Bakterie
Bakterie - sposób odżywiania
a) samożywne - autotrofy: bakterie zielone, hemosynteza (bakterie siarkowe, wodorowe...)
b) cudzożywne - heterotrofy:
- rozkładają martwą materię organizmów (SAPROFITY albo DESTRUENCI)
- żyjące na żywych organizmach (PASOŻYTY) - bakterie chorobotwórcze
c) symbiotyczne w organizmach żywych, np. u człowieka w jelitach - witaminy K i B12
Bakterie - oddychanie
a) tlenowe
b) beztlenowe (fermentacja)
c)t lenowe i beztlenowe
Bakterie - rozmnażanie: bezpłciowe przez podział komórki
Bakterie wytwarzają przetrwalniki.
Choroby bakteryjne: zapalenie płuc, kiła, gruźlica, angina, czerwonka bakteryjna, choroba wrzodowa żołądka, próchnica; gronkowiec, salmonella (jad kiełbasiany - botulina - botoks) - masowe zatrucia pokarmowe
Wirusy
Wirusy nie są organizmami, są martwe, składają się z białka i DNA = informacja genetyczna (białko + DNA = kapsyd)
Wirusy rozmnażają się dopiero, gdy zaatakują komórkę ciała, komórka ginie.
Choroby wirusowe: grypa, katar, ospa wietrzna, różyczka, świnka, odra, AIDS (HIV), żółtaczka.
Glony - algi
a) zaliczane do bakterii: sinice
b) zaliczane do protistów: eugleny, bruzdnice, brunatnice (morszczyn pęcherzykowaty)
c) zaliczane do roślin: zielenice (chlorella w akwarium, pierwotek, skrętnica); krasnorosty (wykorzystanie: galareta agar-agar, laboratorium, przemysł chemiczny)
Glony wytwarzają kwas alginowy używany do klejów, w przemyśle spożywczym, kosmetycznym.
Grzyby
Podział grzybów ze względu na budowę:
a) jednokomórkowe - drożdże, pleśniak
b) pleśniowe - kropidlak, pędzlak, penicylina (Fleming), pleśniak
c) owocnikowe - jadalne, trujące, niejadalne
Komórczak - np.pleśniak; jedna komórka posiadająca wiele jąder komórkowych
Rozmnażanie się grzybów:
- zarodniki
- fragmenty strzępek (grzybnia)
- pączkowanie (drożdże)
- płciowo
Symbioza grzybów z drzewami (mikoryza = opilśń)
Porost = grzyb + glon
Protisty
a) pierwotniaki - jednokomórkowe, cudzożywne protisty, które mają zdolność ruchu. Przedstawicielami są pantofelek i ameba
Choroby pierwotniakowe: malaria, stany zapalne narządów rozrodczych, śpiączka afrykańska, toksoplazmoza.
b) protisty roślinopodobne - różnorodne organizmy samożywne zbudowane z jednej lub wielu komórek, przedstawiciele - euglena zielona, okrzemka, morszczyn
c) śluzowce - protisty "grzybopodobne" - przypominają ogromne ameby, cudzożywne, mają wiele jąder w jednej komórce, zdolność ruchu - pełzanie