Zanieczyszczenia powietrza w dzisiejszych czasach

Zanieczyszczenia powietrza, są to wprowadzone do powietrza organizmy żywe lub substancje chemiczne, które albo nie są jego naturalnymi składnikami, albo - będąc nimi - występują w stężeniach przekraczających właściwy dla nich zakres.
Do najważniejszych zanieczyszczeń powietrza należą: pyły (popioły lotne, sadza, stałe związki organiczne, azbest), gazy (tlenki siarki, azotu i węgla, węglowodory, ozon, fluor), a także zanieczyszczenia biologiczne.
Antropogennymi źródłami zanieczyszczenia powietrza są m.in.: chemiczna konwersja paliw, wydobycie i transport surowców, przemysł chemiczny, rafineryjny i metalurgiczny, cementownie, składowiska surowców i odpadów ,motoryzacja.
Naturalne źródła zanieczyszczenia powietrza to: wybuchy wulkanów, erozja wietrzna skał, pył kosmiczny, niektóre procesy biologiczne, pożary lasów i stepów.
Dym jest mieszaniną wielu związków chemicznych. Skażenie powietrza ma niszczący wpływ na środowisko. Wyrzucane przez zakłady przemysłowe w powietrze trujące gazy wędrują z wiatrem nieraz na duże odległości, a gdy napotykają na swej drodze masywy górskie ulegają kondensacji i spadają na ziemię razem z deszczem. Te deszcze nazywamy deszczami kwaśnymi. Takie opady zdewastowały wielkie połacie lasów w polskich i czeskich Sudetach. Klęska ekologiczna w lasach ma ogromny wpływ na równowagę całego środowiska. Związki chemiczne pojawiają się także na żywności. Występuje na niej, np. ołów.
Zanieczyszczenia powietrza są wchłaniane przez ludzi głównie w trakcie oddychania.
W środowisku kulturowym człowieka zanieczyszczenia powietrza powodują korozję metali i materiałów budowlanych. Wtórnie skażają wody i gleby. Działają niekorzystnie również na świat roślinny, zaburzając procesy fotosyntezy, transpiracji i oddychania. W skali globalnej mają wpływ na zmiany klimatyczne.
Za niszczenie warstwy ozonowej odpowiedzialne są przede wszystkim gazy freony. Cząsteczki freonów dostają się do niższych partii atmosfery, gdzie pod wpływem światła ulegają rozpadowi, przy czym jednym z produktów rozpadu jest chlor (jeden atom chloru może rozbić nawet 100 000 cząsteczek ozonu). Wchodzi on w reakcje chemiczne z ozonem i niejako zabiera atom tlenu z jego cząsteczki. W ten sposób ozon zamienia się w zwykły tlen, a nad ziemią rośnie dziura ozonowa.
Dziura ozonowa, spadek zawartości ozonu (O3) na wysokości 15-20 km głównie w obszarze bieguna południowego, obserwowany od końca lat 80. Tempo spadku wynosi ok. 3% na rok. Największe znaczenie mają w tym procesie związki chlorofluorowęglowe (freony), z których uwolniony chlor (pod wpływem promieniowania ultrafioletowego) atakuje cząsteczki ozonu, prowadząc do wyzwolenia tlenu (O3)oraz tlenku chloru .Tempo globalnego spadku ozonu stratosferycznego pod wpływem działalności człowieka (z wyjątkiem Antarktydy), oszacowane na podstawie badań satelitarnych, wynosi 0,4-0,8% na rok w północnych, umiarkowanych szerokościach geograficznych i mniej niż 0,2% w tropikach. Powłoka ozonowa jest naturalnym filtrem chroniącym organizmy żywe przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym. W1984 roku w Polsce zawartość dwutlenku węgla w atmosferze wynosiła 350 części na milion, a w czasach współczesnych wynosi od 400 do 600 części na milion. Ilość pozostałych gazów w atmosferze także wzrasta, np. ozonu 2%, a freonów o 4% rocznie. Liczba zanieczyszczeń w naszym kraju i na całym świecie wzrasta w bardzo szybkim tempie. Jednak każdy z nas może uchronić powietrze przed zanieczyszczeniami. Powinniśmy więcej urzywać rowerów, deskorolek itp. zmiast brać samochód. Wielkie zakłady przemysłowe też powinny zakładać specjalne filtry, budować oczyszczalnie ścieków.