Kokietki mężatki

Do mężatek kokietek należy Juliasiewiczowa z Moralności pani Dulskiej– krewna pani Anieli. Farbuje włosy na rudo i nosi szeleszczące halki, czym budzi niesmak i zgorszenie oszczędnej i niestrojącej się „pod spodem” Dulskiej, która uważa, że dla własnego męża nie warto być atrakcyjną, a eleganckie kobiety są niemoralne. Stosunek Juliasiewiczowej do Zbyszka Dulskiego jest co najmniej dwuznaczny: to umizguje się do znacznie młodszego krewnego, to wymaga szacunku należnego starszej i występuje z pozycji ciotki.
Niewątpliwie nazwiemy też kokietką Podstolinę z Zemsty Aleksandra Fredry, uwodzącą dawnego kochanka, Wacława. Rozsądna wdowa ma nadrzędny cel: wyjść bogato za mąż, dlatego godzi się na układ z Cześnikiem, z kolei na związek z Rejentowiczem jest chętna nie tylko ze względu na pieniądze, ale i dawne amory. Nawet nie wiedząc jeszcze o propozycji małżeństwa, jaką jej złoży ojciec Wacława, uwodzi młodzieńca, choćby w nadziei na romans; jej bujna przeszłość i dawny związek z Wacławem świadczą o tym, że lubi się bawić i kokietować mężczyzn.
Za kokietkę można też chyba uznać Lucy Zuckerową z Ziemi obiecanej Władysława Stanisława Reymonta, wyzywającą żonę starego przemysłowca, uwodzącą Karola Borowieckiego (świetnie zagrała ją Kalina Jędrusik w filmie Andrzeja Wajdy). Typową kokietką jest też pani Wąsowska z Lalki Bolesława Prusa zalecająca się do wielu mężczyzn, w tym do Wokulskiego. To typ „wesołej wdówki”, niekiedy jednak targanej wewnętrznym niepokojem; inteligentnej. Kokietką jest też w pewnym sensie Jagna z Chłopów, która uwodzi m.in. syna Boryny – Antka. Jej stroje i wyzywające zachowanie, wręcz wabienie mężczyzn, przyciągają ich. A jednocześnie jest Jagna kimś więcej niż kokietką, jest ofiarą własnych namiętności, własnej seksualności, która ją zniewala i spycha na dno, prowadzi do upadku, jakim jest wygnanie z rodzinnej wsi. Wywiezienie jej na kupie gnoju to symbol upokorzenia i wykluczenia z gromady.