Prometeizm w "Dziadach" część III

Prometeizm ("Dziady" cz. III Adama Mickiewicza) to stanowisko etyczne uznające za ideał moralny postępowanie jednostki majce na celu dobro większych grup społecznych lub całej ludzkości. Wszystkie działania Konrada mają charakter prometejski. Zarówno Prometeusza, mitycznego bohatera, który poświęcając własne życie wykradł ogień z gór Olimpu, jak i Konrada cechuje zdolność do najwyższej ofiary w imię szczęścia ludzkości. Konrad i Prometeusz z miłości do człowieka gotowi byli zrobić wszystko. Konrad bluźniący przed Bogiem i usprawiedliwiony ogromnym uczuciem idzie do Boga jak Prometeusz do Zeusa. Prometeusz poświecił dla dobra ludzi swoje życie i ciało, natomiast Konrad gotów był poświecić nawet swoje zbawienie, szczęście wieczne.

Mesjanizm to ukształtowanie historii polski na wzór męki Chrystusa. Mesjanizm naznaczał narodowi polskiemu rolę narodu wybranego, oczekującego na odzyskanie wolności. Wolna Polska była tym oczekiwanym Mesjaszem. Naród, by zasłużyć na wolność miał się odrodzić, udoskonalić. Poprzez swoje cierpienia Polska miała zbawić ludzkość jak Chrystus. Idea mesjanizmu ukazana jest w widzeniu ks. Piotra w III części "Dziadów" Adam Mickiewicza. Polska rozdzielona pomiędzy zaborców to rozciągnięte ramiona Chrystusowego krzyża. Piłat to Francja, która obiecywała pomóc Polakom w walce, a potem "umyła ręce" i nie dotrzymała obietnic. Żołnierz przebijający włócznia bok Chrystusa to Rosja, która zadała umęczonej Polsce decydujący cios.