Życiorys Jana Kasprowicza

Jan Kasprowicz urodził się 12 grudnia 1860 r. w miejscowości Szymborz pod Inowrocławiem. Był synem Piotra, niepiśmiennego chłopa i Józefy z Kloftów. Nauki pobierał w gimnazjach w Inowrocławiu, Poznaniu, Raciborzu i Opolu. Uczył się nie najgorzej, co prawda powtarzał klasy, ale na lekcjach języka polskiego wykazywał się nieprzeciętnymi zdolnościami. Już wtedy działał w konspiracyjnym patriotycznym ruchu uczniowskim. Debiutował w 1882 roku w piśmie "Kłosy". W 1884 roku studiował przez kilka miesięcy na uniwersytecie w Lipsku, gdzie związał się z socjalistami skupionymi wokół Ludwika Krzywickiego. Publikował m.in. w prasie proletariackiej - "Walce klas" i "Przedświcie". Naukę kontynuował we Wrocławiu, gdzie tuż po przybyciu został aresztowany za udział w tajnym spisku socjalistów. Do 1888 roku studiował filozofię, historię i języki nowożytne. Angażował się w działalność legalnych i konspiracyjnych związków socjalistycznych, za co został skazany na pół roku więzienia. W czasie odbywania kary przeszedł kryzys światopoglądowy i porzucił socjalistyczny światopogląd. Pod koniec 1888 roku Kasprowicz wyjechał do Lwowa, gdzie rozpoczął współpracę z tamtejszą prasą. Pisał recenzje teatralne i literackie oraz sprawozdania sądowe, należał też do Ligi Narodowej. W 1904 roku na Uniwersytecie Lwowskim obronił doktorat poświęcony twórczości Teofila Lenartowicza. Pięć lat później otrzymał profesurę i objął kierownictwo nad nowo powstałą Katedrą Komparatystyki Literackiej. Podczas pierwszej wojny światowej powiązany był z Narodową Demokracją. W 1924 roku osiadł w Willi Harenda, gdzie zmarł 1 sierpnia 1926 r.
W początkowej fazie twórczości Kasprowicza widać tendencje romantyczne, później jednak pisał on wiersze powiązane ze scjentyzmem i naturalizmem. Kasprowicz często uznawał chłopów za podstawową siłę narodu, a jego wiersze charakteryzowały oryginalna kompozycja i obecność narratora jako postaci wewnątrz środowiska. Poemat "Chrystus" uznany jest za dzieło przejściowe między społecznym i metafizycznym okresem twórczości. Cykl "Krzak dzikiej róży" jest jednym z najlepszych przykładów impresjonizmu w polskiej literaturze, a w "Hymnach" zauważamy katastrofizm, różne oblicza buntu i patosu, kontrasty emocjonalne. "Księga ubogich" z 1916 roku ukazuje postawę franciszkańską, pogodzenie się z losem i zaufanie do Boga.