Ściąga na WOS - postawy narodowe, normy społ, konflikty społeczne, bezrobocie itp.

Postawy narodowe:
Internacjonalizm - sposób postrzegania świata, według którego prawa człowieka, ludzkie życie i godność są ważniejsze od podziałów narodowych.
Patriotym - postawa poszanowania i umiłowania ojczyzny, rzetelnego wypełniania podstawowych obowiązków, które konstytucja nakłada na każdego obywatela.
Nacjonalizm - postawa społeczno-polityczna, w której główną wartością jest naród.
Kosmopolityzm - postawa społeczno-polityczna, która opiera się na założeniu, że ojczyzną człowieka jest cały świat, zasady organizacji państw narodowych są przestarzałe, a więzi narodowe i historyczne- pozbawione znaczenia.
Ksenofobia - postawa niechęci, wrogości wobec ludzi obcych rasowo, religijnie lub etnicznie i tworzonej przez nich kultury.
Szowinizm - skrajna postać nacjonalizmu, bezkrytyczny stosunek do własnego narodu, niedostrzeganie jego wad i wyolbrzymianie zalet. Pogarda i nienawiść wobec innych narodów.
Rasizm - postawa, w której rasista głosi, że wartość człowieka zależy od jego rasy.

Normy społeczne: to podst. zasady i reguły właściwego zachowania się jednostki w danej chwili, służą stabilizacji społ., przez to są fundamentem funkcjonowania panstwa, wpływają na decyzje poszczególnych jednostek i władz państwowych. u podłoża norm społ leżą wartości społ., każde społ. posiada całe systemy wartości a frealizacja ich nadaje sens życiu każdej jednostki.
Rodzaje norm społecznych
Normy prawne
- charakteryzują się skutecznością wobec wszystkich obywateli;
- popierają je sankcje państwa;
- są spisane (niekiedy są oparte na precedensie, jak w systemie anglosaskim).
Normy moralne
- wynikają z rozróżnienia, co dobre a co złe;
- nie są poparte sankcją państwa, oprócz tzw. sankcji rozproszonej (wyszydzanie, izolacja w środowisku, itp.)
- ich charakter jest grupowy.
Normy religijne
- są skuteczne wobec członków danego wyznania;
- są zapisane;
- ich nieprzestrzeganie powoduje sankcje religijne.
Normy obyczajowe
- związane są z określoną tradycją (np.: śmigus – dyngus, obchodzenie Wigilii, itd.);
- istnieją w dowolny sposób, albo w formie spisanej, lub nie. Istnieją w świadomości społecznej, są przekazywane z pokolenia na pokolenie;
- karą za ich nieprzestrzeganie może być izolacja w środowisku, ośmieszenie, itp.
Normy zwyczajowe
- wynikają z nawyków dystynktywnych dla całego społeczeństwa lub pewnych jego grup (np. nawyk całowania kobiet w rękę, ustępowanie miejsca, itp.);
- bywają spisane (np. zachowanie przy stole), ale najczęściej wynikają z naśladownictwa innych;
- karą za ich nieprzestrzeganie jest zgorszenie, ośmieszenie drwiny itp.

Konflikt społ.: zakłucenie normalnego współżycia grup społ., małych grup ludzkich, organizacji, klas, narodów i państw, którym towarzyszą negatywne emocje wynikające ze sprzecznych celów, poglądów, watości, niekiedy konflikt społ. osiąga skrajną postać ewolucji społ.
Rodzaje konfliktów społecznych
-Konflikty kulturowe – rodzą się wtedy, gdy stykają się ze sobą grupy o odmiennych sposobach życia i systemach wartości. Uświadomienie sobie tych różnic rodzi poczucie zagrożenia i konflikt narasta;
-Konflikt wartości – wynika z różnic w hierarchii wyznawanych wartości;
-Konflikty ekonomiczne – są jednymi z najczęściej występujących konfliktów. Ich przyczynami są różnice społeczne wynikające z istnienia struktury społecznej, różnice w rozwoju oraz kryzysy gospodarcze.
-Konflikty organizacyjne – rodzą się między grupami lub warstwami wzajemnie od siebie uzależnionymi, np. konflikt między pracodawcą a pracownikiem.
-Konflikty pokoleniowe – często występują w rodzinach i wynikają z różnic między generacjami. Nasilają się w okresach szybkich zmian społecznych, gdy kultura młodego pokolenia bardzo się różni od kultury osób starszych.
Sposoby rozwiązywania konfliktów
-Przemoc – aby rozstrzygnąć konflikt, strony uciekają się do użycia siły. Konflikt kończy się zwycięstwem jednej ze stron i narzuceniem jej woli pokonanemu;
-Unikanie – polega na rezygnacji którejś ze stron z realizacji swoich aspiracji, aby uniknąć konfliktów;
-Negocjacje – rozmowy podjęte po to, aby znaleźć rozwiązanie satysfakcjonujące obie strony;
-Mediacje – rozmowy między stronami konfliktu z udziałem osoby trzeciej – mediatora, który zachowuje neutralność i pomaga znaleźć rozwiązanie satysfakcjonujące obie strony;
-Arbitraż – rozstrzygnięcie konfliktu przez wyznaczonego przez obie strony niezależnego arbitra. Jego decyzja jest dla stron wiążąca;
-Sąd – sposób rozstrzygania sporów w sytuacji, gdy jedna ze stron nie zgadza się na podjęcie negocjacji, mediacje czy arbitraż lub gdy te sposoby nie przyniosły efektu. Orzeczenie sądu jest wiążące, a strony nie mają wpływu na jego skład;
-Głosowanie/ wybory – sposób stosowany w państwach demokratycznych, służący rozstrzygnięciu konfliktów politycznych.

Problemy społeczeństwa polskiego po 1989 roku -przekształcenia (transformacja) ustrojowe i gospodarcze przyczyną przemian społecznych
Bezrobocie to zjawisko polegające na tym, że pewna część ludzi zdolnych do pracy, poszukujących pracy i akceptujących istniejący poziom wynagrodzenia nie znajduje zatrudnienia.
Przyczyny bezrobocia
· likwidacja niektórych gałęzi przemysłu np. górnictwa
· zmniejszenie popytu na konkretne dobra czy usługi
· ograniczanie produkcji
· brak informacji o miejscach pracy
· brak mobilności
· przeniesienie zakładu do innego rejonu
· niedostosowane do potrzeb rynku wykształcenia pracowników
· zmiany w technologii
· wysokie obciążenia fiskalne
Rodzaje bezrobocia;
-strukturalne, wynika z nieaktywności struktury podaży siły roboczej i popytu na nią na rynku pracy. Wynikać może również z szybkich zmian strukturalnych zachodzących w gospodarce, za którymi nie nadąża szkolnictwo zawodowe i ogólne.
-technologiczne wynika z postępu technicznego, automatyzacji i mechanizacji procesów wytwórczych, które mają charakter praco-oszczędny. Pojawia się, gdy tempo wzrostu gospodarczego jest niskie, a inwestycje mają charakter modernizacyjny, prowadząc do wzrostu i unowocześnienia produkcji przy spadku zatrudnienia.
-koniunkturalne wywoływane jest spadkiem popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego, który powoduje zbyt małe wykorzystanie zdolności produkcyjnych przedsiębiorstw.
-frykcyjne jest rezultatem ruchu zatrudnionych na rynku pracy; dotyczy ludzi zmieniających zawód, pracę, przenoszących się do innej miejscowości
-sezonowe jest efektem wahań aktywności gospodarczej w różnych porach roku, spowodowanych zmianą warunków klimatycznych
Metody walki z bezrobociem:
-Pobudzenie wzrostu gospodarczego przez państwo, np. obniżanie podatków, ulgi inwestycyjne dla przedsiębiorców;
-Interwencja państwa na rynku pracy przez szkolenia zawodowe dla bezrobotnych, organizowanie pośrednictwa pracy, ulgi podatkowe dla osób zakładających firmy, zwiększenie zatrudnienia w sektorze publicznym, wcześniejsze emerytury;
-Edukacja – Polacy mają świadomość, że wyższe wykształcenie znacznie zwiększa szanse zatrudnienia;
-Wzrost aktywności bezrobotnych, przejawiający się zakładaniem własnych działalności gospodarczych, aktywnym poszukiwaniem pracy, przenoszenie się do regionów gdzie występuje deficyt pracowników.
Subkultura-nieformalna gr osób działająca wg odrębnych wzorców i zasad postępowania. Anarchiści, depeszowcy, emo, gitowcy, goci, graffiti, harleyowcy, hipisi, krysznaici, metalowcy, poppersi, punki, sataniści, yuppies


Kultura: to wszystkie wytwory człowieka materialne i duchowe przekazywane z pokolenia na pokolenie przez nauke i wychowanie a nie przez geny. składaja się na nią: wartości, normy, wzory zachowań, kryteria ocen estetycznych i moralnych.
typy kultur:
-materialna- wszelkie działania i wytwory związane z zaspokajaniem potrzeb biologicznych
-duchowa- obejmuje kształcenie, ćwiczenie umysłu, rozwijanie zdolności, czy to są wszystkie wytwory służące do zaspokajania naszych potrzeb poznawczych
-symboliczne- odnosi się do działalności intelektualnej, wytworami jej są: dzieła naukowe, literackie, muzyczne, malarskie.
-wartościująca- pozyt lub negatywnie
-popularna- przeznaczona dla mniej wykształconego i wrażliwego człeka
-społeczena- obejmuje normy i wzory postępowania, zwyczaje, prawo, reguluje stosunki międzyludzkie
-ludowa- rozwijana przez społeczność wiejsą, przedstawia dużą wartość i jest b. wysoko oceniana
-materialna- oparta na obrazie i dźwięku stała się główną przyczyną zmian w kulturze
-narodowa- dziedzictwo kulturowe
-masowa- obejmuje zjawiska rozrywkowe i intelektualne i estetyczne działalności ludzkiej związanej z oddziaływaniem środków masowego komunikowania się