Akcję "Zbrodni i kary" pisarz umieścił we współczesnym sobie Petersburgu. Rzadko jednak pojawiają się tu pełne nazwy miejsc. Dostojewskiemu nie zależy na identyfikacji opisanych miejsc. Petersburg z jego powieści to: miejsce szczególne, sam pisarz określił je jako najbardziej teoretyczne, wymyślone miasto świata. Krzywe zaułki, zatłoczone place, rudery. O domach bogatych pisarz pisze zaledwie raz. Są tam też podejrzane hoteliki, domu publiczne, spelunki, ciasne mieszkania i przechodnie pokoje. bardzo szczegółowo pisarz przedstawia chaos i brzydotę rzeczywistości: pijaństwo, prostytucję, wyzysk i przestępczość. Tę nędzę widać wyraźnie w opisie pokoju Raskolnikowa: "była to maluteńka komóreczka, długa może na sześć kroków, mająca najbardziej żałosny wygląd ze wszystkich możliwych komóreczek, od odstających od żółtych ścian, zakurzonych tapetach, w dodatku tak niska, że każdy człowiek nieco wyższy czuł się w niej nieswojo (...) umeblowanie odpowiadało wyglądowi pomieszczenia".
Mieszkańcami Petersburga w większości byli pozbawienie korzeni przybysze, mający nadzieję na odmianę losu. Do miasta ściągają chłopi szukający zarobku np. zdeklasowana szlachta, Raskolnikow. próbujący zrobić karierę urzędnicy: Łużyn, Lewiezlatnikow. Nie tworzą wspólnoty. Każdy myśli o sobie. Tylko nieliczni wygrywają przystosowując się do realiów tak jak Alona. Większość boryka się z nędzą. jest wiele samobójstw i chorób psychicznych. Wrażliwi i pozbawieni siły przebicia przegrywają. Marmieładow popada w alkoholizm, Sonia zostaje prostytutką. Świat ukazany przez Dostojewskiego rządzi się własnymi prawami, które są zaprzeczeniem dekalogu.
Głównym bohaterem utworu "Zbrodnia i kara" był Rodion Raskolnikow, 23 letnim student prawa, którego relegowano. Z powodu nędzy i przekonania o własnej wyjątkowości zabił lichwiarkę i jej siostrę Lizawietę i traci zmysły. Pod wpływem głębokiej wiary Sonii oraz rozczarowaniem własnej słabości przyznał się do winy. Skazany został na 8 lat katorgi na Syberii. W czasie pobytu przechodzi metamorfozę, zakochuje się w Sonii i powraca do wiary.