Wychowanie i edukacja w Cesarstwie Rzymskim

Cesarstwo Rzymskie zostało w 395r. n.e podzielone przez TEODOZJUSZA WIELKIEGO między 2 synów na CESARSTWO ZACHODNIE RZYMSKIE z RZYMEM na czele i WSCHODNIE z KONSTANTYNOPOLEM.W cesarstwie zachodnim przewagę miała ludność zromanizowana i język łaciński.

Wychowanie i edukacja:
Wychowanie rzymskie skupiało się na niwie rodzinnej.Ambicją każdej rodziny było właściwe wychowanie młodego pokolenia,przekazywano wzory godne naśladowania.W wychowaniu szczególną rolę zwracano na kwestie moralne,kształtowano szacunek do bogów,osób starszych,wpajano takie cechy jak: męstwo,otrzymywanie wiary,prawdomówność,miłość do ojczyzny,pracowitość, sprawiedliwość. U kobiet zwracano uwagę na cnotę czystości (dodatkowo)
BYŁO TO tzw STARORZYMSKIE WYCHOWANIE.
W procesie wychowania zwracano uwagę na wychowanie fizyczne.Uczono jeździć konno,pływać, władać bronią.Starorzymskie pojęcie rodziny było szerokie.Obejmowało rodziców,dzieci dorosłe, żonatych synów niewolników i służbę (JEDNA WIELKA RODZINA).Nieograniczoną władzę sprawował ojciec-PATER.Miał prawo decydowania we wszystkich sprawach.Kobieta rzymska mimo,że była wykształcona,nie posiadałą żadnych praw obywatelskich i politycznych.Była ograniczona w dysponowaniu swoim majątkiem.W życiu prywatnym,rodzinnym,towarzyskim miała ogromne pole swobody.Kierowała rodziną.Wzorem takiej kobiety wykształconej,dbającej o dom,edukację jest po dzień dzisiejszy opiewana- KORNELIA- matka GRAKCHÓW; żona Nerona-AGRYPINA,żona Augusta-LIWIA.Są to kobiety wykształcone.

Nauka szkolna zaczynała się od 7 roku życia(syn od 7 roku życia przechodził pod opiekę ojca i od niego się uczył,córka przechodziła pod opiekę matki i pod jej opieką zostawała do zamążpójścia).
Edukację kończono w wieku 16-17 lat.W tym okresie panny wychodziły za mąż.Oznaką ukończenia nauki syna było przywdzianie TOGI-TUNIKI.Przekazywał mu ją ojciec.Odbywał 2 letnią służbę wojskową.Jeśli udało mu się wrócić to za zgodą ojca mógł się ożenić.Wzorem do naśladowania jest
KATON STARSZY-jest uważany za wzór ojca obywatela ,męża,który dbał o wychowanie swoich synów.
Jest autorem traktatu ,,Dzieje Rzymu”.W miarę upływu czasu na życie i obyczaje rzymskie duży wpływ
zaczęła wywierać cywilizacja grecka,a ten proces nasilił się po opanowaniu Grecji przez Rzym (146 p.n.e) i wówczas Rzym zaczął przejmować HELLEŃSKI albo GRECKI program kształcenia oraz organizację szkolną ,którą znacznie odbudował przystosowując do swoich potrzeb.Edukacja rzymska nosiła cechy mniej intelektualne, a bardziej praktyczne,nastawiona była na wiedzę użyteczną np.na
znajomość zagadnień rolnictwa,medycyny,techniki,prawa i taką wiedzę zdobywała większość obywateli Rzymu.We wszystkich miastach funkcjonowały szkoły ELEMENTARNE-LUDIS.Były to szkoły łacińskie,w których uczono chłopców i dziewczęta:czytania,pisania,rachunków,pieśni patriotycznych,młodzież poznawała historię ojczystą.Nauka rozpoczynała się od zgłębienia alfabetu.
Zajęcia w LUDIS prowadzili nauczyciele-LITERATOR I KALKULATOR.W tych szkołach panowały kary cielesne.Były to szkoły państwowe,bezpłatne,a ich bezpłatność przekładała się ma powszechność nauki.Były otaczane opieką władców Rzymu.Były swoistym spoiwem wieloetnicznej społeczności.W miarę upływu czasu i wpływów greckich rozwijały się wyższe formy kształcenia. Na użytek zamożniejszej części rzymian powstawały prywatne szkoły średnie, które stanowiły przedsionek do kariery publicznej-BYLI URZĘDNIKAMI.Szkołami wyższymi były też prywatne szkoły retoryczne.


RZYMSKI SYSTEM EDUKACYJNY DZIELIMY NA 2 CZĘŚCI:
1.)Funkcja wychowawcza należała do rodziny.
2.)Funkcja kształcąca należała do szkoły.

EDUKACJA:
Podstawowa(dom lub szkoła)
Średnia (szkoła)
Wyższa (szkoła)

WIELCY PEDAGODZY OKRESU RZYMSKIEGO:
Marek Cycero:
*Autor traktatu ,,o mówcy” zawarł w nim tajniki i zasady greckiej sztuki wymowy.Był zwolennikiem wychowania,które uwzględniało indywidualne właściwości i cechy ucznia.Wychowanie winno zawierać elementy patriotyczne,obywatelskie,religijne i humanistyczne.Stał na stanowisku,że fundamentem sił bezpieczeństwa państwa są wykształceni obywatele.

Lucjusz Seneka
*Rzymski filozof,moralista,zwolennik przykładu osobistego w procesie wychowania oparte o autorytet nauczyciela.Wychowanie oparte o zasady moralne.Zalecał permanentne dokształcanie nauczycieli.Zalecał,aby panowała jedność myśli i czynów.Zalecał.aby nauczyciel nie karał.Stał na stanowisku,że rolą nauczyciela jest zaszczepienie w młodzieży pragnienia nauki.

Marek Fabiusz
*Autor traktatu,,o kształceniu mówcy”,był najpopularniejszym podręcznikiem wymowy w czasach starożytnych,był zwolennikiem zbiorowej,publicznej edukacji szkolnej,bo wg niego jest to edukacja tańsza,zapewnia lepszy nadzór nad uczuciem oraz zapewnia samorozwój poprzez funkcjonowanie w grupie .Stawiał wysokie wymagania w zakresie kształcenia.