Unia Europejska
Celem UE jest stworzenie unii gospodarczej, monetarnej i politycznej oraz wprowadzenie wspólnego obywatelstwa (nie zastępującego obywatelstwa państw-członków). Najważniejszymi organami UE są: Rada Europejska, Rada UE (dawniej Rada Ministrów), Komisja Europejska (dawniej Komisja Wspólnot), Parlament Europejski, Trybunał Sprawiedliwości, Trybunał Rewidentów i Księgowych.
Kalendarium
Rok 1947 - Belgia, Holandia i Luksemburg tworzą unię celną (w 1958 zastąpiona Unią Ekonomiczną Beneluksu)
12 kwietnia 1948r. - powstaje Europejska Organizacja Wspólnoty Gospodarczej (OEEC), (w celu koordynacji planu Marshalla, ok. 13,5 mld dolarów z USA dla Europy Zach. EOWG tworzyło 16 państw Europy Zachodniej oraz 3 zachodnie strefy okupacyjne Niemiec ( od '49 RFN)
5 maja 1949r. - powstaje Rada Europy. Organizacja polityczna zrzeszająca obecnie 40 państw Europy. Cel - przestrzeganie zasad demokracji i praw człowieka. Organa - Komitet Ministrów i Zgromadzenie Parlamentarne.
9 maja 1950r. - Memorandum ministra spraw zagranicznych Francji Roberta Schumanna w sprawie utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS - ang. ECSA).
18 kwietnia 1951r. - w Paryżu Belgia, Luksemburg, Holandia, RFN, Francja i Włochy podpisują traktat ustanawiający EWWiS (wżycie wszedł 25 lipca 1952); miał obowiązywać 50 lat (do 2002); Cele EWWiS: stworzenie wspólnego rynku węgla, żelaza i stali, nadzór nad pracą przedsiębiorstw z branży, zajmować się ich dofinansowaniem, rozstrzygać spory i zapewniać wolną konkurencję;
19 maja 1956r.- ministrowie spraw zagranicznych krajów EWWiS ustalają celowość powstania Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Euratomu;
25 marca 1957r.- podpisanie Traktatów Rzymskich. Powstaje EWG i Euratom (wejście w życie 1.01.1958, na czas nieograniczony); powstały też wspólne instytucje EWWiS, EWG i Euratomu: Trybunał i Parlament Europejski;
3 stycznia 1960r. - z inicjatywy Wielkiej Brytanii powstaje Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (ESWH, ang. EFTA);
30 lipca 1961r. w życie wchodzi program Wspólnej Polityki Rolnej (WPR); ma chronić rolników państw członkowskich prze konkurencją z zewnątrz;
8 kwietnia 1965r.r. podpisany zostaje Merger Treaty (traktat scaleniowy) układ o scaleniu organów wykonawczych Wspólnot Europejskich (WE = EWWiS + EWG + Euratom) ; wchodzi w życie 1 stycznia 1967);
30 czerwca 1965r.r. rozpoczyna się kryzys EWG wywołany wycofaniem się Francji z WPR; dopiero po kompromisie luksemburskimi ze stycznia 1966 sytuacja wróciła do normy;
1 lipca roku 1968r. ujednolicony zostaje system celny WE
od 1 stycznia 1970r. roku państwa Wspólnot Europejskich (WE) prowadzą wspólną handlową politykę zagraniczną; unia celna zaczęła także obejmować produkty rolne;
1 stycznia 1973r. wchodzą w życie umowy o wolnej wymianie handlowej między państwami EWG a krajami EFTA nie będącymi w Unii;
od 1973r.r. WE mają 9 członków (dochodzą Dania, Irlandia i Wielka Brytania)
9 - 10 grudnia 1974r. ma miejsce szczyt państw WE w Paryżu; zapadła decyzja o utworzeniu Rady Europejskiej;
9 - 10 marca 1979r. na kolejnym kongresie zakończono prace nad wprowadzeniem wspólnej jednostki rozliczeniowej między państwami WE - ECU (European Currency Unit);
6 - 10 czerwca 1979r. odbywają się pierwsze bezpośrednie wybory do parlamentu europejskiego;
od roku 1981r. WE liczą 10 członków (dochodzi Grecja);
14 lutego 1984r. roku Parlament Europejski na swoim plenarnym posiedzeniu aprobuje projekt traktatu ustanawiającego Unię Europejską;
1 stycznia 1987r. roku wchodzi w życie (podpisany w lutym 1986) Jednolity Akt Europejski (ang. SEA - Single European Act); jego postanowienia to: ustanowienie nowych uprawnień dla Wspólnot w dziedzinie gospodarczej, realizacji do końca 1994 Jednolitego Rynku Wewnętrznego, modyfikacji procesów decyzyjnych UE oraz prawnej współpracy politycznej państw członkowskich w ramach tzw. Europejskiej Współpracy politycznej;
12 czerwca 1990r. - podpisanie konwencji w Schengen, znoszącej graniczne formalności, dla zapewnienia wolnego przepływu osób wewnątrz UE;
7 lutego 1992r. podpisany zostaje traktat o Unii Europejskiej (tzw. traktat z Maastricht); od tego czasu istnieje UE jako taka; postanowienia: popieranie zrównoważonego wzrostu gospodarczego, otwarcie granic, ustanowienie jednolitej waluty Unii, ujednolicanie systemów prawnych i administracyjnych państw Unii;
od 1 stycznia 1993r. funkcjonować zaczyna Jednolity Rynek Europejski; likwidacja wszelkich gospodarczych ograniczeń między państwami UE;
8 kwietnia 1994r. prośbę o przyjęcie do UE składa Polska;
od 1 stycznia 1995r. "dwunastka" staje się "piętnastką" - do Unii wchodzą: Austria, Finlandia i Szwecja;
w grudniu 1996r. uchwalono pakt stabilizacyjny EMU (EMU - Economic - Monetary Union, Unia Gospodarczo - Walutowa); deficyt sektora publicznego państw UE nie może przekroczyć 3%;
17 czerwca 1997r. kończy się międzyrządowa konferencja w Amsterdamie, która zaowocowała tzw. Traktatami Amsterdamskimi; celem - reforma instytucjonalna UE;
30 III 1998r. w Brukseli zapoczątkowano oficjalnie proces poszerzania Unii Europejskiej o 11 państw stowarzyszonych z Europy Środkowej, Wschodniej i Południowej. Polska należy do czołówki krajów objętych tą procedurą, która przewiduje m.in. przegląd systemu prawnego pod kątem jego zgodności z prawodawstwem Unii. Planuje się, że w latach 2001-2003 nastąpi ratyfikacja przystąpienia Polski do zjednoczonej Europy.
30 VI 1998r. szefowie 15 krajów Unii Europejskiej zainaugurowali działalność Europejskiego Banku Centralnego, który od 1 stycznia 1999 zarządza europejską walutą - euro. Dyrektorem banku został W. Duinsberg.
1 stycznia 1999r. "rodzi się" EURO, wspólna waluta UE; na razie tylko w rozliczeniach międzybankowych, tylko w 9 krajach UE, i tak jest jednym z największych sukcesów UE ostatnich lat;( UK,Szwecja,Dania)
w roku 2000r. ma nastąpić gruntowna reforma UE(Agenda 2000) ; rozmowy w toku; od 1 stycznia 2002r. EURO ma stać się "normalną" walutą;
Traktat z Amsterdamu, podpisany 2 października 1997 w Amsterdamie na szczycie Rady Europejskiej. Kończył konferencję międzyrządową Unii Europejskiej, służącą przeglądowi i rewizji zasad zawartych w Traktacie z Maastricht. Poszerzono w nim zakres spraw objętych zasadą większości głosów, co ograniczy stosowanie weta.
Nieznacznie wzmocniono wspólną politykę zagraniczną i obronną, ale odłożono na później kwestię włączenia Unii Zachodnioeuropejskiej do UE. Umacnia ono współdziałanie w zakresie polityki imigracyjnej, azylowej i kontroli granic, ale Danii, Wielkiej Brytanii i Irlandii zezwolono na własną kontrolę graniczną.
Wpisano do Traktatu z Amsterdamu rozdział o zatrudnieniu i protokół socjalny. Osobno przyjęto w trakcie szczytu pakt stabilizacyjny, który ostatecznie zatwierdza warunki przystępowania do unii walutowej oraz wymogi, które zapewnią stabilność euro.
Kiedy, kto:
1957-Belgia Francja Holandia Luxemburg RFN Wlochy (6) kandydaci
1973-UK Dania Irlandia (3) (Turcja), Polska, Czechy,
1981- Grecja (1) Slowacja, Wegry
1986-Portugalia Hiszpania (2) (Rumunia,Bulgaria),Estania, Litwa
1995-Szwecja Finalndia Austria (3) Lotwa, Slowenia, Cypr(12)Malta
Droga Polski Do Uni:
Maj 1990-wniosek Polski o członkostwo we wspólnotach
16 grzudzien 1991 podpisanie ukl. Europejskiego ( Europejskiego stworzeniu Polski ze wspólnotami) wszedł w zycie 1 lutego 1994
8 kwiecień 1994 wniosek Polski o członkostwo w Uni Europejskiej
31 marzec 1998-rozpoczecie negocjacji Polski z U.Europejskiej glowni negocjatorzy Jan Kafkowski Jan truczynski
13 grudzień 2002 zakonczenie negocjacji na szczycie w Kopenhadze
8 czerwiec planowane referendum w sprawie członkostwa Polski w U.E.
Co wynegocjowaliśmy w Kopenhadze?
• Szybszą wypłatę 1miliarda euro.
• Dodatkowe 108 mln euro na wzmocnienie polskiej granicy wschodniej.
• Średnia dopłatę dla rolników 60% w pierwszych trzech latach.
• Wzrost kwoty hurtowej sprzedaży mleka o 1.5 mln ton.
• 1250 euro dotacji rocznie przez pięć lat dla małych i średnich gospodarstw które chcą zacząć produkować na rynek.
• Utrzymanie 7% VAT na budownictwo do 2007.
• Uznanie kwalifikacji zawodowych pielęgniarek w unii.
Podróże i Praca
• •Po 2006 roku zostaną otwarte granice. Będziemy mieli zapewnioną pełną opiekę zdrowotną w całej Europie.
• Zwiększy się rynek pracy.
• Będziemy mogli pracować na terenie całej Unii.
Okresy przejściowe na prace za granicą
Zaraz po wejściu do Unii będziemy mogli pracować w:
– Wielkiej Brytanii
– Hiszpanii
– Francji
– Szwecji
– Holandii
– Irlandii
– Grecji
Po 2 latach:
– Portugalii
– Belgii
– Danii
– Włoszech
– Finlandii
– Luksemburgu
Po 7 latach:
-Austria,Niemcy
Edukacja
•Studiując za granicą będziemy mieli takie same prawa jak uczniowie tego kraju.
•Do studiowania za granicą wystarczy polska matura. Dzieci migrujących pracowników muszą mieć zapewnioną naukę języka ojczystego.
CZY WZROSNA CENY?
Niektórych produktów mogą wzrosnąć:
– Mięso wołowe
– Warzywa
– Owoce
– Wyroby tytoniowe
Niektóre produkty stanieją:
– Usługi
– Zboża
– Bilety lotnicze
– Połączenia telefoniczne
– Internet
Przedsiębiorcy
Prawdopodobny wzrost gospodarczy o dodatkowe 1,5-3 punktów procentowych.
• Stabilizacja podatków (VAT, akcyzy, podatku dochodowego od osób prawnych).
• Fundusze strukturalne:
– Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (FEDER) ma za zadanie redukcję dysproporcji w rozwoju między regionami Wspólnoty.
– Oraz inne.
Rolnictwo:
800 mln euro na rozwoj obszarow wiejskich,w latach 2004-2006 czesc z nich przeznaczone na dopłaty bezposrednie, rolnicy którzy nie produkuja na rynek ale zamierzaja to robic mogą liczyc na 1000euro rocznie przez 5 lat, rolnicy którzy chca produkowac żywność według unijnych norm jakości dostana rocznie dodatkowo 200 euro na hektar upraw, fundusze poza tym wspomoga modernizacja gospodarstw, zalesianie użytków rolnych, oraz rozwoj przyjaznych dla środowiska metod produkcji
Tworcy uni:
1. Monnet Jean (1888-1979), francuski polityk i dyplomata, ekonomista i finansista. Po II wojnie światowej zaangażował się aktywnie w ideę zjednoczenia Europy. Był autorem planu R. Schumana, otwierającego możliwość współpracy francusko-niemieckiej w zakresie węgla i stali w ramach organizacji Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. W 1955 założył Komitet Akcji na rzecz Stanów Zjednoczonych Europy, który podejmował działania służące integracji gospodarczej "szóstki" państw - członków EWWiS. Przyczynił się do powstania w 1957 Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej
2Schuman Robert (1886-1963), polityk francuski. W 1940 wchodził w skład rządów P. Reynauda i Ph. Ptaina.Sprawował liczne funkcje ministerialne Przyczynił się do pojednania francusko-niemieckiego. Zaproponował zacieśnienie współpracy pomiędzy zachodnimi sojusznikami, dzięki której powstało NATO (1949). Był także autorem planu integracji europejskiej (tzw. plan Schumana), w efekcie którego w 1952 utworzono Europejską Wspólnotę Węgla i Stali. 1956-1960 przewodniczący Parlamentu Europejskiego.
3. Churchill Sir Winston Leonard Spencer (1874-1965)W sierpniu 1941 wspólnie z prezydentem Stanów Zjednoczonych, F.D. Rooseveltem podpisał Kartę Atlantycką, która miała regulować stosunki międzynarodowe w powojennym świecie. Zakładała m.in. utrzymanie przedwojennego układu granic, równouprawnienie wszystkich państw, swobodny wybór formy rządów.Był współautorem porządku jałtańskiego. W sprawach Polski W. Churchill poszedł na kompromis ze J.W. Stalinem i wyraził zgodę na utworzenie wschodnich granic Polski w oparciu o tzw. linię Curzona.W marcu 1946, w swoim przemówieniu w Fulton, uznał zależność państw Europy Wschodniej od ZSRR, a użyty przez niego wówczas zwrot "żelazna kurtyna" został na długo synonimem zimnej wojny, podziału Europy i świata.
4. Adenauer Konrad (1876-1967), niemiecki prawnik:Współtwórca i od 1946 przewodniczący Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej w brytyjskiej strefie okupacyjnej, 1950-1965 w całej RFN (od 1966 jej honorowy przewodn.). 1948-1949 na czele Rady Parlamentarnej, będącej namiastką ogólnokrajowego parlamentu. 1949-1963 pierwszy kanclerz RFN, jednocześnie 1951-1955 minister spraw zagranicznych. Odegrał wybitną rolę w procesach integracji europejskiej, przyczyniając się do powstania EWG i Euratomu, wprowadził Niemcy do EWWiS oraz Rady Europy.
programy dla panstw kandydujacych:
Phare jest największym programem bezzwrotnej pomocy finansowej Unii Europejskiej dla Europy Środkowej i Wschodniej, z którego korzysta 10 państw stowarzyszonych z Unią Europejską oraz Albania, Macedonia, Bośnia i Hercegowina. W krajach, które wystąpiły z wnioskiem o przystąpienie do Unii Europejskiej program ma na celu wspieranie działań przygotowujących do członkostwa. W pozostałych krajach Phare wspiera proces transformacji politycznej i ekonomicznej. W latach 1990 - 1999 środki pomocowe Phare dla wszystkich krajów wyniosły 10,31 mld euro. Zgodnie z ustaleniami Agendy 2000, w najbliższych latach fundusze Phare zostaną znacznie zwiększone. W budżecie Unii na lata 2000 - 2006 ich wysokość ustalono na sumę 1,56 mld euro rocznie.
Program pomocowy ISPA (Instrument for Structural Policies for Pre-Accession) jest nową formą pomocy finansowej Unii Europejskiej dla państw kandydujących
Sapard jest jednym z trzech programów pomocy przedakcesyjnej Unii Europejskiej (pozostałe to ISPA i Phare) dla 10 państw Europy Środkowej i Wschodniej starających się o członkostwo w Unii Europejskiej. Ma on finansowo wspierać projekty związane z rozwojem rolnictwa i obszarów wiejskich. W budżecie Unii Europejskiej na lata 2000-2006 zostało przeznaczonych na ten cel 520 mln euro rocznie. Kwota ta została podzielona między beneficjentów programu (Polska, Węgry, Czechy, Słowenia, Estonia, Bułgaria, Rumunia, Słowacja, Litwa i Łotwa).