Wędrówki ludów
Wędrówki ludów na terenie Europy Środkowej trwały już od I wieku n.e., kiedy to szereg plemion germańskich (np. Goci, Gepidzi) wyruszyło z Półwyspu Skandynawskiego na południe. W wyniku trwających blisko 400 lat wędrówek plemiona te osiedliły się wzdłuż granic cesarstwa rzymskiego. W IV i V wieku n.e. doszło w Europie do potężnych migracji ludności. Głównym powodem potężnego parcia plemion barbarzyńskich na granice imperium był najazd ludu pochodzenia tureckiego – Hunów – na tereny...
Bizancjum – ustrój i dzieje polityczne
Cesarstwo wschodniorzymskie w wyniku przemian w okresie V-VIII wieku umocniło swą gospodarkę oraz ustrój polityczny. Pozwoliło to odeprzeć liczne najazdy (Słowianie, Awarowie, Persowie, Arabowie) i obronić jego istnienie. Okres największej świetności Bizancjum to lata 867--1081, czyli okres rządów tzw. dynastii macedońskiej. W okresie tym państwo to stanowiło potęgę militarną i polityczną, odnosząc zwycięstwa w walkach z Arabami oraz podporządkowując sobie tereny Półwyspu Bałkańskiego....
Bizancjum – kultura
Kultura bizantyjska była przekształceniem w duchu religii chrześcijańskiej cywilizacji antycznej. Szczególne osiągnięcia tej kultury to: budownictwo, sztuki plastyczne oraz piśmiennictwo teologiczne i filozoficzne. Za najwspanialszą budowlę bizantyjską uchodzi świątynia Mądrości Bożej (Hagia Sophia) wybudowana w Konstantynopolu w VI wieku przez cesarza Justyniana. Kultura bizantyjska miała wielki wpływ na sztukę i kulturę Armenii, Gruzji, Rusi, południowych Włoch, Sycylii, Wenecji i...
Islam
Islam jest religią monoteistyczną, której założycielem był żyjący w VII wieku Muhammad (Mahomet). Główne zasady religii miał przekazać mu archanioł Gabriel. Nauka Mahometa została przyjęta przez większość plemion arabskich niezwykle szybko. Za początek swejery wyznawcy Mahometa uznają rok 622, czyli datę ucieczki Mahometa ze swymi wyznawcami przed prześladowaniami z Mekki do Medyny. Główną zasadą islamu jest wiara w boga Allaha i jego proroka – Mahometa. Główne obowiązki religijne...
Podboje Arabów
Mahomet rozpoczął dzieło jednoczenia Arabii. Jego następcy, tytułujący się kalifami (Abu Bekr, Omar, Osman, Ali), zjednoczywszy plemiona arabskie, rozpoczęli okres podbojów. W ich wyniku Arabowie zajęli Syrię i Palestynę, Egipt, północną Afrykę, Hiszpanię, Sycylię i Sardynię, Mezopotamię, Turkiestan oraz tereny nad środkowym i dolnym Indusem. Podstawą rządów arabskich była tolerancja wobec podbitych ludów oraz ich religii. Od VIII wieku, głównie na skutek walk wewnętrznych oraz konfliktów...
Kultura arabska
Kultura arabska jest jedną z najwspanialszych kultur basenu Morza Śródziemnego i stanowi część cywilizacji śródziemnomorskiej. Wielki wpływ na rozwój tej kultury miały wpływy cywilizacji antycznej, bizantyjskiej oraz irańskiej. W dziedzinie budownictwa zachowała się duża liczba wspaniałych meczetów zdobionych kunsztownymi arabeskami. W świątyniach muzułmańskich nie ma przedstawień Boga, ludzi i zwierząt, gdyż islam surowo zakazuje odtwarzania w sztuce ich postaci. Arabowie rozwinęli...
Frankowie
Frankowie byli ludem germańskim, który w IV wieku osiedlił się w północnej Galii. Zjednoczenia plemion frankijskich dokonał na przełomie V i VI wieku Chlodwig. Dla umocnienia swego państwa w 496 roku przyjął on chrześcijaństwo. Po śmierci Chlodwiga państwo frankijskie przeżywało kryzys. Faktyczną władzę w państwie sprawowali urzędnicy dworscy zwani majordomami. Jeden z nich, Pepin Krótki, obalił dynastię Merowingów i został koronowany przez papieża na króla Franków. W zamian za to Pepin...
Cesarstwo Karola Wielkiego
Najwybitniejszym władcą z dynastii Karolingów był Karol Wielki (768-814). Rozszerzył on znacznie granice państwa frankijskiego, podbijając państwo Longobardów, Saksonię, Słowiańszczyznę Połabską, Bawarię. Prowadził również walki z Arabami w Hiszpanii i z chanatem awarskim. W 800 roku Karol Wielki został koronowany przez papieża Leona III na cesarza. Celem umocnienia swego państwa Karol Wielki m.in. przeprowadził reformę systemu monetarnego oraz systemu szkolnictwa (reforma szkół...
Rozwój państwowości Niemiec, Anglii i Francji w X i XI wieku
Po podziale państwa Karola Wielkiego w 843 roku w państwach wschodnio- i zachodniofrankijskim władzę sprawowali Karolingowie. Dynastia ta w państwie zachodniofrankijskim, czyli we Francji, wymarła w 987 roku, a władzę objął Hugo Kapet, założyciel francuskiej dynastii Kapetyngów. On i jego następcy rozpoczęli proces wzmacniania władzy królewskiej i ograniczania praw potężnych wasali królewskich. W państwie wschodniofrankijskim dynastia Karolingów wymarła w 911 roku. Władzę objęli...
Wikingowie
Wikingowie (nazywani inaczej: Normanami, na Rusi zaś – Waregami) wywodzili się z południowej Skandynawii i Półwyspu Jutlandzkiego. W VIII i IX wieku na skutek walk wewnętrznych oraz przeludnienia tych terenów rozpoczęli oni wyprawy łupieżcze, które przerodziły się w ruchy migracyjne. W efekcie Normanowie podbili rozległe tereny w Europie, a także założyli kilka państw. Pierwsze najazdy Normanów na Europę miały miejscew II połowie VIII wieku. Atakowali oni i łupili tereny Francji, Niemiec,...
Słowianie
Praojczyzną Słowian były tereny pomiędzy Wisłą i Dnieprem. Od IV wieku rozpoczęli oni ekspansję, co doprowadziło do podziału jednej grupy etnicznej na Słowian wschodnich, zachodnich i południowych. Najintensywniejsza ekspansja plemion słowiańskich przypadała na VI wiek. W tym okresie m.in. opanowali oni duże obszary Półwyspu Bałkańskiego. Podstawową jednostką społeczną Słowian był początkowo ród. W okresie ekspansji terytorialnej stracił on jednak na znaczeniu, a podstawą stosunków...
Pierwsze państwa słowiańskie
W VII i VIII wieku pierwsze samodzielne organizmy państwowe zaczęli tworzyć Chorwaci i Słoweńcy. Wśród Słowian zachodnich w VIII wieku tendencje państwowotwórcze występowały wśród plemion Wieletów i Obodrzyców. Ostatnim ludem, który przybył na tereny Europy Środkowej i tu stworzył swe państwo, nie byli Słowianie, lecz lud pochodzenia ugrofińskiego – Madziarzy. Przywędrowali oni z zachodniej Syberii i około roku 896 wkroczyli na równiny nad Dunajem. Nazwa Czas powstania...
Konflikt papiestwa z cesarstwem w średniowieczu
Dążenia uniwersalistyczne cesarzy rzymskich doprowadziły do konfliktu z papiestwem, który nazywany jest często „sporem o inwestyturę”, a toczył się w XI i XII wieku. W wyniku zeświecczenia Kościoła, co było m.in. skutkiem prawa władzy świeckiej do nadawania inwestytury, czyli obsadzania stanowisk kościelnych (biskupów, opatów), Kościół przeżywał kryzys (nie przestrzegano celibatu– nikolaizm, szerzyła się praktyka kupowania i sprzedawania godności kościelnych – symonia). Warunkiem...
Powstanie monarchii stanowych
Monarchia stanowa – forma ustroju państwa feudalnego, w którym władza króla została ograniczona przez stany (szlachecki, mieszczański, duchowny). Monarchia stanowa w Anglii ukształtowała się w czasie panowania Jana bez Ziemi (1199-1216). Nieudolna polityka wewnętrzna i zagraniczna tego króla doprowadziła do sprzeciwu baronów, rycerzy i miast. Buntownicy wymusili na królu wydanie w 1215 roku Wielkiej Karty Swobód, której postanowienia ograniczały władzę króla na rzecz stanów. Zarządów...
Wyprawy krzyżowe
Wyprawy krzyżowe (krucjaty) to wyprawy wojenne wojsk chrześcijańskich, organizowane w latach 1096 -1291 pod hasłami religijnymi (obrona Grobu Chrystusa i miejsc świętych w Palestynie przed niewiernymi) na tereny Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Krucjata Daty Charakterystyka I 1096-1099 Krzyżowcy zdobywają tereny Palestyny i tworzą tam szereg państw (królestwo Jerozolimy, księstwo Antiochii, hrabstwo Edessy). II 1147-1149 Krucjata...
Mongołowie
Ojczyzną Mongołów były stepy Mongolii i Mandżurii.W XII wieku liczne plemiona koczownicze żyjące na tych terenach zostały zjednoczone przez Czyngis-Chana. Przyczyną zwycięstw Mongołów w licznych wojnach była nie ich przewaga liczebna, ale zastosowanie nowej taktyki (dokładna akcja wywiadowcza przed agresją, dowódcy mongolscy nie walczą w bitwie, ale dowodzą wojskami pozostając na tyłach) oraz organizacji wojska (wojsko składa się z jazdy, która może bardzo szybko się przemieszczać). Od...
Feudalizm
Feudalizm jako ustrój społeczno-polityczny oraz gospodarczy zaczął kształtować się w VI-VII wieku w państwie Franków. Geneza powstania feudalizmu tkwi w aktach nadawania beneficjum oraz komendacji. W IX i X wieku doszło do ukształtowania się systemu feudalnego, który opierał się na zależnościach pomiędzy seniorami a wasalami. Od początku X wieku wykształciła się terminologia i zwyczaje lenne. Aktem nadania lenna był hołd. Wasalowie jednego seniora nazywani byli parami. Wasalowie byli...
Kultura średniowiecznej Europy
Kultura Europy średniowiecznej ukształtowała się w wyniku wzajemnego przeplatania się idei antycznych, chrześcijańskich i germańskich. Mówiąc o kulturze Europy średniowiecznej, należy pamiętać, że mamy na myśli przede wszystkim kulturę łacińską chrześcijańskiej Europy Zachodniej, poza obrębem której przez długie wieki pozostawała Hiszpania pod rządami Arabów, Bizancjum oraz kraje takie jak Ruś czy Bułgaria, przejmujące właśnie z Bizancjum wzorce kulturowe. Kultura Europy Zachodniej nie...
- 85% Średniowiecze
- 88% Średniowiecze
Materiał opracowany przez eksperta
-
Średniowiecze