nie zasypiać gruszek w popiele (język polski)

wymowa:
IPA: [ˌɲɛ‿zaˈsɨpʲjäʥ̑ ˈɡruʃɛk f‿pɔˈpʲjɛlɛ], AS: [ńe‿zasypʹi ̯äʒ́ grušek f‿popʹi ̯ele], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.• podw. art.• udźw. międzywyr.• przyim. nie tw. syl.• zestr. akc.• akc. pob.• i → j 
​
znaczenia:

fraza czasownikowa

(1.1) nie zaniedbywać spraw wymagających załatwienia[1]
(1.2) wykorzystywać każdą nadarzającą się okazję, sposobność[1]
(1.3) nie zaprzepaszczać szansy na sukces
odmiana:
(1.1-3) tylko czasownik odmienny; zob. zasypiać (dk. zaspać)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.2) wiedzieć, co w trawie piszczy
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-3) Dawniej w gorącym popiele, który został po upieczeniu chleba, suszono gruszki. Jeśli ktoś nieuważnie ich pilnował, by się nie spaliły (np. zasnął przy piecu), mówiono, że "zasypia gruszki w popiele".[2]
uwagi:
  • Niepoprawna i niezgodna z etymologią jest wersja: nie zasypywać gruszek w popiele.
  • zobacz też: Indeks:Polski - Związki frazeologiczne
tłumaczenia:
  • niemiecki: (1.1) die Gelegenheit nicht unbenutzt lassen; (1.2) die Gelegenheit nicht unbenutzt lassen
  • szwedzki: (1.2) ta tillfället i akt
źródła:
  1. 1 2 Słownik frazeologiczny PWN, red. Anna Kłosińska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, ISBN 978-83-01-14481-4, s. 122.
  2. ↑ Katarzyna Głowińska, Słownik frazeologiczny, Wydawnictwo IBIS, Poznań 2012, ISBN 978-83-7738-214-1, s. 121
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.