W świecie mitologii

W świecie mitologii

Jako pierwsi mity spisali Homer i Hezjod. Hezjod napisał też teogonię- czyli rodowód bogów.

Mit- wypowiedź narracyjna wyrażająca wierzenia danej społeczności, przede wszystkim antycznej, opowiada o powstaniu bogów, ludzi, świata.
Tematy pojawiające się w mitologii greckiej:
-temat bogów- mity teogoniczne
-o powstaniu świata- kosmogeniczne
-o ludziach- antropogeniczne
-o historiach życia po śmierci- eschatologiczne

Tytanomachia- walka pomiędzy Zeusem a Kronosem
Gigantomachia- walka pomiędzy Zeusem a Gają

Najważniejsi bogowie:
Zeus- gromowładny, pan błyskawic i piorunów, świata
-miał żonę Herę (własną siostrę)
-bardzo kochliwy i gniewny
-dzieci: Ares, Hebe, Ejlejtyja
-dzieci z nieprawego łoża: Atena, Hermes, Persefona, Apollo, Artemida, Herakles, Tantal, Dionizos
Hera – opiekunka małżeństw, wdów, kobiet w ciąży
-nieuczciwa, dumna, zazdrosna, pyszna
-symbole: paw, kukułka, owoc granatu
Hades- bóg podziemi, państwa umarłych
-ma hełm z psiej skóry, który daje niewidzialność
-jego żoną jest Persefona
Posejdon- bóg mórz i oceanów
-mściwy, popędliwy,
-symbol: trójząb
Hestia- opiekunka ogniska domowego
-złożyła śluby czystości
Demeter- bogini urodzaju, życia, rolników
-urodziła Persefonę
-matka cierpiąca
Atena- bogini mądrości, filozofii, sprawiedliwej wojny
-jej świątynia znajdowała się na Partenonie
-nie zawsze uczciwa
Hermes- bóg kupców, złodziei, opiekun handlu
-miał skrzydła przy butach
-Apollo dał mu kaduceusz, który godził wszelkie spory
Hefajstos- kowal, bóg ognia i fizycznej pracy
-mieszka w Etnie
-jego żoną jest Afrodyta
Ares- bóg wojny mściwej i niesłusznej
-mściwy, ponury, skory do awantur
Dionizos- bóg wina, dzikiej natury, wegetacji
-podróżuje po świecie w towarzystwie nimf, satyrów i kobiet- bachantek, które porzuciły domy
Afrodyta- powstała z piany morskiej
-wzbudza zazdrość kobiet
-bogini miłości i kwiatów
-żona Hefajstosa
-niewierna
-pokochała myśliwego- Adonisa, którego rozszarpał dzik
- syn- Eros ,z e związku z Aresem
Eros- bożek miłości
-zakochał się w Psyche
Apollo- syn Zeusa i Latony
-brat Artemidy
-patron wieszczów, sztuki, poetów
-miała dar jasnowidzenia
-Próżny
- pokochał Dafne, którą Eros ugodził strzałą nienawiści
-jego przyjaciel to Hiacynt

Bogowie losu ludzkiego-
Temida- bogini sprawiedliwości
Nemesis- bogini surowej sprawiedliwości
Tyche- bogini losu
-Tanatos- bóg śmierci

Muzy Apolla-
Kaliope- muza poezji epickiej
Klio- muza historii
Polyhymnia- opiekunka tańca i pantominy
Euterpe- muza poezji lirycznej
Terpsychoria- muza tańca
Erato- muza poezji miłosnej
Melpomena- muza śpiewu i tragedii
Talia- muza komedii i poezji pasterskiej
Urania- muza astronomii i fizyki

Herakles- syn Zeusa
-znienawidzony przez Herę
-w napadzie szału zabija swego nauczyciela, żonę i dzieci
-skazany na 12 ciężkich prac
-druga żona Dejanira
-spalił się żywcem, przez koszule nasiąkniętą krwią centaura

Hory- boginie pór roku, pilnują wejścia na Olimp

Powstanie świata-
-Chaos
-Uranos i Gaja
-ród tytanów, sturękich i cyklopów
-Kronos i Reja z rodu tytanów
-Dzieci: Zeus, Hera, Hades, Posejdon, Demeter, Hestia,

Pola Elizejskie- raj, dla dobrych dusz
Ereb- kraina, w której dusza pozostaje w niebycie
Tartar- miejsce wiecznego cierpienia
Rzeki w Hadesie-
Flegeton- rzeka ognista
Lete- rzeka zapomnienia
Kokytos- rzeka lamentu
Styks- największa rzeka, chroni przed urazami
Charon- przewoźnik dusz w Hadesie. Cena- jeden obol

Archetyp- powtarzający się w mitach prawzorze, pierwowzór będący elementem ludzkiej, zbiorowej podświadomości, związany z powtarzającymi się doświadczeniami społecznymi. Pojęcie archetypu stworzył C.G. Jung na początku XX wieku.