Budowa wewnętrzna i czynności życiowe gadów

Budowa wewnętrzna i czynności życiowe gadów
1.Budowa szkieletu
*czaszka jaszczurki jest wyższa i węższa(płazy)-->z kęgosłupem-1 kłykieć potyliczny oraz dwóch pierwszych kręgów kręgosłupa, tzw. dźwigacza i obrotnika.
*Kręgosłup o dużej ruchliwości dzieli się na odcinek szyjny(8 kręgów), piersiowo-lędźwiowy(22 kręgi), krzyżowy(2 kręgi) i ogonowy(kilkadziesiąt)
*5 pierwszych par żeber łączy się z mostkiem.(węze iżólwie nie mają)-elastyczna klatka piersiowa-umożliwia pełzanie,oddychanie
*pas barkowy-łopatki,kości krucze,obojszyki połączone z mostkiem.Kończyna przednia:k.ramieniowa,k.przedramienia(łokciowa i promieniowa),śródręcza i palców
*pas miednicowy:parzyste kości biodrowe,kulszowe,łonowe.Kości końc zyny tylniej:udowa,k.przedudzia(goleniowa i strzałkowa),stępu,śródstopia

2.Układ pokarmowy
*jama gębowa(homodontyzm-jednakowe zęby).Długi język pełniący funkcję organu dotyklu i zmysłu chemicznego.
* gardziel i długi przełyk dochodzący do żołądka
*za żołądkiem dwunastnica(Uchodzą od niej przewody:żólciowy,trzustkowy.)-->jelito cienkie--> jelito grube(na garnicy nieduże ljelito ślepe)
*Niektóre węże-zęby jadowe (długie,ostre,działają jak strzykawki).Jad-silna neurotoksyna produkowana przez gruczoły powstałe ze ślinianek

3.Układ oddechowy
*Otwór nosowy zwe i wew,krtań,dłuiga tchawica a następnie oskrzela prowadzące do silnie unaczynionych, gąbczastych płuc, podzielonych przegrodami na komory pęcherzykowe. Wentylacja płuc odbywa się przez zmianę objętości klatki piersiowej.
*Krokodyle-podniebienie wtórne odzielające jamę nosową od gębowe.(mogą oddychać nawet jak pysk zanużony jest w wodzie)
4.Układ krwionośny
*Serce(trójdzielne,2 przedsionki, jedna komora-znajduje sie w niej przegroda) oraz naczynia krwionośne tworzące 2 obiegi.
*Większość gadów zawiera niepełną przegrodę w komorze, jedynie krokodyle mają całkowitą przegrodę międzykomorową.
*Mieszanie się krwi w komorze zachodzi w niewielkim stopniu. Z lewej części przedsionka dalej do lewej komory, krew wychodzi prawym przedsionkiem po czym trafia do prawej komory, wypływa przez pień płucny,aortę lewą i aortę prawą
5.Układ nerwowy
*Półkule kresomózgowia pokryte są korą nową (istota szara),oraz ciało prążkowane w których występują nadrzędne ośrodki nerwowe koordynujące czynności życiowe gadów.W obszarze tylnomózgowia widoczny jest móżdzek(pokrywa go istota swzara-kora móżdżku).Z mózgu wychodzi 12 par nerwów czaszkowych i esowato wygięty rdzeń przedłużony(cecha owodniowców)
*Gady mają dobrze rozwinięty wzrok, akomodacja oka odbywa się przez zmianę kształtu soczewki. Oczy chronione są przez trzy powieki(górna,dolna,migawkowa).Oczy węży-nie mają kostnego pierścienia twardówki i mięśni odpowiedzialnych za poruszanie gałki ocznej.W siatkówce-czopki podwójne odpowiadające za percepcje ruchu obniektów.Oko pokryte nieruchomą powieką.Hatteria-trzecie oko odpowiedzialne za odbieranie prostych bodżców świetlnych.
*dobrze rozwinięty jest również węch i dotyk. Żółwie i węże nie mają ucha środkowego, nie słyszą. Niektóre węże, np. grzechotniki, odbierają podczerwień oraz zmiany temperatury.
6.Układ wydalniczy
*Nerki zbudowane są z licznych kłębuszków nerkowych. Moczowody wtórne odprowadzają metabolity do pęcherza moczowego a(brak u węży i krokodyli) i kloaki. Zależnie od dostępności wody gady wydalają różne azotowe produkty przemiany materii: krokodyle głównie amoniak, żółwie słodkowodne (żółw błotny) głównie mocznik, żółwie stanowisk suchych, jaszczurki i węże – kwas moczowy. Resorpcja wody i jonów do krwi zachodzi w pęcherzu moczowym i kloace. Gady morskie piją wodę, a nadmiar jonów usuwają przez gruczoły łzowe.
7.Układ rozrodczy i rozmnażanie się
*samiec:2 fasolowate jądra-->drogi prowadzące do plemników są zakończone narządem kopulacyjnym(prącie z wyjątkiem hatterii)
*samica:2 owalne jajniki-->2 jajowody mające ujście w steku.Zapłodnienie-nasienie trafia do pochwy(do zbiorników nasiennych).Zapłodnienie jest wewnętrzne i zachodzi w górnych odcinkach jajowodów.Na końcu jajowodów znajduje się gruczoł skrupkowy(część maciczna)
*jajożyworodne-cały cykl rozwoju zarodkowego zachodzi w jajowodach.samica jaszczurki składa jaja zapłodnione i otoczone pergaminowymi osłonkami.
8.Pierwsze owodniowce

*błony płodowe-zapewniają rozwijającemu się embrionowi odpowiedniego środowiska
*1 błona owodnia-chroni przed wstrząsami
*2 błona kosmówka-wyściela od wewnątrz skorupke jaja
*omocznia-izoluje metabolity produkowane przez zarodek,pełni również funkcję specyficznego narządu wymiany gazowej