Zagrożenia regionalne w Polsce

ZAGROŻENIA WYSTĘPUJĄCE W NASZYM REGIONIE
Wiele czynników i sytuacji również w czasie pokoju stwarza poważne zagrożenia dla ludzi i środowiska. Ich skutki można porównać do zniszczeń wywołanych działaniami wojennymi. Niektóre zagrożenia, człowiek nie jest jeszcze w stanie skutecznie powstrzymać. Inne można zminimalizować, odpowiednio zabezpieczając się przed ich skutkami.
Zagrożenia okresu pokoju dzielimy na naturalne, związane z siłami przyrody, zagrożenia związane z działalnością człowieka oraz zagrożenia nadzwyczajne.
A. Zagrożenia naturalne :
Do naturalnych zagrożeń człowieka, zwanych tez klęskami żywiołowymi, które wywołują duże straty ludzkie i materialne, zalicza się m.in.:
Trzęsienia ziemi to wstrząsy skorupy ziemskiej wywołane przemieszczeniami mas skalnych w jej głębi, wybuchami wulkanów, zapadaniem się stropów podziemnych jaskiń krasowych itp.. Zagrożenie to w małym stopniu występuje w Polsce.
Powodzie to zalanie przez wodę terenów nisko położonych, zwykle nadbrzeżnych, w wyniku wezbrania rzek po dużych opadach deszczu, w czasie roztopów itp. Wyrządzają olbrzymie straty gospodarcze.
Burze to gwałtowne zakłócenia równowagi atmosferycznej. Połączone z silnym wiatrem, grzmotami i piorunami oraz obfitymi opadami są przyczyna śmierci ludzi i szkód w budownictwie, komunikacji, łączności, rolnictwie.
Mgły to zawiesiny mikroskopijnych kropelek wody, unoszące się nisko nad ziemia w postaci lekkiego obłoku, powstałe na skutek skroplenia oziębionej pary wodnej zawartej w atmosferze ziemskiej. Zmniejszając widoczność poniżej jednego kilometra, stają się przyczynami katastrof samolotów, statków i samochodów.
Mrozy to temperatury powietrza poniżej 0 st. C mogące spowodować odmrożenia, a nawet zamarznięcia ludzi, trudności w komunikacji i gospodarce.
Deszcze i śnieżyce to opady atmosferyczne w postaci kropel wody lub śniegu; obfite i długotrwałe, wraz z wiatrami lub mrozami, mogą by przyczyna zatopień lub zasp paraliżujących komunikację, łączność, zaopatrzenie. Mogą też powodować ofiary w ludziach.
Pożary to ogień ogarniający budynki, lasy, torfowiska, płody rolne itp. Ze względu na swe niespodziewane powstawanie i szybkie rozprzestrzenianie się mogą wywołać następstwa wtórne, Np. wybuchy zbiorników paliw, powstawanie trujących par i gazów, zawalenia się budynków. Charakter klęski żywiołowej przybierają też długotrwale susze i niebezpieczne zjawiska biologiczne, Np. epidemie, duże wylęgi szkodników (szarańcza, gryzonie).

Klęski żywiołowe to zjawiska przyrody, prowadzące do naruszenia normalnego życia, stanowiące zagrożenia dla ludzi i ich mienia, powodujące zakłócenia w funkcjonowaniu gospodarki, transportu, łączności.

B. Zagrożenia związane z działalnością człowieka:
Działania ludzkie maja bezpośredni lub pośredni wpływ na stan środowiska naturalnego. Niekiedy jest on szczególnie szkodliwy, doprowadza bowiem do zmian, które z upływem czasu powodują degradacje środowiska i zaczynają stanowić poważne zagrożenie. Podstawowa przyczyna degradacji środowiska jest dążenie do zaspokajania wzrastających potrzeb ludzkich przy stale zwiększającej się populacji. Przemysł i rolnictwo, zwiększając produkcje, wydajność, a w konsekwencji stan posiadania przy ograniczonych środkach na ochronę ekologiczna, a także transport - skażają powietrze, wodę, glebę. Produkcja energii elektrycznej bowiem opiera się na spalaniu węgla, hutnictwo - koksu, w motoryzacji korzysta się zaś z paliw ciekłych Zanieczyszczenie powietrza przez emisje płynów i gazów, takich jak dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, tlenek azotu, uwalnianie do powietrza takich pierwiastków, jak: arsen, rtęć, ołów, kadm i innych są przyczyną wielu chorób i nie domagań ludzi, powodują skażenie także lasów, gleby, wody (m.in. kwaśne deszcze), niszczą ponadto substancje budowlane. Różne gałęzie przemysłu chemicznego, naftowego, spożywczego używają w produkcji amoniaku, chloru, różnorodnych kwasów i innych środków toksycznych. Jednym z głównych sprawców skażenia naturalnego środowiska człowieka jest współczesne rolnictwo. Duże zagrożenie z jego strony wynika ze złego gospodarowania powierzchni gleby, co powoduje erozje i pustynnienie gleby, używania środków chemicznych do ochrony roślin i do konserwowania zbiorów, a także nieprawidłowego stosowania nawozów sztucznych. Substancje trujące pochodzenia rolniczego powodują największe - po ściekach przemysłowych - zanieczyszczenie wód spływających rzekami do Bałtyku. Deformacje rzeźby powierzchni ziemi, Np. szkody górnicze, zapadliska, pęknięcia, hałdy i wyrobiska eksploatacyjne, poważnie przyczyniają się do degradacji środowiska. Zagrożeniem są też składowiska odpadów przemysłowych, w tym promieniotwórczych, wibracje, hałas, promieniowanie elektromagnetyczne. Używane w gospodarce związki chemiczne lub mieszaniny, materiały promieniotwórcze, substancje biologiczne czynne oraz ich odpady zatruwające środowisko naturalne nazywamy toksycznymi środkami przemysłowymi (TSP).
C. Zagrożenia nadzwyczajne:
Nieprzestrzeganie podstawowych zasad bezpieczeństwa, lekkomyślność i lekceważenie przepisów to przyczyny groźnych awarii i katastrof, głównie w zakładach przemysłowych i kopalniach oraz transporcie kolejowym, drogowym i lotniczym. w większości powodują one duże straty ludzkie, a niemal zawsze degradacje środowiska naturalnego.
Awarie zdarzają się w fabrykach, w sieciach gospodarki i komunalnej, urządzeniach i liniach energetycznych, zaporach i urządzeniach hydrotechnicznych. Dotyczą w zasadzie urządzeń technicznych i są konsekwencją niedopatrzenia lub niewłaściwej ich obsługi, eksploatacji i konserwacji. Przyczyną awarii mogą być też inne czynniki, Np. naturalne zużycie materiału, ukryte wady.
Postęp techniczny w takich dziedzinach gospodarki, jak energetyka, przemysł chemiczny, paliwowy, hutniczy czy motoryzacyjny doprowadził do zwiększonego gromadzenia, stosowania w procesie produkcyjnym i przewożenia materiałów toksycznych, zapalających i wybuchowych oraz materiałów promieniotwórczych. Awaria instalacji przemysłowej lub zbiornika, w którym przechowuje się lub przewozi toksyczne środki, szczególnie chlor, amoniak, dwutlenek siarki, po przedostaniu się do atmosfery może doprowadzić do skażenia terenu, spowodować śmierć lub silne zatrucie przebywających tam ludzi i zwierząt.