Przeprowadź charakterystykę jamochłonów jako organizmów dwuwarstwowych

Jamochłony są najbardziej pierwotnymi tkankowcami. Żyją w wodach, prawie wyłącznie w morzach. Plan budowy jamochłonów można sprowadzić do worka, zbudowanego z dwu warstw tkanki nabłonkowej: zewnętrznej - ektodermy i wewnętrznej entodermy, sklejonych warstwą mezoglei. Wnętrze tego worka zajmuje jama gastralna, która jest odpowiednikiem światła przewodu pokarmowego innych zwierząt. Prowadzi do niej otwór gębowy, naokoło którego znajdują się czułki lub ramiona. Nie posiadają otworu odbytowego.

Jamochłony występują w postaci: osiadłego polipa i wolnożyjącej pływającej planktonicznej meduzy. Obie postacie są pierścieniście symetryczne. Polip jest w przybliżeniu symetryczny, a meduza dzwonowata; warstwa mezoglei polipa jest cienka, a meduzy gruba; dla polipa naturalne jest położenie otworem gębowym do góry, a dla meduzy do dołu. Rozpowszechniona jest przemiana pokoleń, w której polipy rozmnażają się bezpłciowo - produkując meduzy, te zaś na drodze płciowej dają znów pokolenie polipów.

Niektóre komórki jamochłonów specjalizują się w wypełnianiu określonych funkcji, nie tracąc jednak ogólnego charakteru komórek nabłonkowych. Przy samej mezoglei, między podstawami innych komórek leżą stosunkowo małe komórki interstycjalne. Są one niewyspecjalizowane, totipotencjalne i mogą przeistaczać się w komórki któregokolwiek typu. Z nich również powstają gamety. Komórki mięśniowe są równie liczne w ektodermie i entodermie. Komórek zmysłowych, nerwowych, parzydełkowych oraz interstycjalnych jest znacznie więcej w ektodermie. Wyłącznie w entodermie znajdują się opatrzone wiciami komórki uczestniczące w procesie trawienia. Część pełni funkcje wydzielnicze, wytwarzając i uwalniając enzymy trawienne.

Odżywianie. Jamochłony są bez wyjątku drapieżne, przy czym większość chwyta i pożera zwierzęta wielkości podobnej do nich samych. Zdobycz schwytana czułkami i zabita parzydełkami zostaje przez rozciągliwy otwór wprowadzona do jamy gastralnej. Tam pod wpływem enzymów wytworzonych w komórkach wydzielniczych rozpoczyna się wstępny, pozakomórkowy etap trawienia (pochłonięty organizm rozpada się na zawiesinę cząstek. Te cząstki są następnie fagocytowane - rozpoczyna się drugi etap - trawienie wewnątrzkomórkowe i wchłanianie ostatecznie strawionego pokarmu z wodniczek pokarmowych. Ruch wici komórek entodermalnych powoduje krążenie płynu w jamie gastralnej. Resztki, które nie uległy strawieniu zostają usunięte na zewnątrz przez otwór gębowy.

Oddychanie. Jamochłony są niezbyt aktywne. Poziom ich metabolizmu nie jest wysoki. Najczęściej są małe, powierzchnię ciała mają rozwiniętą, więc wymiana gazów wprost przez nią całkowicie im wystarcza.

Wydalanie produktów ubocznych przemiany materii odbywa się przez powierzchnię ciała (zewnętrzną i wewnętrzną).

Układu krążenia jamochłony nie posiadają. Pewne jego funkcje spełnia jama gastralna, w której krąży woda, pędzona ruchem wici lub skurczami ciała, transportując pokarm, gazy i produkty uboczne metabolizmu.

Rozmnażanie się. Najbardziej rozpowszechnioną formą rozmnażania bezpłciowego jest pączkowanie. W procesie tym ściana ciała (wszystkie warstwy) uwypukla się na zewnątrz, uwypuklenie rośnie, na jego szczycie wyrasta wieniec czułków i otwiera się otwór gębowy. Pączek jest potomnym polipem, który może się oddzielić, lub pozostać połączony z polipem macierzystym (prowadzi to do powstawania kolonii). Przez pączkowanie powstają też meduzy stułbiopławów.

Olbrzymia większość stułbiopławów zamieszkuje morza. Powierzchnie skał albo falochronów portowych okrywają nieraz gęste, strzępiaste piórka lub miniaturowe krzaczki. Są to kolonie polipów wielkości łebka od szpilki. Jamy gastralne poszczególnych polipów pozostają złączone kanałami, biegnącymi w łodydze i gałęziach kolonii. Każdy polip, któremu udało się schwytać zdobycz trawi ją wstępnie, a zawiesiną pokarmową dzieli się z innymi polipami. To umożliwia podział funkcji między polipami i ich specjalizację na odżywcze (opatrzone wieńcem czułków i otworem gębowym, zdobywające pokarm dla całej kolonii), obronne (bez gęby i czułków, za to z licznymi parzydełkami), i rozrodcze, z których stale pączkują i odrywają się meduzy. Pospolita u nas stułbia jest stułbiopławem nietypowym, bo żyje w wodach słodkich, nie ma postaci meduzy, nie tworzy kolonii, a jej polipy obok normalnego pączkowania mogą rozmnażać się płciowo. Jest bardzo prosto zbudowana. Stułbie żyją w czystych wodach stojących lub wolno płynących, na miejscach niegłębokich, obfitujących w roślinność zanurzoną i pływającą. Zazwyczaj przyczepiają się stopą do liści i łodyg roślin, a wydłużonymi czułkami łowią zdobycz (drobne skorupiaki planktonowe - dafnie, oczliki; wrotki i inne drobne zwierzęta). Zdolności regeneracyjne są wśród jamochłonów dość powszechne, ale stułbia pod tym względem góruje nad większością.

Jamochłony - dwuwarstwowe tkankowce:
Gastralia - jedno ze stadiów rozwoju dwuwarstwowego.
Knidoblasty - komórki parzydełkowe.
Ropalia - ciałka brzeżne (zawierają statocystę - narząd równowagi oraz narządy wzroku - tzw. oczko górne i dolne.

Gąbki to osiadłe zwierzęta wodne. Większość zamieszkuje morza, zwłaszcza gorące, i rośnie tam na dnie w postaci rur, pucharów, dzbanów, bezkształtnych brył, lub kożuchów. Budowa gąbek jest niezwykle prosta. Gąbka jest bryłą galaretowatej substancji, mezoglei, podpartej szkieletem z igieł wapiennych lub krzemionkowych, albo włókien, zbliżonych do rogu, przebitej licznymi kanałami. Na powierzchni mezoglei i w jej wnętrzu leżą komórki kilku różnych typów. Niektóre z nich, opatrzone wiciami, powodują przepływ wody w kanałach. Prąd wody przynosi gąbce pokarm w postaci najdrobniejszych zawiesin organicznych, które są fagocytowane przez te same komórki wiciowe. W Polsce żyje kilka gatunków gąbek słodkowodnych. Najpospolitszym gatunkiem jest nadecznik o kształcie rozgałęzionego krzaka, wysokości kilkudziesięciu centymetrów. Rośnie na dnie, na zanurzonych palach, korzeniach lub łodygach trzcin. W Morzu Śródziemnym od starożytności poławia się kulistawą gąbkę grecką, której rogowy szkielet jest używany do mycia. Gąbki swymi zasadniczymi cechami odbiegają od wszystkich innych zwierząt. Maleńki fragment ciała złożony z kilku komórek jednego typu może zregenerować cały organizm.