Krzyżówka
Ptaki budują gniazda na ziemi albo ukrywają je w dziuplach lub też wiją na najwyższych gałęziach drzew. Krzyżówka - najliczniejszy przedstawiciel rzędu blaszkodziobych, przyswoiła sobie wszystkie trzy sposoby budowania gniazd. Przeważnie zakłada je na ziemi pośród nadbrzeżnych roślin, stawów, rzek i potoków. Jednakże tak umiejscowione gniazda padają regularnie ofiarą naturalnych wrogów. Zdarza się, że spośród 100 gniazda w każdym jest od 4-20 jaj -60 zostaje zniszczonych. Te ogromne straty samice wyrównują zdolnością do znoszenia dodatkowych jaj. Niektóre samice, chcąc uniknąć niebezpieczeństwa, gnieżdżą się na przykład w zagłębieniu między gałęziami wierzb, w opuszczonych gniazdach wron, srok i ptaków drapieżnych, a więc na drzewach. Wysiaduje jaja i wychowuje młode tylko samica. Samiec przebywa w pobliżu gniazda jedynie w okresie wysiadywania. Pisklęta, które wylęgają się po 26 dniach, po kilkunastu godzinach z tych przyprawiających o zawrót głowy wysokości wyskakują na ziemię i udają się nad wodę. Inne samice krzyżówek ukrywają gniazdo z jajami w dziuplach drzew. I ta właśnie cecha ptaków stwarza człowiekowi możliwość niesienia im pomocy. Wystarczy tylko sporządzić budki lęgowe i ustawić na palikach wbitych w dno stawu. Po pewnym czasie przyzwyczajają się one do budki i regularnie będą powracać do niej na wiosnę. Krzyżówka zamieszkuje wszelkiego rodzaju wody stojące i płynące. Żywi się pokarmem roślinnym lub zwierzęcym, który zbiera na lądzie lub w płytkiej wodzie. Wydobywa go z niej zanurzając głowę i przednią część ciała. Mało kto wie, że nurkuje tylko zraniony ptak. Krzyżówka jest ptakiem wędrownym; przylatuje do nas w marcu i kwietniu, a odlatuje od sierpnia do grudnia. Niekiedy zimuje na Bałtyku i nie zamarzniętych jeziorach na zachodzie kraju. Występuje średnio licznie. To ptak łowny, objęty okresem ochronnym.
Gągoł
Wśród piskląt gągoła znajdują się i tacy mistrzowie, którzy w zaledwie kilka godzin po wykluciu potrafią, podobnie jak spadochroniarze, bez oznak najmniejszego choćby strachu rzucić się z umieszczonego wysoko gniazda w dół wprost do wody albo na ziemię. Przeważająca większość ptaków blaszkodziobych gnieździ się w pobliżu wody, na brzegach, wysepkach czy na bagnach. Umieszczone tam gniazda łatwo jednak odnajdują naturalni wrogowie i pustoszą je bezlitośnie. Nie ma więc nic dziwnego w tym, że na jeziorach i stawach pojawia się co roku w okresie lęgowym tyle kaczek bez młodych. Gągoł, w okresie godowym, czarno biało upierzony ptak nurkujący z dużą okrągłą białą plamą u nasady dzioba, należy do rodziny kaczkowatych. Mierzy on 48-50 cm, a waży 0,4 -1,4 kg. Nieraz wywiódł on na pole swoich nieprzyjaciół. Samica jest znacznie mniejsza. Głowę i górną część szyi ma w kolorze czekoladowobrązowym, a resztę ciała w kolorze szarym, czarnobrązowym i białym. Upierzenie piskląt i samca po okresie godowym jest podobne do upierzenia samicy. Na początku marca odbywają się toki. Najpierw samiec rozpościera ogon. Głowę odchyla tak, że leży ona na grzbiecie. Następnie gwałtownym ruchem wyrzuca szyję i głowę do przodu. Wydaje przy tym donośny dźwięk. Gągoł zamieszkuje rzeki, jeziora, a czasem nawet stare drzewa. Samica zakłada gniazdo w dziuplach drzew albo w budkach lęgowych, a więc w miejscach chronionych. Samiec nie uczestniczy w wysiadywaniu jaj ani w wychowywaniu młodych, ale przebywa w pobliżu gniazda. Jaja wysiaduje i opiekuje się pisklętami wyłącznie samica. Po 28-30 dniach wysiadywania z niebieskozielono ubarwionych kulistoowalnych jaj wykluwa się 6-14 piskląt, pokrytych gęstym czarno biało nakrapianym puchem.