Prawo administracyjne materialne

Pytania z prawa administracyjnego materialnego:

1.Charakter prawny prawa do zrzeszania:
" Każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich. Ograniczenia tej wolności może określać ustawa".

Konstytucja nie precyzuje "pokojowego zgromadzenia" ani też nie wprowadza w tym zakresie ograniczeń. Pozostawia, zatem ustawodawstwu zwykłemu swobodę regulacji tych zagadnień.

Ustawa o zgromadzeniach - każdemu z nas daje prawo do korzystania ze swojej wolności do zgromadzenia się, bez względu na płeć, pochodzenie, światopogląd.

Zgromadzenia - ustawa stanowi, że to zgrupowanie, co najmniej 15 osób, którego celem
wspólnym są wspólne obrady lub wyrażenie jakiegoś stanowiska.
Nasze prawo nie wskazuje miejsca zgromadzenia - może to być rynek, ulica, plac - generalnie musi to być miejsce publiczne.
Ale jeśli np. zgromadzenie odbywa się na własności prywatnej- działce to właściciel musi się zgodzić, uczestnicy zgromadzenia muszą się zachowywać zgodnie z zasadami współżycia społecznego.
Zgromadzenie musi być dla wszystkich. Jeśli w prywatnym wymiarze. to od właściciela zależy kogo wpuści na swoją posiadłość.
W miejscu publicznym wstęp ma każdy i może wyrazić swoją wolę.
2. Warunki przeprowadzania zgromadzenia:
Prawo o zgromadzeniach stanowi, ze zgromadzenia mogą organizować:
1. Osoby posiadające zdolność do czynności prawnych,
2. Osoby prawne. .
3. Organizacje,
4. Grupy osób.
W zgromadzeniach natomiast nie mogą uczestniczyć:
- dzieci,
- młodzież,
- osoby ubezwłasnowolnione - niemające zdolności do czynności prawnych.

Reglamentacja administracyjna polega na:
1. Wprowadzeniu pewnych zakazów, np. w zgromadzeniach nie mogą uczestniczyć osoby mające zdolność prawną, ale przyszli na zgromadzenie z narzędziami, bronią, kamieniami- policja lub organizator mają prawo usunąć takie osoby.
2. Wprowadzeniu określonych obowiązków organizatora zgromadzenia - za przebieg zgromadzenia odpowiada organizator, by miało ono przebieg zgodny z przepisami prawa oraz ma prawo stosować środki przewidziane w ustawie, służące tym celom.
Jeśli organizator nie zapewni odpowiednich warunków do przebiegu zgromadzenia to możemy go pozwać z powództwa cywilnego.
3. Wprowadzeniu obowiązku zawiadomienia właściwego organu o zamiarze zwołania
zgromadzenia -odnosi się do organów gminy.
Ustawodawca nie określa, o jaki organ gminy chodzi.
Wydawanie pozwoleń do zgromadzeń mieści się w granicach spraw indywidualnych gminy, dlatego też organem właściwym będzie: Wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Organem odwoławczym jest wojewoda.
Ustawa określa terminy, w których należy zawiadomić o zamiarze zwołania zgromadzenia:
Nie później niż 3 dni, to ograniczenie czasowe ma być szansą na przygotowanie gminy na taka manifestację, np. zabezpieczenie przed ewentualnymi szkodami, barierki
I nie wcześniej niż 30 dni przed datą zgromadzenia oraz ustala, jakie elementy powinno zawierać zawiadomienie o zamierzonym zgromadzeniu.
3.Istota stowarzyszenia:
Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, (niezależnym) trwałym zrzeszeniem w celach nie zarobkowych.
Cechy stowarzyszenia:
Dobrowolność oznacza, iż nie można nikogo zmuszać do przynależenia do stowarzyszenia, jak też wprowadzać ograniczeń dotyczących występowania ze stowarzyszenia. Oznacza to również zakaz tworzenia stowarzyszeń, w których obowiązywałaby reguła bezwzględnego posłuszeństwa ich członków wobec władz stowarzyszenia.
Samorządność oznacza inaczej samodzielność
W znaczeniu zewnętrznym: polega na tym, że stowarzyszenie samodzielnie określa swoje cele, programy działania, niezależna od innych,
W znaczeniu wewnętrznym: polega na tym, że stowarzyszenie samo określa sobie struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności
Samorządność polega również na tym, że stowarzyszenie samo rządzi się swoimi prawami, jest kreatorem swojego prawa,
Niezależność polega na tym, że władza publiczna nie może bezpośrednio oddziaływać na taką organizację
W porządku prawnym mogą występować tylko organizacje jawne- formalne.
Trwałość oznacza, że stowarzyszenia nie powołuje się do celów doraźnych, a do realizacji celów w dłuższej perspektywie, trwałość oznacza ciągłość w jego działaniu.
Odróżnia to stowarzyszenie od zgromadzeń, manifestacji,
Nie zarobkowy charakter:
Stowarzyszenie opiera swoją działalność na pracy społecznej członków, niemniej jednak może do prowadzenia swych spraw zatrudniać pracowników, jak też z wyjątkiem stowarzyszeń zwykłych może prowadzić działalność gospodarczą pod warunkiem, że dochód z tej działalności służył będzie do realizacji celów statutowych. Nie może być jednak przeznaczony do podziału między członków stowarzyszenia. Działalność gospodarcza nie może być pierwszoplanowym celem stowarzyszenia.
Tworzenie stowarzyszeń:
Do powstania stowarzyszenia zarejestrowanego wymagane jest:
l. Zgłoszenie, co-najmniej 1S osób,
2. Powołanie komitetu założycielskiego:
Komitet ten składa do sądu rejestrowego:
Wniosek o rejestrację wraz ze statutem,
Listą założycieli, zawierającą imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania
Oraz własnoręczne podpisy założycieli,
Protokół z wyboru komitetu założycielskiego,
A także informację o adresie tymczasowej siedziby stowarzyszenia.
3.Uchwalenie statutu stowarzyszenia:
Uchwalony statut określa w szczególności:
Nazwę stowarzyszenia - ma się ona odróżniać od innych stowarzyszeń, organizacji, instytucji,
Teren działania i siedzibę stowarzyszenia,
Cele i sposoby ich realizacji,
Sposób nabywania i utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków,
Władze stowarzyszenia, tryb dokonywania ich wyboru, uzupełniania składu oraz ich kompetencje,
Sposób reprezentowania stowarzyszenia oraz zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności jego uchwał,
Sposoby uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich,
Zasady dokonywania zmian statutu,
Sposób rozwiązania się stowarzyszenia.

Stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

Likwidacja stowarzyszeń:
1. Samo rozwiązanie stowarzyszenia - poprzez podjętą własna uchwałę
2. Przez sąd rejestrowy.

W razie rozwiązania przez własną uchwalę likwidatorami stowarzyszenia są członkowie jego zarządu.
W razie rozwiązania przez sąd, zarządza on likwidację stowarzyszenia, wyznaczając likwidatora.
Obowiązkiem likwidatora jest przeprowadzenie likwidacji w możliwie najkrótszym czasie, w sposób zabezpieczający majątek likwidowanego stowarzyszenia przed nieuzasadnionym uszczupleniem.
Likwidator po zakończeniu likwidacji składa wniosek o wykreślenie stowarzyszenia z rejestru. Majątek zlikwidowanego stowarzyszenia przeznacza się na cel określony w statucie lub w uchwale walnego zebrania o likwidacji stowarzyszenia.
W razie braku takiego zapisu w statucie, to sąd orzeka o przeznaczeniu majątku na określony cel społeczny.
Koszty likwidacji pokrywa się z majątku likwidowanego stowarzyszenia.
4. Rodzaje stowarzyszeń:
Wyróżniamy:
Stowarzyszenia ( rejestrowe, zarejestrowane w sądzie): Rejestracji dokonuje sąd rejestrowy. Sąd może odmówić zarejestrowania stowarzyszenia tylko wtedy, gdy stowarzyszenie nie spełnia warunków przewidzianych w ustawie. Stowarzyszenie podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej.
Stowarzyszenia zwykłe - są to stowarzyszenia w ścisłym tego słowa znaczeniu, chodzi o kształcenie idei, (np. hodowców gołębi). Jest to uproszczona forma stowarzyszenia, która nie posiada osobowości prawnej. Do założenia stowarzyszenia zwykłego wystarczy:
Zgłoszenie, co najmniej 3 osób
Uchwalenie regulaminu, zamiast statutu, który określa nazwę, cel, teren i środki działania, siedzibę oraz przedstawicieli reprezentujących stowarzyszenie.
Stowarzyszenie zwykłe uzyskuje środki na swoją działalność ze składek członkowskich.
Związki stowarzyszeń- Mogą je tworzyć stowarzyszenia zarejestrowane w liczbie, co najmniej trzech.
5. Definicja zgromadzenia publicznego:
Zgromadzenie organizowane na otwartej przestrzeni, dostępnej dla nieokreślonej liczby osób (tzw. zgromadzenie publiczne) wymaga uprzedniego zawiadomienia organu gminy najwcześniej na 30 dni, a najpóźniej na 3 dni przed planowanym zgromadzeniem.
Organ gminy ma obowiązek zakazać zgromadzenia w 2 przypadkach przewidzianych przez ustawę:
Gdy cel zgromadzenia lub jego odbycie naruszają ustawę lub kodeks karny
Gdy odbycie zgromadzenia może zagrażać zdrowiu lub życiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach
6. Podstawy odmowy odbycia zgromadzenia:
z przepisów ustawy wynika że w przypadku odmowy odbycia zgromadzenia organ ma obowiązek wydać decyzję która powinna być doręczona organizatorowi w terminie 3 dni od dnia złożenia zawiadomienia i nie później 24 godziny przed planowanym rozpoczęciem zgromadzenia.
Organ gminy zakazuje zawsze zgromadzenia, jeżeli jego cel lub odbycie sprzeciwiają się ustawie – Prawo o zgromadzeniach lub naruszają przepisy ustaw karnych oraz gdy odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach.
7. Rodzaje zgromadzeń, do których nie stosuje się ustawy o zgromadzeniach:
Ustawy o zgromadzeniach nie stosuje się w przypadkach:
Organizowania zgromadzenia przez państwo, np. pochody l-majowe, manifestacje,
Organizowane przez samorząd terytorialny np. " święto gminy"
Organizowanych przez organizacje, kościół katolicki­- odbywanych w ramach działalności kościoła, należą do kultu np. procesja Bożego Ciała, która idzie ulicami.
8. Obowiązki organizatora zgromadzenia:
Zgromadzenie publiczne powinno mieć przewodniczącego, który otwiera zgromadzenie, kieruje jego przebiegiem oraz zamyka zgromadzenie:
Jest nim organizator, chyba, że uczestnicy wybiorą innego, na nim ciąży obowiązek troski, by zgromadzenie odbywało się zgodnie z prawem.
Uczestnicy zgromadzenia obowiązani są do podporządkowania się poleceniom. -Przewodniczący ma obowiązek rozwiązania zgromadzenia, gdy dochodzi do naruszenia przez uczestników ustawy.
Może też zwrócić się do policji lub innych służb o pomoc.
Ponadto na wniosek organizatora - organy gminy powinny zapewnić w miarę potrzeby. i możliwości pomoc policji.
Z chwilą rozwiązania zgromadzenia lub jego zamknięcia uczestnicy mają obowiązek opuszczenia miejsca zgromadzenia.
9. Status przedstawiciela gminy na zgromadzeniu:
Organom gminy ( wójtowi, burmistrzowi) w trakcie zgromadzenia przysługują prawa porządkowe:
Organy te mogą delegować na takie zgromadzenia swoich przedstawicieli.
Delegowani przedstawiciele organu gminy, przybywając na zgromadzenie, są obowiązani okazać swoje upoważnienia przewodniczącemu zgromadzenia.
Szczególnym uprawnieniem tych przedstawicieli jest możliwość rozwiązania zgromadzenia. Możliwe to jest tylko wtedy, gdy przebieg zagraża życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu znacznych rozmiarach lub narusza ustawę albo przepisy ustaw karnych, należy niezwłocznie poinformować o tym przewodniczącego, a jeśli on nie wszczyna żadnych kroków to przedstawiciel gminy może rozwiązać zgromadzenie.
Wydaje się tu decyzje w trybie szczególnym- decyzję ustną po 3- krotnym ostrzeżeniu uczestników o rozwiązaniu zgromadzenia.
10. Sytuacje i zgromadzenia wymagające pozwolenia na odbycie:
Przepisy szczególne wypowiadają się w kwestiach zgromadzeń:
Ustawa o szkolnictwie wyższym reguluje sprawę zgromadzeń pracowników i studentów odbywających się na terenie uczelni - każda szkoła wyższa posiada swoją autonomię, czyli swoje prawa i regulamin, władze sprawuje rektor, to za jego zgodą mogą się odbywać zgromadzenia.
Ustawa o ruchu drogowym, jeżeli zgromadzenie ma się odbywać na drogach publicznych, bądź będzie to przemarsz, to organizator musi z odpowiednim organem uzgodnić:
Przebieg trasy,
Współdziałać z policją,
Wykonać plan jak będzie wyglądać komunikacja
Jeśli tego organizator nie spełni, to otrzyma decyzje odmowną
Obozy hitlerowskie- odbycie zgromadzenia na tym obszarze wymaga zgody wojewody.
11. Tryb odwoławczy w przypadku odmowy odbycia zgromadzenia:
W przypadku odmowy zorganizowania zgromadzenia przez organ, organizatorowi przysługuje prawo do odwołania do wojewody, a następnie skarga do NSA.
Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji - to przypadek zgromadzeń. Wojewoda ma 3 dni na wydanie decyzji od daty otrzymania odwołania. Od decyzji wojewody - przepis szczególny służy skarga administracyjna.

" Skargi na decyzje w sprawach wnosi się bezpośrednio do sądu administracyjnego w terminie 3 dni od dnia doręczenia decyzji, a sąd wyznacza rozprawę nie później niż w terminie 7 dni od dnia wniesienia do niego skargi, chyba, że zachodzą przeszkody formalne."
12. Struktura wewnętrzna stowarzyszeń:
Każde stowarzyszenie powinno posiadać władze.
Organami ustawowymi są:
Zarząd- jest organem wykonawczym. Do jego kompetencji zaliczamy:
- reprezentuje stowarzyszenie za zewnątrz
- zarządza sprawami bieżącymi.
Członkami zarządu mogą być tylko osoby pełnoletnie i osoby, którym nie ograniczono praw do czynności prawnych.
Zgromadzenie walne ( zgromadzenie członków, zebranie delegatów)- jest organem uchwałodawczym i kontrolnym.
Organ kontroli wewnętrznej
Stowarzyszenie może powoływać inne organy do funkcjonowania wewnątrz, np. komisja rewizyjna - do kontroli
Rodzaje kontroli:
- wizytacja,
- lustracja,
- policja administracyjna
13. Rodzaje i kompetencje organów stowarzyszenia:
Organami ustawowymi są:
Zarząd- jest organem wykonawczym. Do jego kompetencji zaliczamy:
- reprezentuje stowarzyszenie za zewnątrz
- zarządza sprawami bieżącymi.
Członkami zarządu mogą być tylko osoby pełnoletnie i osoby, którym nie ograniczono praw do czynności prawnych.
Zgromadzenie walne ( zgromadzenie członków, zebranie delegatów)- jest organem uchwałodawczym i kontrolnym.
Organ kontroli wewnętrznej
Stowarzyszenie może powoływać inne organy do funkcjonowania wewnątrz, np. komisja rewizyjna - do kontroli
Rodzaje kontroli:
- wizytacja,
- lustracja,
- policja administracyjna.
14. Majątek stowarzyszenia:
Źródła powstawania majątku:
Ze składek członkowskich (pierwotny składnik),
Darowizn,
Ze spadków,
Zapisów,
Dochodów z własnej działalności,
Dochodów z majątku stowarzyszenia.
Ofiarności publicznej (zbiórka publiczna) Na ulicy, w miejscu publicznym może zbierać pieniądze tylko osoba dorosła.
Dotacje
Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach.
Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału jego członków ( dywidendy).
15. Nadzór nad stowarzyszeniami:
Celem nadzoru nad stowarzyszeniami jest przestrzeganie prawa oraz statutu.
Nadzór nad działalnością stowarzyszeń należy do:
Wojewody właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia – w zakresie nadzoru nad działalnością stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego. Wojewoda sprawuje nadzór
Starosty właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia. Starosta może kontrolować bieżącą działalność stowarzyszenia (uchwały, sprawozdania), może udać się do siedziby, prosić o wgląd do dokumentacji stowarzyszenia
Organ nadzorujący ma prawo:
Żądać dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia, w wyznaczonym terminie, odpisów uchwał walnego zebrania członków
Żądać od władz stowarzyszenia niezbędnych wyjaśnień.

W razie stwierdzenia, że działalność stowarzyszenia jest niezgodna z prawem lub narusza postanowienia statutu, organ nadzorujący, w zależności od rodzaju i stopnia stwierdzonych nieprawidłowości:
Może wystąpić o ich usunięcie w określonym terminie,
Bądź też udzielić ostrzeżenia władzom stowarzyszenia,
Bądź też wystąpić do sądu z wnioskiem czy działania stowarzyszenia są zgodne z prawem.
Sąd na wniosek organu nadzorującego lub prokuratora, może:
Udzielić upomnienia władzom,
Uchylić niezgodną z prawem lub statutem uchwałę stowarzyszenia,
Rozwiązać stowarzyszenie, jeżeli jego działalność wykazuje rażą1naruszenie prawa albo postanowień statutu i nie ma warunków do przywrócenia działalności zgodnej z prawem lub statutem.
Na wniosek organu nadzorującego sąd wydaje postanowienie o rozwiązaniu stowarzyszenia, w razie, gdy:
Liczba członków stowarzyszenia zmniejszyła się poniżej liczby członków wymaganych do jego założenia
Stowarzyszenie nie posiada przewidzianych w ustawie władz i nie ma warunków do ich wyłonienia w okresie nie dłuższym niż 1 rok

Sąd nigdy nie jest organem nadzoru, sad tylko rozstrzyga!
16. Pojęcie obowiązku ewidencyjnego:
Ewidencja ludności polega na rejestracji danych dotyczących osób:
Miejscu pobytu osób,
O urodzeniach,
Dotyczących obowiązku wojskowego,
Zmianach stanu cywilnego,
Obywatelstwa,
Imion i nazwisk,
O zgonach.
Obowiązek ewidencyjny to obowiązek podania i oznaczenia określonych danych. Obowiązek ewidencyjny ciąży na państwie.
Od tego obowiązku należy wyróżnić obowiązek meldunkowy
17. Pojęcie obowiązku meldunkowego:
Obowiązek meldunkowy polega na:
Zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego,
Wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego,
Zameldowaniu o urodzeniu dziecka,
Zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego,
Zameldowaniu o zgonie osoby
Przy dopełnianiu obowiązku meldunkowego należy przedstawić dokument stwierdzający tożsamość lub inny dokument.
Osoby niepełnoletnie przedstawiają skrócony akt urodzenia.
Obowiązek meldunkowy dotyczy każdego obywatela, w pewnym zakresie dotyczy też cudzoziemców.
Obowiązek meldunkowy należy do czynności materialno - technicznych organów gminy.
Osoba posiadająca obywatelstwo polskie i przebywająca stale na terytorium RP jest obowiązana zameldować się w miejscu stałego pobytu. W tym samym czasie można mieć tylko 1 miejsce pobytu.
18. Zameldowanie na pobyt stały:
Pobyt stały to:
Zamieszkanie w określonej miejscowości, - pod oznaczonym adresem,
Z zamiarem stałego zamieszkania.
Zameldowanie na pobyt stały (jak i czasowy) następuje pod oznaczonym adresem. Adres określa się przez podanie:
Nazwy miasta,
Ulicy, numeru domu, mieszkania, lokalu,
Województwa,
Kodu pocztowego.

Przy zameldowaniu na pobyt stały (jak i czasowy) ważny jest ty tul prawny do lokalu ( tzn. związek prawny z lokalem, np. własność, umowa cywilno-prawna (wynajem) wypis z księgi wieczystej, decyzja administracyjna)
Ponadto możemy zameldować się pod wskazanym adresem za zgodą właściciela.
Na pobyt stały zobowiązana jest zameldować się osoba, jeżeli przebywa nieprzerwanie dłużej niż 2 miesiące w tej samej miejscowości.
Wyjątki zwalniające z w/w obowiązku:
Pobyt podyktowany wykonywaniem pracy,
Kształceniem się,
Leczeniem,
Wypoczynkiem,
Rządzeniem,
Służbą wojskową,
Pobytem w zakładzie karnym lub poprawczym
19. Zameldowanie na pobyt czasowy:
Pobyt czasowy to:
Przebywanie w miejscowości pod oznaczonym adresem,
Ale bez zamiaru stałego pobytu.
Zasada:
Do 2 miesięcy pobyt w danej miejscowości to dokonujemy meldunku na pobyt czasowy.

Osoba, która przebywa w określonej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż 3 doby, ma obowiązek zameldować się najpóźniej w 4 dobie.

Obowiązek meldunkowy wczasowiczów, turystów, cudzoziemców - nie trzeba meldować się osobiście, dokonuje tego kierownik lub osoba upoważniona, przed upływem 24 godzin od chwili przybycia.
Grupy zorganizowane są meldowane wg, listy, o ile ich czas przebywania nie przekracza 30 dni.

Cudzoziemcy przebywający na terytorium RP maja obowiązek wykonywać obowiązek meldunkowy na zasadach określonych w ustawie.
Cudzoziemiec przebywający poza hotelem, zakładem pracy, poza miejscem nauki, leczeniem jest obowiązany zameldować się na pobyt czasowy przed upływem 48 godz. od chwili przybycia do danej miejscowości i nie później niż przed upływem 48 godz. od chwili przekroczenia granicy RP.

Właściciel domu lub lokalu, który dysponuje tytułem prawnym do lokalu jest obowiązany potwierdzić fakt pobytu osoby zgłaszającej pobyt stały lub czasowy trwający ponad 2 moce w tym lokalu.
20. Przesłanki zameldowania na pobyt stały i czasowy:
Zameldowanie na pobyt stały lub czasowy ustawa reguluje czasem. Nie bez znaczenia jest też wola przebywania.
Zasada:
- pobyt powyżej 2 miesięcy - meldunek stały,
- pobyt do 2 miesięcy - meldunek czasowy.

Obowiązek zameldowania się na pobyt stały lub czasowy nie później niż przed upływem 4 doby.
Bez obowiązku zameldowania jest osoba przebywająca w tym samym miejscu do 3 doby.
Wczasowiczów melduje kierownik hotelu w książce meldunkowej
21. Wymeldowanie w drodze decyzji administracyjnej:
Wymeldowanie może też nastąpić w drodze decyzji administracyjnej ­bez zgody zainteresowanego.
Tryb administracyjny następuje:
Na wniosek strony,
Z urzędu

Organ gminy ( wójt, burmistrz, prezydent) wydaje na wniosek strony lub z urzędu decyzje w sprawie wymeldowania osoby, która:
Opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 2 miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania,
Opuściła miejsce dotychczasowego pobytu, nie przebywa w nim przez okres co najmniej 2 miesięcy i nowe miejsce nie jest ustalone,
Utraciły uprawnienia do przebywania w lokalu (chodzi o budynki, lokale, wynajmy) .
22. Istota i charakter prawny numeru PESEL:

PESEL to- Powszechny Elektroniczny System Informacji Elektronicznej.
Jest to 11- cyfrowy symbol numeryczny, jednoznacznie identyfikujący osobę fizyczną.
Sześć, pierwszych liczb to data urodzenia: rok, miesiąc, dzień
Cztery kolejne liczby oznaczają liczbę porządkową i płeć, liczba parzysta­- kobieta, liczba nieparzysta- mężczyzna,
Ostatnia liczba jest kontrolna- służy do komputerowej kontroli poprawności nadanego numeru ewidencyjnego,
Nr PESEL nadaje minister właściwy do spraw administracji publicznej w formie czynności materialno- technicznej.
Nr PESEL nadaje się:
Obywatelom polskim zameldowanym na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 2 miesiące­, a także osobom ubiegającym się o wydanie dowodu osobistego,
Cudzoziemcom zameldowanym na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 2 miesiące na podstawie ustawy,
Obywatelom polskim, którzy podlegają na terytorium RP ubezpieczeniom społecznym lub zdrowotnemu.
Nadanie numeru PESEL następuje na wniosek:
Właściwego organu gminy,
Płatnika składek ubezpieczeniowych,
Polskiego płatnika
Wniosek musi zawierać wszystkie dane identyfikujące dana osobę.
Numer PESEL podlega zmianie w przypadku:
Sprostowania daty urodzenia,
Sprostowania oznaczenia płci lub zmiany płci osoby,
Sporządzenia nowego aktu urodzenia,
Stwierdzenia innych błędów.
23. Charakter prawny dowodu osobistego:
Dowód osobisty to dokument osobisty stwierdzający tożsamość.
Osoba, która jest obywatelem polskim i zamieszkuje w Polsce oraz ukończyła 18 lat ma obowiązek posiadania dowodu osobistego.
Dowód osobisty może też posiadać osoba, która ukończyła 15 lat i pozostaje w stosunku pracy lub nie zamieszkuje wspólnie z osobami, pod których władzą rodzicielską lub opieką się znajduje- tzw. dowód tożsamości.

Dowód osobisty wydany osobie pełnoletniej jest ważny 10 lat od daty wydania, a wydany osobie, która nie ukończyła 18 lat - tylko 5 lat.
Dowód osobisty wydany osobie po 65 roku życia jest ważny bezterminowo.
Dowody wydaje się po uiszczeniu należnej opłaty, która pokrywa koszty jego wydania.
Posiadacz dowodu osobistego ma obowiązek jego wymiany w przypadku:
Zmiany danych,
Uszkodzenia, zniszczenia,
Upłynięciu terminu jego ważności.

W przypadku zagubienia należy niezwłocznie powiadomić organy gminy, które do czasu wyrobienia nowego dowodu wydaje stosowne zaświadczenie.
W razie znalezienia zagubionego dowodu również należy o tym poinformować organy. Istnieje obowiązek zwrotu dowodu w przypadku:
Zgonu,
Utraty obywatelstwa
24. Treść dowodu osobistego:
W dowodzie osobistym zamieszcza się następujące dane:
Nazwisko i imię, imiona,
Imiona rodziców,
Nazwisko rodowe,
Datę i miejsce urodzenia,
Adres zameldowania na pobyt stały,
Płeć, wzrost i kolor oczu,
PESEL,
Nazwę organu wydającego dokument,
Datę wydania,
Termin ważności
Dowód ma zawierać zdjęcie i podpis posiadacza.
Organem uprawnionym do wydawania dowodów jest: wójt, burmistrz, prezydent. W dowodach starego typu było miejsce na wpis dzieci.
25. Postępowanie w sprawie wydania dowodu osobistego:
Dowody osobiste wydawane są na wniosek zainteresowanych.
Składa się wniosek do organu gminy tj. do ewidencji ludności i dowodów osobistych. Wniosek zawiera wszystkie dane niezbędne do identyfikacji osoby fizycznej.
Osoby pełnoletnie same składają wniosek, w przypadku nieletnich, opiekunowie ustawowi
( rodzice, opiekunowie).
Należy uiścić stosowna opłatę, która stanowi dochód budżetu państwa.
Dowód osobisty wydaje właściwy organ gminy, tj. wójt, burmistrz lub prezydent. Właściwość miejscową organu, ustala się według miejsca pobytu stałego osoby ubiegającej się o wydanie dowodu osobistego, a w przypadku braku takiego miejsca - według ostatniego miejsca stałego tej osoby.
Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej organu, to dowód osobisty wydaje organ gminy właściwy dla obszaru dzielnicy Śródmieście w Mieście Stołecznym Warszawa.
Ewidencję wydanych dowodów jak i utraconych prowadzi organ gminy
26. Rodzaje dowodów osobistych:
Wyróżniamy:
Dowody osobiste wydawane osobom, które ukończyły 18 lat, (stały)
Dowody tymczasowe, wydawane osobom od ukończenia 15 roku życia, które pozostają w stosunku pracy lub nie zamieszkują wspólnie z rodzicami, oraz na wniosek rodziców osobom, które nie kończyły 13 lat.
27. Paszport- charakter prawny:
Paszport jest to dokument urzędowy uprawniający do przekraczania granicy i pobytu za granicą oraz jest dokumentem poświadczającym obywatelstwo polskie, a także tożsamość osoby w nim wskazanej.
Nie jest dokumentem tożsamości- on tylko wskazuje na tożsamość.
Każdy obywatel polski ma prawo do otrzymania paszportu.
Pozbawienie lub ograniczenie tego prawa może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych ustawą.
Paszport wydaje się na l osobę. Może on obejmować także dzieci do lat 16-tu, odbywające podróż pod opieką posiadacza paszportu.
Paszport ważny jest przez 10 lat od daty jego wydania. Natomiast paszport tymczasowy może być ważny nie dłużej niż 12 mocy od daty jego wydania.
Utrata ważności paszportu nie pozbawia jego posiadacza prawa przybycia na podstawie tego paszportu na terytorium RP.
28. Rodzaje paszportów:
Wyróżniamy:
Paszport ( zwykły- ustawa nie używa takiego określenia)- może otrzymać każdy, bez względu na wiek, wydanie paszportu możliwe jest zawsze, o ile nie sprzeciwia się to przepisom prawa. Paszport wydaje się na wniosek- organem właściwym jest wojewoda

Paszport dyplomatyczny oraz Paszport służbowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych- to paszporty szczególne. Wydaje, wznawia i dokonuje w nich zmian minister właściwy do spraw zagranicznych.
Paszport tymczasowy- wydaje konsul obywatelom polskim nieposiadającym paszportu wydanego w Polsce, w celu umożliwienia im powrotu do Polski. Paszport tymczasowy wydaje się także obywatelom polskim przebywającym na stałe za granicą, na czas oczekiwania przez nich na doręczenie paszportu wykonanego w kraju.
Paszporty i paszporty tymczasowe wydaje się po przedstawieniu wymaganych dokumentów i uiszczeniu stosownych opłat.
29. Organy właściwe w sprawach paszportowych:
Paszport wydaje się na wniosek- organem właściwym jest wojewoda.
Paszporty dyplomatyczne i służbowe wydaje, wznawia i dokonuje w nich zmian minister właściwy do spraw zagranicznych.
Paszporty tymczasowe wydaje konsul obywatelom polskim nieposiadającym paszportu wydanego w Polsce, w celu umożliwienia im powrotu do Polski.

Minister właściwy do spraw administracji publicznej sprawuje zwierzchni nadzór nad sprawami paszportowymi.
Minister właściwy do spraw zagranicznych sprawuje nadzór nad paszportami dyplomatycznymi i paszportami służbowymi Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
30. Cofnięcie i odmowa wydania paszportu:
Odmawia się wydania paszportu w kraju na wniosek:
Sądu prowadzącego przeciw osobie ubiegającej się o paszport postępowanie w sprawie karnej, skarbowej lub cywilnej, .
Prokuratora Generalnego, w sprawie osoby ubiegającej się o paszport, co, do której podjęto czynności związane z przejęciem ścigania o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione za granicą.
Organu prowadzącego przeciw osobie ubiegającej się o paszport postępowanie przygotowawcze lub wykonawcze w sprawie karnej o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub w sprawie skarbowej.
Ponadto organ wydający paszport może odmówić jego wydania:
Jeżeli osoba ubiegająca się o paszport nie wykonała obowiązku ustawowego, a zachodzi uzasadniona obawa, że wyjazd za granicę osoby uniemożliwi wykonanie tego obowiązku, a obowiązek znajduje potwierdzenie w orzeczeniu sądu lub decyzji,
Osoba została skazana prawomocnym wyrokiem,
Na czas nie dłuższy niż I2m-cy, gdy uzyskano informację,że osoba w czasie pobytu za granicą dopuściła się przestępstwa lub wykroczenia z chęci zysku.
Unieważnienie paszportu już istniejącego następuje z powodu:
Utraty obywatelstwa polskiego
Oraz z przesłanek wyżej wymienionych.
Odmowa wydania decyzji jak i unieważnienia paszportu, następuje w formie, decyzji.
31. Pojęcie i charakter prawny aktu stanu cywilnego:
Aktem stanu cywilnego jest wpis dokonany w księdze stanu cywilnego dotyczący zdarzeń, co, do których prawo o aktach stanu cywilnego przewiduje obowiązek zarejestrowania.
Akty stanu cywilnego nie tworzą nowego czy odmiennego stanu prawnego, a jedynie rejestrują zaistniałe zdarzenia określone prawem.
Rejestracji stanu cywilnego osób dokonuje się w księgach stanu cywilnego w formie aktów urodzenia, małżeństwa i zgonu.
Stan cywilny osoby stwierdza się na podstawie aktów sporządzonych w księgach stanu cywilnego. Księgi stanu cywilnego prowadzone są przez urzędy stanu cywilnego. Urząd Stanu Cywilnego tworzony jest na terenie gminy lub wsp61nic dla kilku gmin (lub także kilka urzędów na obszarze jednej gminy). Czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego dokonuje kierownik Urzędu Stanu Cywilnego lub jego zastępcy.
Akty stanu mają istotne znaczenie procesowe gdyż stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich rejestrowanych.
32. Pojęcie obywatelstwa polskiego:

33. Sposoby nabycia obywatelstwa polskiego:
Ustawa mówi o 3 sposobach nabycia obywatelstwa:
Z mocy prawa: formami nabycia są:
Urodzenie się dziecka z rodziców będących obywatelami polskimi
Gdy przynajmniej jedno z rodziców jest obywatelem polskim a drugie jest nieznane bądź nieokreślone jest jego obywatelstwo lub nie posiada żadnego obywatelstwa (zasada pochodzenia albo prawa krwi).
Urodzenie się dziecka lub znalezienie na terytorium Polski - zasada terytorialna
Prawo ziemi ­rodzice są nieznani lub nieokreślone jest ich obywatelstwo,
Repatriacja- w rozumieniu ustawy repatriantem jest osoba, która spełnia jednocześnie następujące warunki:
Jest narodowości polskiej lub pochodzenia polskiego,
Mając obywatelstwo państwa obcego przybywa do Polski,
Uzyska zezwolenie właściwego organu polskiego na stałe osiedlenie się w Polsce, osoba nie korzystała uprzednio z instytucji repatriacji dla nabycia obywatelstwa polskiego.
Nabycie obywatelstwa polskiego przez repatriację dotyczy również dzieci repatriantów pod warunkiem, że pozostają pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli repatriantem jest tylko jedno z rodziców, dziecko nabywa obywatelstwo jedynie za zgodą drugiego.
Na podstawie decyzji właściwego organu- nabycie to przybiera dwie formy:
Nadania obywatelstwa polskiego- może nastąpić, jeżeli cudzoziemiec zamieszkuje w Polsce, co najmniej 5 lat i wystąpi z wnioskiem o nadanie mu obywatelstwa polskiego, Nadanie obywatelstwa może być uzależnione od przedłożenia dowodu utraty obywatelstwa obcego. Nadanie obywatelstwa rodzicom rozciąga się na dzieci. Uprawnionym do nadania obywatelstwa polskiego jest Prezydent RP. Podania w tej sprawie osoby zamieszkałe w Polsce wnoszą za pośrednictwem starosty, a zamieszkałe za granicą -za pośrednictwem konsula RP.
Uznania za obywatela polskiego- różni się od nadania obywatelstwa ograniczeniem kręgu osób tylko do bezpaństwowców. Osoba nieposiadająca żadnego obywatelstwa lub o nieokreślonym obywatelstwie może być uznana, na jej wniosek, za obywatela polskiego, jeżeli zamieszkuje w Polsce, co najmniej 5 lat. Decyzję w tej sprawie wydaje wojewoda, o ile przepisy innych ustaw nie stanowią inaczej.
W drodze oświadczenia osoby uprawnionej i przyjęcia tego oświadczenia przez właściwy organ: nabycie obywatelstwa polskiego w drodze oświadczenia woli następuje w uproszczonym trybie i odnosi się do określonej kategorii osób:
Tych, które posiadały obywatelstwo polskie i utraciły je przez zawarcie związku małżeńskiego z cudzoziemcem,
Osób, które spełniły warunki do nabycia obywatelstwa polskiego z mocy prawa, lecz nie nabyły go w skutek wyboru obywatelstwa obcego dokonanego przez rodziców, braku porozumienia między nimi lub rozstrzygnięcia sądowego,
Kobieta- cudzoziemek, które zawarły związek małżeński z obywatelem polskim,
Cudzoziemców, którym udzielono zezwolenia na osiedlenie się na terytorium RP i którzy pozostają, co najmniej 3 lata w związku małżeńskim z osobą posiadające obywatelstwo polskie.
Warunkiem nabycia obywatelstwa polskiego jest złożenie oświadczenia woli przez osobę uprawnioną oraz decyzja starosty lub konsula.
34. Utrata obywatelstwa polskiego:
Obywatel polski nie może utracić obywatelstwa polskiego, chyba ze sam się go zrzeknie. Obywatel polski traci obywatelstwo polskie na swój wniosek po uzyskaniu zgody Prezydenta RP na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego.
Zrzeczenie się obywatelstwa polskiego może nastąpić w wyniku:
Wyboru obywatelstwa innego państwa,
Złożonego oświadczenia.
Podanie o wyrażenie zgody na zrzeszenie się obywatelstwa polskiego w związku z wyborem innego państwa od osób zamieszkujących w Polsce przyjmuje właściwy miejscowo starosta, a od osób zamieszkałych za granicą - Konsul RP. Nabycie obywatelstwa innego państwa przez osoby, które uzyskały taką zgodę, pociąga za sobą utratę obywatelstwa polskiego, co stwierdza wojewoda. Uzyskanie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego nie przesądza samo przez się o jego utracie. Utrata następuje dopiero z chwilą nabycia obywatelstwa obcego. Zgoda udzielona rodzicom rozciąga się na dzieci, pozostające pod ich władzą rodzicielską. Zgoda udzielona jednemu z rodziców rozciąga się na dzieci pozostające pod jego władzą rodzicielską, gdy drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska lub nie jest on obywatelem polskim albo, gdy jest obywatelem polskim i wyrazi przed właściwym organem zgodę na utratę obywatelstwa polskiego przez dzieci.
35. Pojęcie wolnego zawodu:
W Polsce od lat 80-tych powstały warunki do powstania wolnych zawodów, wcześniej funkcjonowały, ale w ograniczonym zakresie np. lekarz. Rozwój wolnych zawodów stwarza warunki do ucywilizowania życia, do pogłębienia demokracji, na demokratyzacji życia.
Istota wolnych zawodów:
Wykonywane są nie na podstawie stosunku pracy, ale na podstawie umów np. umowa zlecenia
Wysokie kwalifikacje.
Ustalenie przez państwo warunków, kryteriów dopuszczania i wykonywania wolnych zawodów,
Możliwość ograniczenia i zakaz wykonywania wolnego zawodu w formie aktu administracyjnego
Cieszące się dużym zaufaniem publicznym.