Samorządność.

Ludzie organizują się w grupy, by móc skutecznie rozwiązywać problemy dotyczące najbliższego otoczenia oraz ulepszać funkcjonowanie całej społeczności. Zazwyczaj łączy ich sytuacja w jakiej się znajdują lub też wspólny cel. Aby sprawnie funkcjonować, zbiorowości wyłaniają na pewien czas swe przedstawicielstwa, których zadaniem jest reprezentowanie danej grupy oraz zajmowanie się bieżącymi sprawami. Współpracę obywateli i sposób, w jaki osiągają oni własne cele poprzez wybrane przez siebie organy nazywamy właśnie samorządem. Powszechnie określenie to jest używane w odniesieniu do części administracji publicznej. Samorząd składa się z zespołu osób reprezentujących daną społeczność. Gruba ta samodzielnie i niezależnie od władzy centralnej dla dobra ogółu funkcje administracyjne na podstawie przepisów obowiązującego prawa. Samorządy dzielimy na: terytorialne, specjalne oraz inne.
Samorządy terytorialne działają na określonym terytorium (np: samorząd gminny, powiatowy wojewódzki), specjalne; należą do nich samorządy zawodowe (np: samorząd adwokacki, lekarski) oraz samorządy gospodarcze (np: rzemieślników, dużych firm), oraz inne: mogą być oparte także na innych więziach (np: działkowców, myśliwych, mieszkańców osiedla, uczniowski, studencki).
Samorząd terytorialny jest drugim, po administracji rządowej, ważnym elementem administracji publicznej. W Polsce po reformie z 1 stycznia 1999 r. tworzą go niepodporządkowane sobie wzajemnie gminy, powiaty i województwa. Obszary ich działań zostały wyznaczone w taki sposób, aby uwzględnić więzy gospodarcze, społeczne i kulturowe łączące ludzi zamieszkałych na określonym terytorium. Celem podziału było również umożliwianie sprawnego funkcjonowania poszczególnych samorządów. Istnienie samorządu terytorialnego jest przejawem decentralizacji władzy publicznej. Oznacza to, iż władza centralna przekazuje niektóre uprawnienia wspólnocie mieszkańców niezależnej od administracji rządowej. W ten sposób realizowana jest charakterystyczna dla demokratycznych państw zasada pomocniczości (subsydiarności). Zgodnie z ni władze centralne zajmują się tylko sprawami, których nie mogą skutecznie rozwiązać samorządy terytorialne. Decyzje dotyczące obywateli podejmują oni sami lub ich przedstawiciele.