Jan Kochanowski

Jan Kochanowski urodził się w 1530 roku w Sycynie niedaleko Radomia. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny szlacheckiej, miał sześciu braci i pięć sióstr. Matka poety - Anna de domo Białaczowska herbu Odrowąż – była podobno bardzo ciekawą indywidualnością, dość, że Łukasz Górnicki w swoim Dworzaninie przytacza anegdotkę z Panią Kochanowską opowiadającą niezbyt przyzwoity dowcip w roli głównej. Ojciec Jana – Piotr Kochanowski herbu Korwin – był sędzią sandomierskim, rozsądnie kierował swoimi dobrami, wciąż je powiększając. Jan nie był jedyną utalentowaną osobą w domu, jego dwaj bracia również zapisali się na kartach historii literatury: Mikołaj jako autor Rotuł oraz Andrzej jako tłumacz Eneidy.
W 1544, czyli w wieku 14 lat, Jan został zapisany do Akademii w Krakowie. Nie wiadomo jak długo tam studiował. W 1547 zmarł jego ojciec, ale to zdarzenie chyba nie przerwało jego edukacji. W 1551 roku poeta rozpoczyna długoletnią wędrówkę po Europie. Na przełomie 1551 i 1552 Kochanowski po raz pierwszy przebywa w Królewcu. Natomiast na lata 1552-55 przypada pierwszy pobyt w Padwie przyszłego autora Trenów. Między 1555 a 1556 ponownie znajduje się w Królewcu, zapisuje się na uniwersytet. Tutaj uzyskuje stypendium od Księcia Albrechta na wyjazd do Włoch, dzięki czemu już w 1556 ponownie odwiedza Padwę. Pobyt przerywa wiadomość o śmierci matki. Poeta wraca do kraju w 1557, by w następnym roku po raz trzeci wyjechać do Padwy, a stamtąd drogą morską
udać się do Francji, gdzie widział Ronsarda. Szczególnie istotne w rozwoju Kochanowskiego okazały się kolejne lata spędzone na Uniwersytecie w Padwie, który był ówcześnie jednym z najważniejszych ośrodków życia umysłowego w Europie. Jak podaje Jerzy Ziomek:
Poezja Kochanowskiego jest prosta i tajemnicza zarazem, w literaturze polskiej stanowi symbol równowagi ducha, harmonii, to synonim polskiego klasycyzmu. Tematy podejmowane przez renesansowego poetę wciąż powracają, wciąż dyskutuje się z Kochanowskim, wciąż się go wspomina.

Kochanowski, który jak każdy poeta Renasansu rozpoczynał swoją przygodę literacką od twórczości w języku łacińskim, dokonał kroku milowego w sztuce polskiego słowa przystosowując do rodzimych warunków
najważniejsze antyczne gatunki. To on wyznaczył do dziś powielane wzory gatunkowe dla fraszki, trenów, pieśni, sonetu, sielanki. Jako pierwszy stworzył polską tragedię. Odprawa posłów greckich przez długie stulecia nie doczekała się w literaturze polskiej dramatu, który mógłby z nią konkurować. Poeta podejmował również próby epickie i choć nie ma w swoim dorobku epopei, to ta część jego twórczości artystycznej również jest warta wspomnienia. Olbrzymie są tez zasługi Kochanowskiego w dziedzinie wersyfikacji, to on utrwalił większość miar polskiego wiersza sylabicznego.

Jan z Czarnolasu wsławił się również jako tłumacz, jego przekład biblijnej Księgi Psalmów znany pt.Psałterz Dawidów do dziś zachwyca siłą poetyckiego oddziaływania. Poeta stworzył przekład ponadwyznaniowy, uniwersalnym. Nie jest to właściwie przekład w tradycyjnym tego słowa znaczeniu, mamy raczej tu do czynienia z parafrazą tekstu biblijnego, stanowiącą w rzeczywistości zbiór liryków przede wszystkim religijnych, ale również osobistych i filozoficznych.