profil

Pogrzeb

poleca 56% 9 głosów

Czemu, Cieniu, odjeżdżasz, ręce złamawszy na pancerz,
Przy pochodniach, co skrami grają około twych kolan? –
Miecz wawrzynem zielony i gromnic płakaniem dziś polan,
Rwie się sokół i koń twój podrywa stopę jak tancerz.
– Wieją, wieją proporce i zawiewają na siebie,
Jak namioty ruchome wojsk koczujących po niebie.
Trąby długie we łkaniu aż się zanoszą, i znaki
Pokłaniają się z góry opuszczonymi skrzydłami,
Jak włóczniami przebite smoki, jaszczury i ptaki...
Jako wiele pomysłów, któreś dościgał włóczniami.

(Cyprian Kamil Norwid, Bema pamięci żałobny rapsod)


Motyw pogrzebu pojawia się dość często w poezji, powieści, filmie i pełni rozmaite funkcje. Był ulubionym tematem młodopolan i romantyków, ale także często występował w prozie realistycznej.

poleca b/d

Młodopolska dekoracja

Pogrzeby, często obecne w dekadenckiej poezji końca XIX wieku, pełnią funkcję swoistego, jakkolwiek niewłaściwie to zabrzmi, ornamentu, niezbędnego elementu opisywanej rzeczywistości, obok grobów, wiatru, deszczu, szatana czy zbłąkanej duszy. Nie chodzi o konkretny pogrzeb, lecz o samą obecność motywu wywołującego smutek, żal, nostalgię, niepokój. „A w duszy mej pogrzeby bez orkiestr się wloką” – pisze Charles Baudelaire ( Spleen II ). W jednym z najbardziej znanych wierszy młodo polskich –...

poleca b/d

Pogrzeb pretekstem do rozważań o naturalizmie śmierci

Pochówek bywa często pretekstem do rozważań o grozie i naturalizmie śmierci. Trupy wyglądają okropnie, a przez woń kwiatów przebija się trupi zapach, do którego garną się muchy. Na ten naturalistyczny aspekt śmierci zwraca uwagę zarówno Tomasz Mann w swej wybitnej powieści Buddenbrookowie , jak i np. Maria Dąbrowska w swojej sadze Noce i dnie . Barbara Niechcicowa zwraca uwagę Bogumiłowi, że jest pozbawiony wrażliwości, gdyż pozwolił asystować dzieciom przy ubieraniu babci do trumny....

poleca 50% 28 głosów

Pogrzeb dziecka

Szczególne uczucia budzi pogrzeb dziecka – niewinnego, przedwcześnie zgasłego, które – jak się zwykło mówić – miało całe życie przed sobą. O konieczności pochowania swej małej córeczki tak pisze Jan Kochanowski: Nie do takiej łożnice, moja dziewko droga, Miała cię mać uboga Doprowadzić! Nie takąć dać obiecowała Wyprawę, jakąć dała! Giezłeczkoć tylko dała a lichą tkaneczkę; Ojciec ziemie bryłeczkę W głowki włożył. – Niestetyż i posag, i ona W jednej skrzynce zamkniona! (Jan Kochanowski,...

poleca b/d

Ciche pochówki

Niekiedy pogrzeb jest symbolem ludzkiej nędzy i biedy – pozytywistyczne utwory, takie jak nowela Adolfa Dygasińskiego Na trumienkę , mówią nie tylko o marności ludzkiej egzystencji, ale i nędzy, ubóstwie w dosłownym tego słowa znaczeniu – są tacy chłopi,których nie stać nawet na godny pochówek. Smutne i ciche są pogrzeby samobójców, taki pogrzeb ma Franka – samobójczyni z Dziewcząt z Nowolipek Poli Gojawiczyńskiej. Skromne są także wojenne pogrzeby– jeden z nich, pogrzeb Anusi z Bożej...

poleca b/d

Pogrzeb wyrazem poczucia wspólnoty

Niekiedy pogrzeb jest jednak wyrazem i symbolem poczucia wspólnoty,nie indywidualizmu. Na pogrzebie Popiołka z filmu Dom Jana Łomickiego widać, że mieszkańców kamienicy przy ul. Złotej coś (ktoś) wyraźnie łączy– są jak jedna wielka rodzina. „My sieroty” – mówią o sobie po śmierci gospodarza domu. Pogrzeb Franki staje się pretekstem do spotkania dziewcząt z Nowolipek– łączy je wspólne dzieciństwo, wspólna przeszłość i... pamięć o wspólnych przeżyciach i przyjaciółce. Pogrzeby łączą...

poleca b/d

Symbol dewaluacji wartości

Pogrzeb Bucholca – potentata finansowego, wielkiego fabrykanta – w Ziemi obiecanej Władysława Stanisława Reymonta jest symbolem równości wszystkich wobec śmierci (nawet taki bogacz musi umrzeć!), ale także manifestacją potęgi i bogactwa przemysłowca. Pogrzeb ten gromadzi tłumy, urządzony jest z wielkim przepychem, pokazuje potęgę i zarazem kruchość pieniądza. Przede wszystkim jednak staje się symbolem bezduszności łódzkiej i dewaluacji wszelkich wartości w tym przeklętym mieście. Kiedy...

poleca b/d

Pogrzeby bohaterów

Specyficzny wydźwięk mają pogrzeby bohaterów. Spalenie zwłok Grażyny– tytułowej bohaterki utworu Adama Mickiewicza, na stosie, tak jak wojownika, jest hołdem złożonym odważnej kobiecie, która wystąpiła w roli męża i zginęła jako dowódca wojsk w walce przeciw Krzyżakom. Jej mąż Litawor oddaje jej cześć, niczym dawne żony, rzucając się na pogrzebowy stos. Role zostały odwrócone – żona wystąpiła w roli męża, mąż w roli żony. W wierszu Cypriana Kamila Norwida Bema pamięci żałobny rapsod pochówek...

poleca 100% 4 głosy

Lęki żołnierzy i emigrantów

Sam Słowacki wielokrotnie pisał o lęku przed własnym pochówkiem na obcej ziemi: Ty będziesz widział moje białe kości W straż nie oddane kolumnowym czołom; Alem jest jako człowiek, co zazdrości Mogił popiołom... Więc że mieć będę niespokojne łoże Smutno mi, Boże! (Juliusz Słowacki, Hymn ) Autor Kordiana marzył o dobrej sławie i pochowaniu w ziemi ojczystej, stylizował własną śmierć na śmierć patrioty i wieszcza, a własny pochówek na pogrzeb bohatera: Lecz wy, coście mnie znali, w...

poleca b/d

Brak pogrzebu – symbolem odebrania ludzkiej godności

Niestety, nie wszystkim takie marzenia się spełniły. Już Antygona Sofoklesa opisuje nieludzką decyzję władcy – tyrana Kreona,o zakazie grzebania krewnego, Polinika, zabitego w bratobójczej walce, uznanego za zdrajcę. W I liadzie mowa o okrutnej decyzji Achillesa, który nie zgodził się na pogrzeb księcia trojańskiego Hektora, na szczęście zmienił swą decyzję przebłagany przez starego króla Priama. W naturalistycznym opowiadaniu Stefana Żeromskiego Rozdzióbią nas kruki, wrony mowa o...

poleca 43% 7 głosów

O pogrzebie groteskowo

W Tangu Mrożka babcia leży na katafalku i nikt się nią nie interesuje – śmierć nie jest w stanie zburzyć groteski ani zmienić atmosfery szalonego domu Stomila i jego żony. Groteska nie jest jednak ulubioną konwencją Polaków, jeśli chodzi o mówienie o śmierci. Groteskowe obrazy z pogrzebów odnajdujemy np. w mistrzowskim czeskim filmie Kola . Polacy specjalizują się w nastrojowych, parabolicznych filmach o pogrzebach i śmierci, takich jak Requiem Witolda Leszczyńskiego czy Grający z...

Podoba się? Tak Nie