Zalety i wady demokracji.

Demokracja, chociaż przez wiele osób uznana na najlepszy z ustrojów stworzonych przez człowieka, nadal jest tematem licznych dyskusji. Filozofowie i politycy dowodzą, że ustrój ten -mimo swych zaprzeczalnych zalet -ma również wady. Do zalet demokracji zalicza się np. gwarancję udziału pełnoletnich obywateli w życiu społecznym i politycznym. Głos każdego z nich ma taką samą wartość, niezależnie od pochodzenia, płci, wykształcenia czy majątku danej osoby. Obywatele państw demokratycznych mają zapewnioną wolność słowa, wolność osobistą i równość wobec prawa. Władze państwa wybierane są spośród społeczeństwa, które czasami bezpośrednio decyduje też o najważniejszych sprawach. Każdy jego członek po spełnieniu pewnych warunków może kandydować na urząd prezydenta, posła, senatora lub radnego. Obywatelom przysługuje również prawo do wyrażania własnych opinii oraz tworzenia organizacji politycznych skupiających ludzi o podobnych celach i poglądach. Społeczeństwa toczyły bardzo długą walkę o uzyskanie tych praw oraz stworzenie jak najbardziej sprawiedliwego ustroju państwowego. W przeszłości o losie ogółu mogli decydować ludzie pochodzenia szlacheckiego lub osoby najbogatsze, a przez długi czas -wyłącznie mężczyźni. Dlatego obecnie demokracja jest uważana za wielki dorobek cywilizacji i najważniejsze wartość w społeczeństwie. Demokracja nazywana jest przez wielu krytyków "dyktaturą większości". Decyzje są bowiem podejmowane zgodnie z wolą większej liczby obywateli. Z tego powodu ustrój ten określa się jako demokrację większościową. Istnieje w nim kilka zagrożeń. Przede wszystkim liczniejsza część społeczeństwa nie zawsze podejmuje właściwe decyzje. Jej postanowieniami mogą być np. łamać prawa mniejszości albo nie uwzględniać odmiennych przekonań. Aby zapobiegać takim sytuacjom, ustalono, że rozwiązania wybierane przez większość nie powinny ograniczać wolności i praw żadnego człowieka. Muszą one być zgodne z przyjętymi regułami, zazwyczaj zawartymi w aktach prawnych. Ustrój, w którym obowiązuje ta zasada, określa się jako demokrację konstytucyjną. Krytycy demokracji zastanawiają się również, czy za pomocą głosowania można podejmować wszystkie decyzje. Dotyczy to przede wszystkim zagadnień łączących kwestie ładu społecznego z przekonaniami religijnymi i wartościami ogólnoludzkimi, np. kary śmierci, eutanazji lub przerywania ciąży. Wiele wyznań zabrania zabijania, a mimo to w krajach skupiających przedstawicieli tych religii większość obywateli zezwala na wykonywanie kary śmierci. W systemie demokratycznym utrudnione jest również szybkie podejmowanie decyzji w sprawach, które są najważniejsze dla społeczeństwa referendum trwa długo. Jednak tylko w ten sposób można poznać zdanie wszystkich obywateli na dany temat. Demokracja parlamentarna funkcjonuje dobrze wtedy, kiedy rząd ma poparcie na tyle dużej liczby posłów, że może przeprowadzić skuteczne reformy. W parlamencie powinna istnieć również silna grupa polityków, która w sposób odpowiedzialny będzie kontrolowała działania rządu. Jeżeli Rada Ministrów nie otrzyma odpowiedniego poparcia w sejmie, trudno jej sprawować władzę, gdyż przeciwnicy mogą odrzucać projekty reform. Czasami prowadzi to do konfliktów, a nawet do zmian rządów. Może też skutkować podejmowaniem decyzji politycznych bez analizy ich konsekfencji dla obywateli. Niektórzy politycy myślą głównie o interesie własnym oraz tej grupy wyborców, którą reprezentuje ich partia. Zamiast wspólnie pracować dla dobra społeczeństwa, ugrupowania polityczne w dużej mierze skupiają się na wzajemnym zwalczaniu.