średniowieczne Ostrołęka i Łomża.
W kotlinie Warszawskiej, która zajmuje centralną część Niziny Mazowieckiej leży stołeczne miasto Warszawa, krajowe centrum naukowe, kulturalne, turystyczne. W jej bezpośrednim sąsiedztwie znajduję się sztuczny zbiornik wodny – Jezioro Zegrzyńskie, puszcza Kampinoska, oraz szereg miejscowości o tradycjach wypoczynkowych: uzdrowisko Konstancin-Jeziorna, Otwock, Sulejówek, Józefów, Zalesie, Podkowa Leśna i Milanówek. Dalej na zachód leżą Niepokalanów, Żelazowa Wola, Łowicz, Łęczyca, Arkadia. W południowej części Niziny leżą silnie rozwinięte miast: Łódź, Piotrków Trybunalski, Sulejów i na pograniczu z Wyżyną Małopolską – Opoczno.
Położenie Niziny Mazowieckiej:
- Nizina Mazowiecka położona jest nad środkowym dorzeczem Wisły.
Powierzchnia Niziny Mazowieckiej:
- 13 tysięcy km2
Budowa geologiczna:
Ukształtowana została głównie przez lodowiec środkowopolski i procesy denudacyjne. Denudacja - procesy polegające na usuwaniu zwietrzeliny z powierzchni skal, ich odsłanianie i obniżanie.
Formy rzeźby:
- zdenudowane formy wysoczyzny morenowej
- zniszczone wały moren
- pradoliny, sandry
- wydmy, zabagnione niecki
- stożki napływowe, doliny rzeczne
Większe miasta leżące na Nizinie Mazowieckiej:
- Warszawa
- Zielona góra
- Leszno
- Kalisz
- Wrocław
- Opole
- Łowicz
Na nizinie mazowieckiej występują największe obszary bagienne w Polsce. Są to bagna nad Biebrza. Obszary słabo zalesione. Pozostałości po dawnych puszczach:
- Kampinoskiej
- Kurpiowskiej
- Białej
- Zielonej
W 1959 roku utworzono Kampinoski Park Narodowy, w którym chroni się wydmy śródlądowe oraz faunę i florę.
Rzeki przepływające przez Nizinę Mazowiecką:
- Wisła
- Bzura
- Pilica
- Narew
- Wkra
- Liwiec
- Świder
- Wieprz
- Bug
Kanały przepływające przez Nizinę Mazowiecką:
- Kanał Łasica
- Kanał Zegrzyński