Systemy oświatowe
Amerykański system stosuje metodę szufladkową.
Szkolnictwo w Hiszpanii jest prawie prywatne ( jak weszli do unii to bardzo dużo zmienili na + swoją oświatę)
W Anglii są ograniczenia ze względu na płeć(kobiety) w niektórych krajach ze względu na pochodzenie.
We Francji głownie szkoły wojskowe i administracyjne. Mają bardzo dobrze rozwinięty system. Mają wewnętrzny system przedszkoli (od 3 miesięcy) pracownicy wcale nie muszą mieć wykształcenia pedagogicznego)
Skandynawia jest przykładem systemu oświatowego niezwykle zintegrowanym (wszystkie państwa należące) program jest dostosowany do możliwości i potrzeb uczniów. Bezpłatni indywidualni tłumacze dla tych co mają problemy z języki.
w stanach zjednoczonych każdy stan ma indywidualny system oświatowy.
Problemy w systemach oświatowych świata najczęściej się spotykamy na które musimy sobie odpowiedzieć przy wyborze systemu:
1) Wykonywanie występujących dysproporcje i kontrasty w rozwoju oświaty .dlaczego tego nie wyrównano? Bo wojny bieda, głód, brak chęci ( ważniejsza broń aniżeli czytanie itp.)
2) System zarządzania oświatą – mamy 2 systemy: scentralizowany i zdecentralizowany. Unia dala nam system zdecentralizowany ale tak naprawdę jest inaczej bo nie ma pieniędzy. Francja ma scentralizowany system. Dlaczego państwa trzymają ten system scentralizowany??? Wiąże się to z kształtowaniem polityki oświatowej państwa. Bo gdyby zrezygnowali z tego to znaczyłoby że rezygnują z władzy. Zostawili sobie możliwość przygotowania projektów ustaw materiały wytyczne zarządzenia również się mogą zmieniać często przez ministerstwo. Rozdzielanie środków finansowych w tym nagród i współpraca z samorządami w zakresie spraw oświatowych. Ustalanie podstaw programowych , nadzór prawny i merytoryczny na placówkami. Ministerstwo edukacji zadania to - ustalanie egzaminów i nadzór nad egzaminami. Nadzór nad kształceniem i doskonaleniem zawodowym nauczycieli oraz przestrzeganie przepisów regulujących ich stosunku służbowego. Kierowanie reformami edukacyjnymi i korygowanie……., inicjonowanie koordynowanie współpracy oświatowej z zagranicą (wycieczki)
3) Jak pogodzić rosnące aspiracje edukacyjne społeczeństwa z ograniczonymi możliwościami ich zaspokojenia?
Głównie dwie grupy w jakich są zajęcia prowadzone . max 15 osób powinno być np. Oxford to grupy dyskusyjne 2-3 osobowe. Problem ze sprzętami, z wykształceniem kadry ich podejściem jaki i podejściem studentów.
4) Jaki model szkoły i kształcenia byłby najbardziej właściwą dla realizacji zadań edukacyjnych w XXI wieku
Kształcenie na odległość najbardziej się sprawdza w niewielkich miastach np. Skandynawia. A z małych miast chętniej wolą dojeżdżać do dużego miasta chcą się spotkać z innymi , wyrwać z miasteczka. Reformy są po to aby znaleźć najlepszą drogę aby sprostać wyzwaniom XXI w. Różne państwa stosuj różne sposoby i ścieżki aby osiągnąć ten cel. Dla jednego państwa to co się sprawdzi niekoniecznie dla innego będzie też dobre.
5) Jak pogodzić w kształceniu wiedzę ogólną z przygotowaniem zawodowym preferującym treści praktyczne i bardziej szczegółowe?
Wiąże się ściśle z tym modelem szkoły z pukt 4 . poznając szczegółowe modele to zauważamy że sama nazwa i profil szkoły to nie wszystko. Ważna jest oferta jaką daje szkoła co oferuje np. Niemcy -1 dzień nauki reszta to praktyki. System tu bardziej przygotowuje praktycznie. Japonia np. bardziej ogólnie przygotowuje a nie technicznie . w systemie danym powinno być ściśle określone zasady praktyki (przepisy regulacyjne) aby by on sprawny i efektywny a nie tak jak w Polsce np. to wygląda. Japoński system jest na najlepszej drodze aby ten system był bardzo dobrym aczkolwiek mają wiele innych problemów przy tym np. dyscyplina
6) Jak w szkole o niełatwych warunkach pracy przeciętnie zdolnej i słabej zawodowej do nauki młodzieży a także przeciętnie zdolnej i zaangażowanej kadrze pedagogicznej można osiągnąć wysokie czy nawet niezbędne wyniki nauczania.
Roźnie tak naprawdę w Polsce się jakoś to udaje bo pensja nauczyciela niewielka. Dlatego też kadra nauczycielska jest bardziej Zdonia i mniej. Podobnie też z dziećmi. Mali chcą się uczyć bardzo szybko im się odechciewa. I tak jest w niemal każdym państwie z wyjątkiem Skandynawii i Japonii . w Japonii dlatego ze dziecko czuje się człowiekiem społeczeństwa i tam jest uczenie się dla dobra społeczeństwa i uczeń to wie. A w Skandynawii jest uczenie czynnościowe (nauczanie specjalne) dużo praktycznego działania .dzieci wszystko robią to co chcą. Dotykają, smakują itd. Bawią się tym. Dzieci te maja dobrze rozwinięte umiejętności myślenia.
7) Jak w warunkach niskich relatywnie poborów można pozyskiwać do zawodów pedagogicznych najbardziej wartościową kadrę nie rezygnując ze stawiania jej wysokich wymagań?
W Polsce wierzymy że będzie lepiej. Rządy obiecują że będą lepiej płacić i stworzą
lepsze warunki.
8) Jak umiejętnie pogodzić tendencje integracyjną państw z zachowaniem własnych specyficznych cech i tradycji oświatowych?
My akurat z oświaty korzystamy będąc w unii Europejskiej stworzyło nam możliwość z których wcześniej nawet nie mogliśmy pomarzyć. Bariera językowa jest głównym powodem do spowolnienia wykorzystania tych możliwości
9) Kogo powinna wychowywać obecna szkoła??
Jest dużo wizji na ten temat. Szkoła jest pokazana w mediach tylko wtedy kiedy dzieje się bardzo źle albo bardzo dobrze. Nie zajmują się tym ………….wychowaniem.
10) Jak pogodzić kształcenie elitarne z masowym?
Nie mamy tu sukcesów biorąc pod uwagę wszystkie systemy oświatowe. Zazwyczaj w elitarnym chodzi tu o zasób portfela, kolor skóry i pochodzenie, a nie ze względu na wiedzę. Dostęp do tych szkół jest bardzo zamknięty ze względu na te czynniki.
11) Czy i w jakim stopniu można motywować studenta dwóch kierunków studiów do wzmożonego wysiłku związanego ze zdobyciem solidnej wiedzy na kierunku który jest ………………….. jako mniej atrakcyjny na rynku pracy???
Nie motywujemy jeżeli uczeń chce to niech się sam stara. Kiedyś zgoda na interlig. Nauczanie było chętnie podpisywane teraz rzadko tylko w uzasadnionym przypadku.
12) Jak w warunkach naszego kształcenia i przy istniejącym ( w Polsce) niedorozwoju sieci specjalistycznych poradni oraz szkolnych służb doradczych rozpoznawać możliwie szybko i w sposób pogłębiony trudności wychowawczo-dydaktyczne uczniów i skutecznie ich przeciwdziałać? Jak i kiedy proponować ich selekcje aby w porę znaleźć się na właściwym dla nich ścieżkach kształcenia?
Różnie to wygląda na różnych systemach różnych państw. W Polsce badania przeprowadzona na dzieciach 6 letnich wypadły tragicznie od teraz ministerstwo zrezygnowało z testów dojrzałości szkolnej co nie jest dobrym pomysłem, jaki dzięki temu możemy zobaczyć kto jest wybitnie zdolny kto ma problemu itd. Wydłuży się teraz czas wychwycenia tych problemów i zbyt późno zauważaliśmy te problemy to teraz będzie jeszcze gorzej bo potem będzie za późno aby wyeliminować te zmiany
Poradnie specjalistyczne są bardzo sprawne ale w miastach tylko w Polsce. W innych krajach selekcja jest włączania. Lata 50-te w krajach skandynawskich –dania wyszła integracja a w Polsce w latach 90-tych a tak naprawdę tej integracji nie ma.
PIORYTETY EDUKACJI UNII EUROPEJSKIEJ
Równość szans edukacyjnych:
Dzieci innych ras, narodowości, języków i wyznań w tym pochodzących z rodzin imigrantów
-uczniów niepełnosprawnych fizycznie lub umysłowo
-osoby obydwojga płci w zakresie ochrony ich praw, zdrowia i życia
Priorytety edukacyjne(podniesienie jakości kształcenia przez
-reformę programów i większe uelastycznienie struktur kształcenie
- reformę systemu orientacji i poradnictwa zawodowego
-rozwijanie nowych sposobów zdobywania wiedzy i umiejętności
-zbliżenie szkoły do zakładu pracy ( zwłaszcza kształceniu zawodowym)
-preferowanie w nauczaniu szkolnym wiedzy ogólnej i szeroko profilowanego przygotowania zawodowego
2. kształtowanie nowoczesnego systemu kształcenia i doskonalenia kadr pedagogicznych z uwzględnieniem:
-zapewnienia im wykształcenia akademickiego
-stałego podnoszenia kwalifikacji i wiedzy oraz permanentnego doskonalenia umiejętności pedagogicznych
-zwiększenie wymiany kadr nauczycielskich
3. traktowanie na równi inwestycji materialnych z inwestowaniem w kształcenie
4. wychowanie nowoczesnego europejczyka obejmujące:
-wychowanie dla pokoju i demokracji
-tolerancja dla odmienności prezentowanych przez innych ludzi, zgodnie z kartą praw człowieka
-upowszechnienie nauki języków obcych
-budową europejskiej sieci informacyjnej
-swobodny przepływ osób ,dóbr i usług w obrębie krajów członkowskich i ich wspólnego rynku
-rozwój europejskiego wymiaru edukacji
Raport UNESCO ,,uczyć się aby być” -systemu oświatowe są przestarzałe
-raport klubu rzymskiego –typowe dla obecnego szkolnictwa niedostatki, w tym uczenie zachowawcze, wrogie wobec innowacji i rozwiązań alternatywnych ograniczają naszą zdolność podejmowania decyzji w sprawach globalnych
-biała księga- edukacja dostarcza kryzysu więzi społecznej
-raport edukacja dla europy- Europa musi rozwijać edukację która pozwoli wyeliminować wszelkie stereotypowe wizerunki człowieka
Raporty poświecone ocenie polskich realiów edukacyjnych sporządzone przez OECD –organizacja zajmująca się gospodarką i później również edukacją) i ONZ
-stosunkowo niskie wskaźniki osób legitymujących się w Polsce pełnym wykształceniem średnim (30%) i wyższym 10% przy czym jako szczególnie złe pod tym względem ukazuje sytuacje ludności wiejskiej
-nieprzystosowanie programów do potrzeb współczesności w tym znaną dysproporcję między opanowaną przez uczniów wiedzą a umiejętnościami
-wąsko specjalistyczne kształcenie w szkolnictwie zawodowym oraz słabe powiązanie tego szkolnictwa ze zmniejszającym się szybko problemami ogólnych i lokalnych rynków pracy
- organizowanie po 1989 roku aż 45% udziału uczniów w zajęciach pozalekcyjnych oraz redukcji funkcji opiekuńczych i socjalnych szkoły
-segregacyjny system wychowania uczniów niepełnosprawnych
-niski przeciętnie poziom kwalifikacji, niskie płace i negatywna selekcja do zawodu nauczyciela
-drastyczne zmniejszenie liczby placówek wychowania przedszkolnego i uczęszczających do nich dzieci
- rosnąca komercjalizacja studiów wyższych i w coraz większym stopniu kształcenia na poziomie maturalnym
- utrudniony dostęp do kształcenia jednostek z uboższych klas i wart społecznych, przede wszystkim we wsi i małych miasteczkach (poczynając od przedszkola szkole wyższej czy studiów podyplomowych)
-znaczących w ostatnich latach spadek wydatków budżetowych na edukacje tzn. na oświatę i szkolnictwo wyższe raz rozwiązania z nimi naukę
Główne założenia i zadania rozwoju edukacji w Polsce
-wyrównanie startu szkolnego i szans edukacyjnych dzieci i młodzieży oraz zapewnienie scholaryzacji na poziomie maturalnego kształcenia średniego dla około 80% jednostek każdego rocznika, a na poziomie studiów wyższych(licencjackich i magisterskich) dla co najmniej 40%
-końcowym efektem realizacji celów dotyczących rozwoju powinno być zbudowane społecz. Wychowującego i równocześnie opartego na wiedzy przystosowanie systemu szkolnego do zmieniających się stałe potrzeb gospodarczych, społecznych i kulturalnych oraz rozwój nauki i rozbudowa szkolnictwa wyższego jako czynnika warunkującego osiągnięcia poprzednich celów
Zadania których realizacja powinna przybliżyć Polsce do standardów edukacyjnych( w europie)
-wyrównać start szkolny oraz szans edukacyjnych dzieci i młodzieży poczynając od upowszechnienia opieki przedszkolnej
- znacznie powiększyć liczbę osób dysponujących wykształcenie średnie i wyższe
-podnieść poziom kompetencji zawodowych sporej grupy nauczycieli o której wiadomo że jest obecnie niedostatecznie przygotowana do realizacji zadań dydaktyczno- wychowawczych , wynikających z potrzeb i wyzwań XXI wieku
-rozbudować szkolną infrastrukturę przede wszystkim na wsi a także przywrócić do życia zlikwidowane w 1989 placówki przed i wczesnoszkolne edukacji oraz zajęcia pozalekcyjne
-przeprowadzić korektę ministerialnej reformy szkolnej z 1998 kładąc nacisk na restytucję socjalnych funkcji szkolny