1. ‘obracając, posuwać, przesuwać coś na kołach, na rolkach itp.’; 2. ‘prowadzić, wieść (np. wojnę, spór)’; 3. ‘obrabiać na tokarce; nadawać kształt wyrobom ceramicznym na kole garncarskim’; 4. ‘niszczyć, drążąc otwory, kanały (w odniesieniu np. do drzewa)’; stpol. również: 5. ‘posuwać, rzucać nadając ruch obrotowy’, 6. ‘skręcać razem, splatać’ oraz 7. ‘rzeźbić, ryć’.
Pochodzenie:
Od XV w.; ogsłow. (por. czes. točit ‘kręcić, obracać; nalewać (piwo)’, ros. točiť ‘toczyć, obrabiać na tokarce; ostrzyć’) < psłow. *točiti ‘powodować, że coś płynie, ciecze’, ‘przesuwać coś, nadając mu obrotowy ruch’, forma wielokrotna *tačati – ten czasownik pochodzi od psłow. *tekti ‘płynąć, ciec’ z wymianą fonetyczną samogłoski e > o, a w formie wielokrotnej wzdłużenie o > a.
Źródło
Tacza się nie inaczej, by pijan po winie.
Jakub Żebrowski (XVII w.)
poleca
b/d
tok
1. ‘przebieg, odbywanie się czegoś’; 2. ‘bieg, kierunek czegoś’; 3. dawniej ‘płynięcie, cieczenie, ruch’; 4. stpol. ‘naczynie na płyny, beczka’; od XIV w.; ogsłow. < psłow. *tokъ ‘cieczenie, płynięcie; bieg czegoś, przebieg’,‘to, co umożliwia cieczenie’ – rzeczownik odczasownikowy od psłow. *tektiz przejściem samogłoski e > o
poleca
b/d
tokarz
stpol. ‘ten, który wytacza okrągłe wyroby z drewna’; od XIV w.
poleca
b/d
otoczyć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
potoczyć się
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
przetoczyć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
roztoczyć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
stoczyć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
utoczyć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
wytoczyć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
zatoczyć
czasownik przedrostkowy
poleca
b/d
taczać
1. ‘posuwać naprzód coś okrągłego, kulać, turlać’; 2. ‘zataczać się’; od XV w.
Materiał opracowany przez eksperta