Ściąga (fala, ruch falowy, ugięcie fali, Zjawisko Dopplera )

1)Ruch falowy-polega na przemieszczaniu się zaburzenia ośrodka sprężystego (gazy, ciecze, ciała stałe nie mają w próżni) ze stałą prędkością między cząsteczkami, które nie przemieszczają się, a wykonują ruch drgający.
2)Wytwarzanie fali:
a)fale wytworzone na wodzie (koliste,płaskie-są one dwuwymiarowe):
-powierzchnia falowa – utworzona jest przez punkty o tej samej fazie ruchu i wielkości;
-czoło fali – powierzchnia najbardziej oddalona od źródła,
-promień-linia prostopadła do powierzchni falowej wskazująca kierunek rozchodzenia się fali,
-fala kolista
b)fale wytworzone wzdłuż sznura(fala jednowymiarowa)
c)fala trójwymiarowa
-polega na rozchodzeniu, zagęszczaniu i rozjeżdżaniu się fal,
3)Każda cząsteczka podczas rozchodzenia się fali wykonuje ruch drgający.
4)Wielkości opisujące fale:
a)amplituda – maksymalne wychylenie; długość fali – odległość między dwoma najbliższymi punktami o tej samej fazie ruchu, np między grzbietami; okres – czas potrzebny na to, aby fala przebyła drogę równą jej długości; częstotliwość – liczba długości fal przebytych w jednostce czasu; prędkość v=lambda/T; v=constans – fala w danym ośrodku rozchodzi się ruchem jednostajnym prostoliniowym;
b)Prędkość fali zależy od ośrodka, ale nie zależy od amplitudy
c)Okres i częstotliwość nie zależą od ośrodka, ale od częstotliwości i okresu drgań źródła,
d)Fala najszybciej rozchodzi się w ciałach stałych, najwolniej w gazach ponieważ prędkość zależy od sprężystych ośrodka.
5)Rodzaje fal:
a)fale podłużne, których cząsteczki drgają w kierunku rozchodzenia się fal(zagęszczenie,rozrzedzenie),
b)fale poprzeczne – gdy cząsteczki drgają prostopadle w kierunku rozchodzenia się fal,
c)fale biegnące – wszystkie cząsteczki wykonują ruch drgający,
d)fala stojąca – cząsteczka bez ruchu,


6)Ugięcie fali polega na zmianie kierunku rozchodzenia się fali oraz zmianie kształtu powierzchni falowych
7)Zasada Huygensa – każdy punkt ośrodka po dotarciu do niego staje się źródłem fali cząsteczkowej(dementarnej), które jest falą kolistą. Fala wypadkowa rozchodząca się w ośrodku jest falą, której powierzchnia falowa jest w każdym punkcie styczna do powierzchni falowych fal cząsteczkowych
8)Wyjaśnienie zjawiska ugięcia za pomocą zasady – każdy punkt przeszkody staje się źródłem nowej fali kolistej, w wyniku czego fala po przejściu przez przeszkodę zmienia kierunek rozchodzenia, a także kształt pow. Falowej.
9)Zjawisko interferencji (nakładanie fal wspólnych)
a)źródło spójne – źródła o takiej samej częstotliwości i fazie drgań,
b)obraz interferencji
c)warunek powstania w danym punkcie ośrodka wzmocnienia fali:
-wzmocnienie powstaje gdy różnica dróg przebytych przez fale musi być równa całkowitej wielokrotności ( )
-warunek wzmocnienia wyrażony przez kąt gięcia alfa jest kątem zawartym między symetralną odcinka d
d)warunek osłabnięcia(wygaszenia)fali:
-


10)Zjawisko Dopplera – polega na pozornej zmianie częstotliwości odbieranego dźwięku i odbiornika podczas względnego ruchu źródła dźwięku i odbiornika.
a)rozchodzenie dźwięku, gdy ciało jest nieruchome,
b)gdy źródło się porusza z prędkością Vz różną od 0