Wiek XVI i początek wieku XVII

Sobór w Trydencie(1545-1563)
a)potwierdzona została zasada obecności Chrystusa w Eucharystii.
b)zakazano by jedna osoba skupiała wiele dóbr i godności kościelnych;
c)nakazano biskupowi przeprowadzenie określonych wizytacji parafii;
d)nakazano prowadzenie ksiąg metrykalnych;
e)rozwinięto system seminariów duchownych i uczelni katolickich;
f)ujednolicono liturgię, katechizm itp;
g) odnowiono instytucję inkwizycji ;
h)ogłoszono index ksiąg zakazanych;
Powstanie i działalność zakonów Jezuickich:Zakon Jezuitów to inaczej Towarzystwo Jezusowe. Powstanie jezuitów datuje się na dzień 27 września 1540 roku, kiedy Ignacy Loyola razem ze swymi przyjaciółmi złożył w stolicy Włoch śluby zakonne. Rok 1773 przyniósł na mocy decyzji ówczesnego papieża Klemensa XIV kasację zakonu. Życie zgromadzenia jezuickiego wznowił zaś papież Pius VII dopiero w roku 1814.W roku 1564 w Lidzbarku Warmińskim powstał pierwszy zakon jezuitów na terenach polskich, a rok później – w Braniewie. Obok soboru trydenckiego odegrał dużą rolę w odrodzeniu katolicyzmu.Zakon ten organizował rekolekcje i misje.Prowadził on szkoły dla katolickiej młodzieży z zamożnych rodzin szlacheckich oraz mieszczańskich.Jezuici kształcąc i wychowując młodych ludzi w duchu religijnym przyczyniali sie do umacniania pozycji Kościola.
Skutki reformy kościoła katolickiego – uporządkowanie reguł i potwierdzenie dogmatów oraz przywrócenie dyscypliny wśród duchowieństwa przyczyniło się do odnowy i wew. scalenie Kościoła katolickiego, - biblia w języku narodowym; - powstanie chłopskie i wojny religijne.
Przyczyny polskiej reformacji: Tradycyjnie Duzy wpływ na sprawy państwa miał kler katolicki którego silna pozycja uległa zachwianiu na skutek wew, kryzysu. Wszystkie stany były obciążone podatkami na rzecz kościoła co wywołało szczególne niezadowolenie. Szlachta ostro krytykowała także przywileje duchowieństwa w zakresie sądownictwa.
Główne nurty Polskiej reformacji: Ruch Luterański –objął przede wszystkim ziemie graniczące z Rzeszą Niemiecką, Prusy Królewskie oraz Wielkopolskę, Luteranizm znajdował wyznawców głównie wśród mieszczan niemieckiego pochodzenia, którzy potwierdzali w ten sposób swoja odrębność etniczną. Zabór Ariański-Arianie postulowali odrzucenie –dogmatu Trójcy Świętej, tolerancję religijną, etyczne postępowanie ponad dogmatowi oraz uproszczenie liturgii. Arianie otępili także składanie przysiąg, udział w wojnach. Kalwinizm-Rody Radziwiłłów, Leszczyńskich i Tarnowskich. Podejmowali oni próby narzucenia kalwinizmu swoich poddanych siłą przyciągającą szlachtę do kalwinizmu była niechęć wobec silnej władzy państwowej.
Konfederacja Warszawska była dokumentem , który wprowadził tolerancję religijną oraz bezwarunkowy pokój między różnowiercami. W praktyce jednak nie zdołała powstrzymać kontrreformacji.
Osiągnięcia Reformacji: Reformacja pozostawiła wkład w kulturze polskiej. Powstało wówczas wiele dzieł literatury, głównie o tematyce religijnej. Utwory były pisane w języku polskim, co wpłynęło na rozwój i rozpowszechnienie naszego języka narodowego. Działaczami ruchu reformatorskiego było wielu słynnych pisarzy, naukowców, teologów. Ożywiony został ruch wydawniczy (powstawało wiele nowych drukarni), nastąpił rozwój oświaty, przede wszystkim szkolnictwa średniego, a nowopowstające placówki edukacyjne znane były z bardzo wysokiego poziomu nauczania.
Postanowienia Unii Brzeskiej: Unia została zawarta w Brześciu Litewskim w 1596 roku.
- część duchownych prawosławnych uznała , że papież jest ich zwierzchnikiem, przyjeła dogmaty katolickie, zachowali prawosławne obrządki;
- powstał koscioł unicki; - prawosławni zachowali kalendarz julianski
Odkrycia Geograficzne: 1492-Krzysztof Kolumb – odkrycie Ameryki; 1518-1521 Ferdynand Korteza Podbój Państwa Azteków; 1500 Ferdynand Magellou projekt dotarcia do Azji statek `Viktoria`; 1519-1522 hiszańscy Zeglarze, dowódca wyprawy był Ferdynand Magiellou – opłynął kule ziemską 1498 Portugalczyk Vasco da Gama Dotarł droga morską do Indii przez ocean Atlantycki i Indyjski
Znaczenie odkryc geograficznych: Odkrycia geograficzne miały kolosalne znaczenie. W przeszłości świadczyły one o sile państwa, które dokonało odkrycia. Odkrywcy zyskiwali wielką sławę. Ich odkrycia pozwalały na między innymi sprowadzanie nowych towarów z innych kontynentów, poznanie kultury innych ludów, odkrycie że ziemia jest kula, sporządzenie map. Tereny odkryte często były kolonizowane. Dzięki temu państwa zyskiwały nowe tereny. Produktem ubocznym odkryć geograficznych jest niewolnictwo.