Układ pokarmowy - Budowa i czynności

PRZEWÓD POKARMOWY (W KOLEJNOŚCI):
-> JAMA USTNA
Początkowy fragment przewodu pokarmowego. Wyścielona nabłonkiem wielowarstwowym nierogowaciejącym. Wyposażona w ślinianki wydzielające amylazę ślinową i substancje bakteriobójcze.
Następuje tu nawilżenie pokarmu, rozdrobnienie (zęby), wstępne trawienie cukrów (amylazą ślinową) i rozpoznawanie smaków (kubeczki smakowe).
Ilość zębów w jamie ustnej wynosi 32 (stałe)/20(mleczne), wyróżniamy zęby trzonowe, przedtrzonowe (tych nie ma w mlecznych), kły i siekacze. Na wierzchu jest szkliwo, niżej zębina, a jeszcze niżej miazga.
-> GARDŁO
Miejsce krzyżowania się drogi oddechowej z pokarmową. Na tylnej ściance znajdują się migdałki - część układu limfatycznego.
-> PRZEŁYK
Umięśniona rura łącząca gardło z żołądkiem, na końcu znajduje się zwieracz zapobiegający cofaniu się pokarmu.
-> ŻOŁĄDEK
Mięśniowy worek okresowo magazynujący pokarm. Znajdujące się w nim gruczoły produkują kwas solny i enzymy trawienne. Panuje tu niski poziom PH. Następuje tutaj trawienie białek dzięki pepsynie (enzym).
-> JELITO CIENKIE
Początkowy odcinek to dwunastnica, gdzie doprowadzany jest sok trzustkowy i żółć. Jego długość to ok. 6m. Są w nim trawione cukry, białka i tłuszcze dzięki enzymom produkowanym przez gruczoły jelita jak i doprowadzanym dzięki trzustce.
-> JELITO GRUBE
Długość około 1,5m, na granicy z jelitem cienkim jest jelito ślepe - wyrostek robaczkowy. Wchłaniana jest tu woda, sole mineralne i niektóre witaminy.
-> ODBYTNICA
Formuje masy kałowe
GRUCZOŁY POMOCNICZE PRZEWODU POKARMOWEGO:
-> WĄTROBA
Największy gruczoł naszego organizmu. Znajduje się w nim woreczek żółciowy, który magazynuje żółć (żółć składa się m.in. z soli żółciowych, barwników żółciowych i cholesterolu). Funkcje wątroby to:
- funkcja krwiotwórcza (w czasie życia płodowego)
- filtrowanie krwi i oczyszczanie jej z trucizn
- neutralizacja toksyn (alkohol, leki)
- metabolizm węglowodanów
- magazynowanie krwi
- produkcja żółci i niektórych aminokwasów
- magazynuje niektóre witaminy (A,D,B12)
-> TRZUSTKA
Położona w górnej części jamy brzusznej. Produkuje sok trzustkowy, który neutralizuje kwaśne treści pokarmowe. Amylaza trzustkowa działająca w jelicie cienkim bierze udział w trawieniu węglowodanów, a lipaza - tłuszczy. Trzustka reguluje także poziom cukru we krwi.