OPISZ PIELĘGNACJĘ SKÓRY GŁOWY Z ŁUPIEŻEM
Łupież jednoznacznie kojarzy się z białymi paprochami na włosach i ramionach. I rzeczywiście, najczęściej spotykaną formą tej choroby jest właśnie łupież skóry głowy.
W tym przypadku rozpoznanie choroby jest bardzo proste. Często nawet nie myślimy w takiej sytuacji o chorobie - po prostu mówimy sobie "mam łupież", w supermarkecie kupujemy szampon i stosujemy go.
Czasami taka metoda wystarcza, czasem jednak trzeba przejść się do lekarza i sięgnąć po silniejsze środki. Wszystko zależy od rodzaju łupieżu, na jaki cierpimy.
Walkę z łupieżem da się wygrać. Wprawdzie nie zawsze jest to tak łatwe jak w reklamach szamponów przeciwłupieżowych, ale osiągnięcia współczesnej dermatologii dają nadzieję nawet osobom dotkniętym najcięższymi odmianami tej przykrej choroby skóry.
Łupież to następstwo złuszczania się zrogowaciałej warstwy naskórka. Proces ten w ograniczonym zakresie zachodzi u każdego człowieka - o stanie chorobowym możemy mówić, kiedy mamy do czynienia ze złuszczaniem nadmiernym.Prawdziwa przyczyna łupieżu leży nie w zaniedbaniu, lecz w podobnym do drożdży grzybie o nazwie Malassezia globosa. Miliony jego komórek żyją na skórze głowy i żywią się tłustą wydzieliną gruczołów łojowych. Z badań nowo poznanego genomu wynika, że grzyb produkuje duże ilości enzymów zwanych lipazami. Uważa się, że właśnie to jest przyczyną pojawiania się łupieżu - w dwuetapowym procesie.
Najpierw grzyb z pomocą lipaz przetwarza tłuszcze wydzielane przez gruczoły łojowe, w efekcie czego - jako produkt uboczny - powstaje kwas oleinowy. Ten z kolei przenika przez wierzchnią warstwę skóry i powoduje gwałtowną wymianę komórek skóry u najbardziej podatnych na to ludzi. To właśnie jest łupież.
Czynników sprzyjających rozwojowi choroby jest wiele. Należą do nich m.in.: ogólne osłabienie organizmu, zaburzenia hormonalne, podatność na alergie, brak zachowania zasad higieny osobistej, stresujący tryb życia, a także przebywanie w pomieszczeniach o niskiej temperaturze i wilgotności powietrza.
Jednak łupież to nie tylko paproszki, przez które nieładnie wyglądamy w ciemnych ubraniach. Choroba ta występuje w różnych odmianach i żeby rozsądnie ją opisać, trzeba każdą z tych odmian przedstawić
Rodzaje łupieżu
W zależności od odmiany łupieżu, zarówno przyczyny, objawy, jak i zalecany sposób leczenia może różnić się dość zasadniczo. Z reguły, poza najlżejszymi przypadkami, nie należy bagatalizować nawet pierwszych oznak wystąpienia problemu.
Aby wiedzieć, z czym tak naprawdę mamy do czynienia, warto zapoznać się z krótką charakterystyką poszczególnych rodzajów łupieżu:
• Łupież suchy (łupież zwykły) - najbardziej pospolita odmiana łojotokowa. Objawia się niewielkimi, suchymi płatkami naskórka złuszczającymi się mniej lub bardziej intensywnie na skórze głowy.
• Łupież tlusty - cięższa odmiana łupieżu łojotokowego. Objawy są podobne jak w przypadku odmiany suchej, ale złuszczające się kawałki naskórka są większe, niekiedy żółtawe i tłuste. Podejrzewa się, że może prowadzić do łysienia łojotokowego, choć hipoteza ta nie jest jak dotąd w przekonywujący sposób udowodniona.
• Łupież pstry - występuje głównie w obrębie klatki piersiowej i objawia się żółtawymi, brunatnymi lub różowymi plamami na skórze. Łupież pstry występuje po okresie dojrzewania, w młodszym wieku pojawia się sporadycznie.
• Łupież różowy Giberta - spotykane nazwy obiegowe różowaty, różany, czy nieprawidłowo łupież Gilberta (faktycznie nazwa pochodzi od Camille'a Melchiora Giberta, który opisał tę chorobę w 1860). Jest to odmiana łagodna, a co ważniejsze, ustępująca samoistnie po około 6 tygodniach, bez leczenia. W jej wyniku na tułowiu i kończynach występują różowe, złuszczające się plamy o wielkości do kilku centymetrów. Czasem towarzyszy im świąd - wówczas w leczeniu stosuje się mannitol lub hydrokortyzon.
• Łupież rumieniowy - na tę odmianę cierpią głównie mężczyźni, a najczęstsze objawy to ciemnoczerwone lub brunatne plamy na udach i w okolicach moszny. Przebieg najczęściej jest łagodny, a skutki ograniczają się do łagodnego złuszczania naskórka.
• Łupież biały - występuje częściej u dzieci i osób młodych. Można go rozpoznać po występowaniu białych plam, najczęściej skupionych w okolicach twarzy i na kończynach. Stosunkowo często obserwuje się swędzenie, a leczenie tej odmiany łupieżu bywa dość przewlekłe.
W leczeniu łupieżu stosuje się kilka, do kilkunastu substancji czynnych, o różnym działaniu. Podstawowe leczenie łupieżu obejmuje dwa obszary - pierwszy to ograniczenie i regulacja złuszczania naskórka, natomiast drugi to łagodzenie świądu, który bywa uciążliwy,a także może utrudniać szybkie i skuteczne leczenie.
Najpopularniejszym środkiem "na łupież" skóry głowy są różnego rodzaju szampony zawierające kwas salicylowy, cynk, smołe pogazową, selen lub siarkę. Skład być może brzmi przerażająco, ale nie ma się czego bać - podobne składniki zawiera większość popularnych szamponów przeciwłupieżowych. Dodatkowo, coraz popularniejsze stają się szampony zawierające ketokonazol - substancję dającą w większości przypadków znacznie lepsze efekty leczenia. W ciężkich przypadkach łupieżu przygotowuje się również specjalne maści i kremy zawierające stężenia oraz rodzaje substancji adekwatne do skali problemu. Kluczową rolę odgrywa tutaj badanie i konsultacja lekarza dermatologa - z pewnymi odmianami łupieżu możemy nie poradzić sobie za pomocą ogólnie dostępnych środków.
Łupież suchy zlikwidują łagodnie działające szampony i lotiony przeciwłupieżowe. Zawierają one najczęściej climazol (regulujący proces odnowy naskórka) i olejki z mirtu, eukaliptusa, czy drzewa herbacianego o działaniu przeciwbakteryjnym. Najpopularniejsze i zarazem dość tanie preparaty to: Head & Shoulders, Pantene Pro-V, Shamtu, Nivea i Timotei. Szamponami przeciwłupieżowymi myje się głowę bez przerwy przez miesiąc, potem na zmianę z innym szamponem. Kuracji lepiej nie przedłużać, by nie podrażnić wrażliwej skóry głowy. Warto pamiętać o starannym spłukaniu włosów po każdym myciu. Jeśli tego nie zrobisz, dolegliwości mogą się nasilić mimo użycia najlepszych kosmetyków. To częsta przyczyna przewlekłych kłopotów ze "śniegiem" we włosach.
Co jeszcze warto zrobić
Jeśli nie chcesz nasilić łupieżu, łagodnie szczotkuj włosy i nie drap głowy grzebieniem. Warto również wprowadzić zmiany w sposobie odżywiania. Lekarze coraz częściej dopatrują się przyczyn łupieżu w niedoborze niektórych witamin i mikroelementów, głównie witamin: B12, F, B6 i selenu. Ich bogatym źródłem są otręby pszenne, soja, niełuskany ryż, jajka, orzechy włoskie, mleko, kiełki pszenicy, owoce morza i brokuły. Badania wykazały też, że osoby ze skłonnością do łupieżu najczęściej spożywają za dużo tłuszczów nasyconych, czyli mięs i wędlin. Warto je zrównoważyć "dobrymi" tłuszczami, jedząc codziennie pestki słonecznika, łyżeczkę oleju lnianego czy oliwy z oliwek.
Łupież tłusty :Możesz spróbować pozbyć się go na własną rękę, stosując specjalistyczne szampony sprzedawane w aptekach, np. Vichy, René Furterer, Oceanic. Myje się nimi głowę około 4 tygodni. Gdy kuracja nie da rezultatów, warto poradzić się dermatologa. Prawdopodobnie zaleci leczenie maściami sterydowymi. Sprawdzi też, czy problem nie został spowodowany innym schorzeniem.
Sztuka maskowania
Kosmetyki przeciwłupieżowe są skuteczne, ale mają jedną wadę... nie działają natychmiast. Jeśli zatem łupież mocno daje ci się we znaki, pamiętaj:
1. Zrezygnuj z ciemnych ubrań. Panie powinny decydować się na jasne kreacje, a na specjalne okazje najlepiej wkładać sukienkę bez pleców.
2. Możesz - przy użyciu bardzo delikatnego preparatu - rozjaśnić włosy. Białe płatki łupieżu są tym bardziej widoczne, im mocniej kontrastują z kolorem fryzury.
3. Po myciu warto użyć odżywki dla włosów tłustych, co sprawi, że fryzura będzie bardziej puszysta.
4. Czesząc się, wybierz fryzurę bez przedziałka. Nie używaj wosku ani żelu. Możesz natomiast spryskać włosy dobrym lakierem. Pamiętaj, by powstrzymywać się od poprawiania uczesania.
Czy można się wyleczyć w domu?
Najbardziej pospolite i nieskomplikowane odmiany łupieżu możemy pokonać po prostu za pomocą szamponów przeciwłupieżowych. Nie zawsze będziemy tutaj potrzebowali pomocy lekarza, jednakże przed zastosowaniem jakiejkolwiek terapii warto choćby spytać o zdanie farmaceuty w aptece. Nawet w reklamach popularnych szamponów pojawia się standardowa wzmianka o tego typu konsultacjach. Dzieje się tak nie bez powodu - łupież to choroba i zwykle nie warto podejmować leczenia na własną rękę.
Wybór szamponów "na łupież" jest na rynku naprawdę ogromna. Różnią się one od siebie nie tylko składem czynnych substancji przeciwłupieżowych, ale także pozostałych, odpowiadających za kondycję i wygląd włosów.
Powstaje tutaj naturalne i uzasadnione pytanie - czy istnieje taki szampon, który zapewni skuteczne działanie przeciwłupieżowe, a jednocześnie zadba o naszą fryzurę? Odpowiedź jest dość prosta - można takiego szamponu szukać, ale dużo prostszym sposobem jest... używanie dwóch szamponów lub szamponu i odżywki.
2w1 czy 2 oddzielnie?
Trudno powiedzieć, która metoda jest lepsza i wygodniejsza. Stosowanie szamponu przeciwłupieżowego z odżywką w zasadzie nie różni się od stosowania tych dwóch specyfików oddzielnie. Bardziej warto zwracać uwagę na samą zawartość substancji o działaniu przeciwłupieżowym. Ostatnio coraz częściej stosuje się środki zawierające ketokonazol, ale tak naprawdę dobór odpowiedniego szamponu może zależeć od indywidualnego przypadku. Najskuteczniejsze są te z pyritionem cynku, kwasem salicylowym, siarczkiem selenu lub siarką. Polecany jest Nizoral, Garnier Fructis, Dermena Plus.
W przypadku bardziej zaawansowanych stadiów choroby oraz w jej mniej pospolitych rodzajach lekarz po prostu musi nas obejrzeć. Warto wybrać się do niego także wtedy, kiedy łupież jest uporczywy i powraca regularnie - może to wynikać z czynników zewnętrznych - np. nieodpowiedniej diety lub niezdrowego trybu życia.
Domowe przepisy
Odtłuszczająca maska: Po łyżce zmielonej suszonej szałwii i chmielu wymieszaj z wrzątkiem na papkę, nanieść na umyte włosy i trzymać 20 minut.
Wzmacniający lotion: Zagotować 0,25 l octu owocowego i zalać nim garść suszonych pokrzyw. Odcedźić. Przecierać lotionem skórę głowy co drugi dzień.
Przeciwłupieżowy tonik: Garść suszonej mięty zalać filiżanką octu owocowego i dwiema filiżankami wody. Podgrzać i odcedźić. Wmasować w skórę głowy przed myciem.
Należy pamiętać , że łupiez lubi powracac , na szczęście jest to jedna z chorób skóry , którą zdaniem dermatologów najłatwiej i najszybciej można wyleczyć.
Bibliografia: Internet , portale dermatologiczne