Ja dla odmiany przedstawię całkowity schemat maturalny ;)
Temat : Rozterki Raskolnikowa. Omów temat, analizując podany fragment i odwołując się do całości utworu Fiodora Dostojewskiego. Zwróć uwagę na motywację bohatera.
I. Rozwinięcie tematu (0 – 25pkt)
1. Rozpoznanie wstępne (0 – 3pkt)
a) Raskolnikow to 23-letni student
b) Raskolnikow boryka się z trudnościami finansowymi
c) Raskolnikow planuje zbrodnię
d) Raskolnikow jest mieszkańcem Petersburga
e) umieszczenie sceny w kontekście (tuż po śnie o koniu i Mikułce)
2. Analiza fragmentu (0 – 7pkt)
a) Raskolnikow przerażony snem
b) Raskolnikow cierpi i fizycznie, i psychicznie
c) Raskolnikow wyobraża sobie moment zbrodni
d) Raskolnikow odrzuca plany popełnienia zbrodni
e) Raskolnikow nie rozumie, dlaczego w ogóle powziął ten plan
f) Raskolnikow z niedowierzaniem wspomina swoje wcześniejsze działanie (rachuba, prośba)
g) Odrzucenie planu przynosi mu ulgę
h) Raskolnikow prosi boga o ukazanie innej życiowej drogi
i) Sposób mówienia Raskolnikowa (wykrzyknienia, pytania, zwroty do Boga) świadczy o jego wzburzeniu
3. Wnioski z analizy fragmentu (0 – 5pkt)
a) Raskolnikow zdaje sobie sprawę, że sen jest wynikiem jego planów
b) Reakcja na sen utwierdza go w przekonaniu, że będzie w stanie popełnić zbrodni
c) Sen ujawnia wahania i rozterki związane z planowanym morderstwem
d) Raskolnikow znajduje się na rozdrożu – nie ma innych pomysłów
e) Raskolnikow zdaje sobie sprawę ze złą i ohydy planowanego czynu
f) Prośba skierowana do boga świadczy o tym, że wiara odgrywa jeszcze istotną rolę w życiu Raskolnikowa
g) Raskolnikow to człowiek poszukujący życiowej drogi
4. Funkcjonalne przywołanie dalszych losów Raskolnikowa (0 – 1pkt)
5. Wskazanie motywacji bohatera (0 – 5pkt)
a) Niezgoda na porządek świata (cierpienie) chęć zmiany tego porządku
b) Poczucie niesprawiedliwości świata
c) Powszechność nędzy i poniżenia
d) Osobista sytuacja materialna
e) List od matki z informacją o ofierze Duni
f) Potrzeba czynu – sprawdzenia samego siebie (teoria Raskolnikowa)
g) Atmosfera miasta
h) Lichwiarka jako pasożyt, osoba szkodliwa społecznie (uosobienie wyzysku, krzywdy najuboższych)
6. Wnioski (0 – 4pkt)
Pełny wniosek
Bohater powieści to człowiek zagubiony i rozdarty. W planach zabójstwa próbuje kierować się rozumem („prosty rachunek”), ale powstrzymuje go wrodzona wrażliwość. Wielowymiarowość psychologicznego portretu bohatera zostaje podkreślona złożonością jego motywacji. Przywołany fragment wskazuje na znaczenie wiary i Boga w życiu Raskolnikowa. (4pkt)
Częściowy wniosek
Bohater powieści to człowiek zagubiony i rozdarty. W planach zabójstwa próbuje się kierować rozumem („prosty rachunek”), ale powstrzymuje go wrodzona wrażliwość. Wielowymiarowość psychologicznego portretu bohatera zostaje podkreślona złożonością jego motywacji. (2pkt)
Próba podsumowania
Przyczyną rozterek Raskolnikowa jest konflikt wartości. (1pkt)