Cele
- ochrona ludzkiego zdrowia i życia
- zapewnienie szacunku istocie ludzkiej
- łagodzenie i zapobieganie ludzkiemu cierpieniu
Organizacja odrzuca przy tym wszelki podziały na tle rasowym, klasowym, religijnym czy politycznym. W wypełnianiu swojej misji Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc podejmuje przede wszystkim takie zadania jak:
- opieka nad rannymi, chorymi i jeńcami w czasie wojny,
- pomoc ofiarom klęsk żywiołowych, wypadków i epidemii w okresie pokoju,
- wizytuje obozy dla uchodźców i internowanych,
- opieka nad uchodźcami,
- jest źródłem informacji o jeńcach,
- organizowanie kursów ratowniczych, szkolenia sanitariuszy,
- szerzenie oświaty zdrowotnej,
- organizowanie krwiodawstwa.
MRCKiCP zabiega więc o trwały pokój, rozumiany nie jako stan bez wojny, lecz jako dynamiczny proces współpracy między wszystkimi państwami i narodami, współpracy opartej na poszanowaniu wolności, niepodległości i suwerenności narodów, równości praw człowieka, jak również na sprawiedliwym i równym podziale zasobów dla zaspokajania potrzeb narodów.
Często używany termin Międzynarodowy Czerwony Krzyż jest właściwie terminem nieprawidłowym, gdyż nie istnieje jedna organizacja nosząca tę nazwę. W rzeczywistości ruch tworzy kilkanaście organizacji, które są od siebie niezależne, lecz zjednoczone w ruchu pod wspólnymi zasadami, celami, symbolami, statutami, oraz zarządzającymi organami.
W skład ruchu wchodzą:
- Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża
- Międzynarodowa Federacja Towarzystw Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca
- Stowarzyszenia krajowe Czerwonego Krzyża, Czerwonego Półksiężyca i Czerwonej Gwiazdy Dawidowej.
Naczelnym organem obradującym i kontrolującym pozostałe jest Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża.
Nie jest on organizacją rządową, mimo iż współpracują z nią rządy państw. Nie jest również organizacją pozarządową, ponieważ oprócz działalności społecznej i indywidualnej obejmuje także zakres działalności państwowej.
MKCK spieszył z pomocą humanitarną ofiarom konfliktów w Wietnamie, na Bliskim Wschodzie, w Ameryce Środkowej i Afryce. Uczestniczy w przygotowaniu projektów konwencji dotyczących humanitarnego prawa konfliktów zbrojnych. Z działalności MKCK wywodzą się m.in. Konwencje genewskie.
Jest także czterokrotnym laureatem Nagrody Nobla. W 1901 r. pierwszą w historii pokojową nagrodę nobla otrzymał założyciel ruchu Henri Dunant. Kolejne nagrody otrzymał już MKCK jako organizacja w latach 1917, 1944 i 1963. Ta ostatnia nagroda została przyznana także Lidze Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża.
Podstawowe zasady ruchu:
- humanitaryzm – człowieczeństwo, ochrona życia, zdrowia i poszanowanie ludzkiej godności i praw człowieka
- bezstronność – pomoc udzielana bez rozróżnienia wszystkim stronom konfliktu, najpierw najbardziej potrzebującym
- neutralność – brak stanowiska w sporach: religijnych, rasowych, politycznych itp.
- niezależność – niezależność od państwa w granicach prawa
- dobrowolność – przynależność do organizacji jest dobrowolna, nieprzymusowa
- jedność – w każdym z krajów istnieje tylko jedna organizacja działająca w ramach Czerwonego Krzyża lub Czerwonego Półksiężyca
- powszechność – wszystkie stowarzyszenia są równe, Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc stara się być obecny na całym świecie
Historia ruchu
Czerwony Krzyż powstał w 1863 r. z inicjatywy Szwajcara Henrego Dunanta, który wstrząśnięty widokiem dogorywających i pozostawionych sobie rannych, jaki ujrzał na pobojowisku wielkiej bitwy pod Solferino (1859 r.), spontanicznie zaczął wraz z miejscową ludnością nieść pomoc poszkodowanym, niezależnie od ich narodowości. Po powrocie do rodzinnej Genewy zaproponował utworzenie narodowych organizacji zajmujących się szkoleniem wolontariuszy oraz pomocą rannym. W październiku 1863 r. na konferencji w Genewie spotkali się przedstawiciele 16 państw wspierających tę inicjatywą, co uznaję się za datę powstania Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. W 1876 r. powstał muzułmański odpowiednik tego stowarzyszenia, czyli Czerwony półksiężyc.
W Izraelu jako symbol stosowana jest Czerwona Gwiazda Dawida. Był to jeden z powodów, dla których izraelska organizacja do 2006 roku była jedynie obserwatorem, a nie pełnoprawnym członkiem Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Obecnie jest pełnoprawnym członkiem Federacji i Ruchu.
Co ciekawe symbol czerwonego krzyża na fladze organizacji nie nawiązuje do symbolu chrześcijaństwa, lecz jest po prostu odwróconą flagą Szwajcarii.
W 2007r. wprowadzono jeszcze jeden symbol gwarantujący bezwzględną ochronę służbom sanitarnym niosącym pomoc na terenach ogarniętych konfliktami, a mianowicie Czerwony Kryształ. Nie służy on jednak zastąpieniu poprzednich, lecz jest neutralnym symbolem istniejącym obok nich, a w granicach państwa można w niego wpisać krzyż, półksiężyc czy gwiazdę Dawida.