Analiza i interpretacja utworu Cypriana Kamila Norwida "Moja piosnka II"

Utwór „Moja piosnka II” Norwida został napisany przez poetę podczas emigracji w Ameryce. Osobę wypowiadającą się można utożsamić z autorem wiersza. Podmiot liryczny występuje w pierwszej osobie, na co wskazują czasownik „nie wiem” oraz zaimki „mi” i „mojej”. Mamy więc do czynienia z liryką bezpośrednią.

Zwrot „Tęskno mi, Panie…”, pełniący rolę refrenu, wyraźnie określa adresata, którym jest Bóg. Trzy pierwsze strofy utworu rozpoczynają się anaforą „do kraju tego”. Jest to wskazanie na to, że podmiot liryczny tęskni za swoją ojczyzną. Znajdujący się z dala od kraju bohater idealizuje obraz Polski. Wspomina, wymieniając pozytywne cechy swojej ojczyzny. Według niego Polacy są religijni, szanują chleb i witają się słowami „Bądź pochwalony”.

Są dla siebie bardzo życzliwi i traktują się nawzajem z szacunkiem. Jedną z cech Polaków jest również poszanowanie przyrody, którą uważają za wspólne dobro. Nieodłącznym elementem są wspomniane w drugiej strofie bociany. Opisując swój kraj podmiot liryczny stosuje epitety („pierwsze ukłony”) oraz inwersję („Do kraju tego, gdzie winą dużą/ Popsować gniazdo na gruszy bocianie”).

Podmiot liryczny tęskni również za bliską osobą. Jest to kobieta, z którą utracił kontakt i nie wie co się z nią dzieje. Czuje się osamotniony. Nie ma przy sobie nikogo bliskiego. O swoich smutkach i problemach rozmawia z Bogiem. W piątej strofie utworu wyrażona jest tęsknota do ludzi prawych i szczerych. Wyraźnie oddzielających dobro od zła.

„Moja piosnka II” składa się z sześciu strof, z których każda ma po cztery wersy. Dwie pierwsze zwrotki mają po jedenaście zgłosek, natomiast dwie ostatnie po pięć. Autor stosuje niedomówienia na przykład: „Przyjaźni mojej…”. Występują wykrzyknienie („Bądź pochwalony!”) oraz pytanie retoryczne („Tęskno mi owdzie, gdzie któż o mnie stoi?”). Świadczy to o głębokich przeżyciach podmiotu lirycznego i jego emocjach, które mu towarzyszą. Występują rymy krzyżowe żeńskie. Znajdujemy również liczne przerzutnie, na przykład: „(…)gdzie kruszynę chleba/ Podnoszą z ziemi przez uszanowanie/ Dla darów Nieba…”. Charakterystyczną cechą twórczości Norwida jest stosowanie neologizmów poetyckich. W analizowanym utworze są to pojęcia „bez-tęsknoty” i „bez-myślenia”.

Tytuł wiersza nawiązuje do pieśni jako do gatunku literackiego. Wskazuje na to również regularna budowa: strofy mające tyle samo wersów zakończone refrenem.

Pieśń ma nastrój smutku i przygnębienia. Ukazuje kontrast między ludźmi z ojczyzny, a tymi z nowego kraju emigranta.