Opracowanie wiersza "Nowa Atlantyda"

Jednym z dzieł współczesnego poety urodzonego w 1935 roku- Jarosława Marka Rymkiewicza jest utwór pt. „Nowa Atlantyda”. Wiersz jak z tytułu można wywnioskować nawiązuje do słynnego miasta- Atlantydy, która z niewiadomych przyczyn została zniszczona w jedną noc.
W utworze mamy do czynienia z liryką pośrednią gdyż podmiot liryczny nie ujawnia się. Wiersz podzielony jest na trzy nierówne zwrotki. Pierwsza opowiada o „Państwie Słońca” bez człowieka, która miałaby być zielona, tętniąca życiem krainą. Aby określić kolorową naturę autor używa licznych epitetów takich jak: „wilgotna zieleń”, „srebrne plaże”, „błękitnych tkanin”. Podmiot liryczny opisuje to miejsce jako ziemie ciepłą przyjazną, gdzie możliwa jest idealna harmonia, a wszystkie zwierzęta żyją w zgodzie z naturą. Tym samym nastrój wiersza jest ciepły i miły. Zwrotka ta jest najdłuższa w całym wierszu, bo posiada 8 wersów.
Następna jest złożona z 5 wersów. Podmiot liryczny w tej zwrotce opisuje wspomniane wyżej „Państwo Słońca” po tym jak człowiek się do niego wprowadził. Poeta mówi: „Oni przyjdą ze swymi tobołkami, winą i garnkami..” Podmiot liryczny wyraźnie daje do zrozumienie negatywne nastawienie do faktu iż człowiek zamieszkał w tej idealnie harmonicznej krainie. Według podmiotu ludzie, wyprowadzający się z innej ojczyzny („z tobołkami”) przyniosą zbędne wynalazki („garnki”) i swoją winę, którą męczone są ich sumienia. Po osiedleniu się zaczną eksperymentować oraz używać zasobów naturalnych tak długo aż ulegną wyczerpaniu. Będą prowadzić badania, tworzyć nowe wynalazki, by według swojego toku rozumowania stworzyć lepsze „Państwo Słońca”. W zwrotce tej autor nie używa już tylu epitetów, pojawiają za to się wyliczenia („..tobołkami, winą i garnkami..”), oraz ironia: „I w swych laboratoriach zmieszają trucizny, Aby powstało nowe lepsze Państwo Słońca”. Nowe wynalazki człowieka podmiot nazywa „truciznami”. Ta zwrotka wyraźnie pokazuje negatywne przedstawienie człowieka i jego pracy.
Trzecia zwrotka zdecydowanie najkrótsza, lecz najbardziej wymowna. Złożona jest z trzech wersów. Podmiot liryczny w niej mówi o czarnym końcu „Państwa Słońca”. O zepchnięciu idealnej zielonej krainy z pierwszej zwrotki w przepaść, gdzie wszystko kończy się jak skończyło się w słynnej unicestwionej Atlantydzie. Autor użył epitetu „ciężkie metale”, który wprowadza w przygnębiający, wręcz przytłaczający nastrój. Zapewne chodziło o zanieczyszczenie środowiska wytwarzane w toku produkcji ludzkich „wynalazków”, które słusznie autor w drugiej zwrotce nazwał trucizną. Podmiot liryczny nawiązuje do wojen jakie ludzie między sobą wywołują, które w konsekwencji prowadzą do zniszczenia wszystkiego co spotkają na swej drodze. Przez ludzką nienawiść pychę i agresję Państwo Słońca w krótkim czasie przestanie istnieć a wtedy znów zacznie się poszukiwanie nowej ojczyzny, która swoim jeszcze nienaruszonym bogactwem zachęci człowieka do ponownego jej zniszczenia.
Utwór można zaliczyć do liryki opisowej, gdyż autor obrazuje pewien cykl w życiu człowieka, który ma fatalne skutki dla przyrody. Opisuje jak życie wygląda przed pojawieniem się człowieka a w jak diametralny sposób zmienia się po pojawieniu się ludzi. W tekście tym nie pojawiają się żadne rymy, a więc można go zaliczyć do wierszy białych. Utwór przypomina w formie coś w rodzaju przepowiedni biblijnej, wszystkie czasowniki, występujące w wierszu, są w czasie przyszłym. Podmiot liryczny zna rozwój czekających ludzkość zdarzeń, występuje w roli mesjasza. Jest to celowy zabieg autora gdyż ten chciał ostrzec współczesnych mu ludzi przed ewentualnym samounicestwieniem. Rymkiewicz nie bez przyczyny bał się o przyszłość ludzką autor żył w czasach rozwiniętego przemysłu, kiedy na porządku dziennym była produkcja spalin i innych zanieczyszczeń oraz różnego rodzaju broni w tym również i bomby atomowej która mogłaby spowodować podobną sytuacje co przedstawiona w wierszu.
Podsumowując wiersz przedstawia człowieka jako niszczyciela tego co napotka. Jest to nieświadome działanie ludzi. Robiąc w ten sposób chcą polepszyć warunki w jakich mieszkają, jednak dzieje się odwrotnie- pogarszają je. Tytuł wiersza doskonale oddaje sytuacje liryczną. Atlantyda była państwem bardzo rozwiniętym technicznie oraz posiadała liczne bogactwa. Jednak pewnej nocy została unicestwiona w wyniku jakiegoś kataklizmu. Według Platona Atlantydów między innymi zniszczyło ich moralne zepsucie, czyli oni sami. Tę historyczną sytuację można przełożyć do sytuacji w wierszu. Mieszkańcy „Państwa Słońca” również sami siebie unicestwili. Ich szkodliwe wynalazki i wojny, które wywoływali przyczyniły się do upadku tegoż państwa. Podobnie jak w Atlantydzie dokonali samounicestwienia. „Państwo Słońca” było dla mieszkańców nową piękną krainą, którą chcąc czy nie chcąc zniszczyli. Utwór opowiada o mieszkańcach, w których my sami możemy się odnaleźć.