Tłumaczenie łacińskich zwrotów występujących w artykule: Stanisława Szczura: ‘W sprawie sukcesji andegaweńskiej w Polsce’

Tłumaczenie łacińskich zwrotów występujących w artykule: Stanisława Szczura: ‘W sprawie sukcesji andegaweńskiej w Polsce’
1) Litteras renunciacionis pro se et heredibus suis super terris Culmensi et Pomeranensi et super sincera amicicia vobiscum inantea habenda – Zrzeczenia się z praw do ziemi chełmińskiej i Pomorza dla siebie i swoich dziedziców, a ponadto utrzymanie z wami przyjaźni
2) Litteras regis Ungarie renunciacionis super dictis terris Culmensi at Pomeranensi pro se et heredibus suis, cum habeat sororem ipsius regis Polonie – Wyrzeczenia się praw i roszczeń królestwa Węgier do ziemi chełmińskiej i Pomorza dla siebie i swoich następców razem z prawem siostry do królestwa Polskiego
3) Kazimirus vero predictus erat patruus ipsius domine, et dicebat se ius hebere in regno Polonie Inferioris, asserendo, quod femina non posset hereditare in regno – (tłum. przybliżone) Kazimierz, jako prawny dziedzic Królestwa Polskiego ma uznać prawo, że kobieta nie może dziedziczyć tronu
4) Gesta Ungarorum – Czyny Węgrów
5) Chronica Hungarorum – Kronika węgierska
6) De bello Karoli regis cum Bazarad wayuoda Transalpino infeliciter gesto – O wojnie króla Karola z wojewodą zaalpejskim Bazaradem
7) 1. Incidentia. Anno Domini millesimo tricentesimo tricesimo octavo, circa festum apostolorum Petri et Pauli dominus Lothlca dux Ruthenorum venit in Vysegrad cum electo populo militium suorum ad regem Karolum Hungarie promittens ei omnis amicie incrementum – Roku Pańskiego 1338 w okolicach święta apostołów Piotra i Pawła, pan Lothlca, książę ruski przybył do Wyszehradu z wybranym swoim wojskiem do króla Karola Wegierskiego, obiecając mu wzajemną przyjaźń.
8) 2. Incidentia. Anno Domini millesimo tricentesimo tricesimo nono Kazemirus rex Polonie in mense Iulii venit in Vysegrad ad Karolum regem Hungarie, cum episcopis et baronibus regni sui et de condense et voluntate omnium illorum regnum Polonie libere resignavit domino Lodovico, filio regis Caroli, filio sororis sue, eo quod non haberet filium. Et ad hoc confecentur evidens instrumentum – Roku Pańskiego 1339 Kazimierz, król Polski przybył w miesiacu lipcu do Wyszehradu do Karola króla Węgier z biskupami i baronami swojego królestwa i z powodu braku syna wyparł się zgodnie z wolą ich wszystkich królestwa Polskiego na rzecz Ludwika, syna Karola i swojej siostry.
9) 3. Incidentia. Anno Domini millesimo tricentesimo quadragesimo tribus annis subsequentibus, videlicet quadragesimo primo et quadragesimo secundo infinita multitude locustarum ingress est per Syriam in omnem partem Ragni Hungarie transiens turmatim volitando et gradiendo in terra super Omnia virentia in arboribus segetibusque ac graminibus potentate accipens preter folia vinearum. Post triennium autem in circumiacentia regna scilicet Polonie, Bohemie et Austrie, recedentes se diviserunt usque ad Italiam et frantiam, et sic morte perierunt -
Działo się to. Roku pańskiego tysiąc trzysta czterdziestego trzeciego po wydarzeniach z roku tysiąc trzysta czterdziestego pierwszego i tysiąc trzysta czterdziestego drugiego, wtedy gdy nieskończona masa szarańczy wkroczyła na większą część Królestwa Węgier i unosiła się nad nim pustosząc pola, nadto wszyscy mężowie obradowali nad ważnymi sprawami narodu( walki z szarańczą). Ale już trzy lata po tym wydarzeniu w królestwie obradowano o panowaniu w Polsce, w Czechach i Austrii i o planach panowania we Włoszech i Francji we Włoszech i Francji.


10) Principes, barones, comites et ceteri nobiles – ksiażęta, baronowie, hrabiowie i inni dostojnicy
11) In die Corporis Christi – w dniu Bożego Ciała
12) Dominus rex Hungarie graviter infirmatur et quo dominus rex Polonie per ipsum vocatus ad eum prevenit – Król Polski stawił się niezwłocznie na wezwanie ciężko chorego króla Węgier
13) Die date presentium versus Poloniam arripuisse iter meum - W chwili prezentowania polskiego stanowiska wybierałem się do Polski
14) Ex silentio – przez przemilczenie
15) Hoc anno rex Ruthenorum moritur, et rex Krakovie ratione consortis, que filia regis Livonie fuerat, terram apprehendere festinavit. Et abductis inde spoliis pluribus quibusdam civitatibus depredates, ad propia est reversus - W tym czasie, ruski władca umarł , a król w Krakowie planował pospiesznie przed Litwinami zagarnąć tą ziemię. I chciał wziąźć łupy, ale musiał się prędko wycofać z tych ziem.
16) Regnum Russiae – królestwa Rusi
17) Subsidium autem ex auxilium contra Cruciferos de Prussia et alios quoslibet, super factis dumtaxat predicti regni Rusiae, dum et quando expedniens fuerit et opportunum, iuxta modum et formam prioris composicionis inter dominum Carolum regem genitorem nostrum pie memorie et per consequens nos ac ipsum dominum regem Polonie habite, nos vel idem dominus Stephanus dux frater noster comprestabimur domino regi Polonie prenotato –
Król chciał się sprzeciwić Krzyżakom w Prusach, jednak potrzebował też wsparcia w sprawie panowania na Rusi, o czym była wcześniej mowa. Tak długo, jak go nie będzie nie mógł nic zdziałać , a gdy nadarzyła się okazja , podjął działania wraz z Karolem Robertem. W pobożnej pamięci , z naszym i waszym Ojcem , Ludwik Węgierski postanawia , że my i mój brat Stefan mamy prawo do panowania w Polsce.
18) Iuxta modum et formam priori composicionis – W taki sposób i w takiej formie, jak przewidywał to dawny układ
19) Composicio, ordinacio et disposicio, que dudum inter vos et potentissimum principem condam dominum regem Karolum, sororium vestrum, dominumque nostrum, super subieccione omagii ac regimine regni vestri Polonie in personam serenissimorum principium, dominorum Lodwici, Andree et Stephani natorum ipsius, in casu, ubi vos absque herede masculini sexus decedere contigeret, initio fuit et firmata
–Żądamy, by potężny król Karol złożył ustępstwa na rzecz Krzyżaków podporządkowane jego rządom w Królestwie Polskiem, w osobie jego syna Ludwika, syna Andrzeja i jego brata Stefana, w takim przypadku, gdy zdarzy mu się nie zostawić męskiego potomka, jak ustalono to na początku
20) Significamus quibus expedit universis – Co oznacza, że wszystkie ustalenia zachowują swoją moc.
21) Dedimus et donavimus – Daliśmy to do wiadomości
22) Eodem modo sicut regnum Polonie - iuxta principalem convencionem nostrum de regno Polonie prenotato factam pleno iure –Na tych samych prawach, jak w sprawie sukcesji w Polsce mamy według zawartej umowy pełne prawo do ( ziem ruskich)
23) Durante colloquio nostro generali – podczas zjazdu generalnego
24) Quomodo regebat – jak panował
25) In stacionibus circa monasterium Suleyow in colloquio nostro – W czasie zjazdu generalnego w okolicach klasztoru w Sulejowie
26) Stacionibus circa predictum monsaterium Suleyow in colloquio per dominum regem predictum celebrato - Na zwołanym zjeździe w Sulejowie obradowano wspólnie nad sprawą sukcesjiwokół
27) Et favore ac voluntate speciali domini nostri illustrissimi principis Kazimiri regis Polonie – dzięki wsparciu i na specjalne życzenie znakomitego pana, Kazimierza, króla Polski
28) Novissimis temporibus innovate – w ostatnim czasie odnowione
29) Ex parte universorum regnicolarum regni Polonie – z części wszystkich mieszkańców Królestwa Polskiego
30) Regnicole ipsius Regni Polonie – mieszkańcy tegoż Królestwa Polskiego
31) Prout predecessores vestri habuerunt – tak jak mieli to czynić twoi poprzednicy