wkładać

From w- +‎ kładać. First attested in the fifteenth century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /fkɫadat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /fkɫadat͡ɕ/

wkładać impf

1. to put on (to place on top of)
   • 1930 [c. 1455], “Neh”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 4, 17:

     Dzalaiøci na murze, a noszøcy brzemyona, a wkladaiøci (portantium onera et imponentium) genø røkø dzalaly, a drugø myecz dzerszely

     [Działający[ch] na murze a noszący[ch] brzemiona, a wkładający[ch] (portantium onera et imponentium) jeną ręką działali a drugą miecz dzierżeli]

2. to suspect of wrongdoing, of sin
   • 1965 [Middle of the 15th century], Henryk Kowalewicz, editor, Średniowieczne zabytki języka polskiego w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. Polskie glosy i zapiski z rękopisów 1728, 1732, 1752, Zeszyty Naukowe UAM, page 128:

     Confundantur Christiani, qui Mariam virginem in illud crimen involuunt wkladayą

     [Confundantur Christiani, qui Mariam virginem in illud crimen involuunt wkładają]

3. to remind
   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎, Greater Poland, page 111 arg:

     Prorok o szwętem męzu molwyøcz Yezukristowø (pro Yezukrista) albo szwyetego ducha wklada w pamyęcz

     [Prorok o świętem mężu mołwiąc Jezukrysta[wą] albo Świętego Ducha wkłada w pamięć]

4. to stop, to cease doing
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 103:

     Gdisch nyenasiczona yest ząndza, viczyanganyu pyenyandzi konycza nye wkladayąncz (extorsioni pecuniarum terminum non imponens)

     [Gdyż nienasycona jest żądza, wyciąganiu pieniędzy końca nie wkładając (extorsioni pecuniarum terminum non imponens)]

5. to accuse of a heinous act
   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 246:

     Bądą wam mowicz wschitko sle, lszącz prze myą, thu sromotne vczinky a ganyebne na wasz wcladayącz, lsziwye na potwarz prze myą

     [Będą wam mowić wszytko złe łżąc prze mię, tu sromotne uczynki a ganiebne na was wkładając łżywie na potwarz prze mię]

6. to order; to oblige
   • 1868 [1451], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎, volume XI, Lviv, page 370:

     Nos iudex et subiudex videntes, quod dominus Iohannes Cobilenski non obedit huic nostro iuri..., ponimus al. wkladami huiusmodi causam super dominum capitaneum in eadem causa dare iuvamen al. pomocz iuxta iuris formam

     [Nos iudex et subiudex videntes, quod dominus Iohannes Kobyleński non obedit huic nostro iuri..., ponimus al. wkładamy huiusmodi causam super dominum capitaneum in eadem causa dare iuvamen al. pomoc iuxta iuris formam]

7. to deny the right to bring to court
   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎, page 10:

     Tedi tho gymyenye tych dvchownych na naszą pracza przypysvgemy, ktorym owszeyky mylczenye vkladamy

     [Tedy to jimienie tych duchownych na naszę pracą przypisujemy, ktorym owszejki milczenie wkładamy]

8. (reflexive with się) to get into (to go to the inside of)
   • 1908 [c. 1500], Bolesław Erzepki, editor, Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego. I. Glosy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika drukowanego w roku 1490‎, Lubiń, page 121:

     Wklądacz szyą intromittere

     [Wkładać się intromittere]

9. (reflexive with się) to meddle
   • 1908 [c. 1500], Bolesław Erzepki, editor, Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego. I. Glosy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika drukowanego w roku 1490‎, Lubiń, page 121:

     Ingerere podvsczycz vel wklądącz szya

     [Ingerere poduścić vel wkładać się]

• Polish: wkładać
• Silesian: wkłŏdać

• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “wkładać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish wkładać. By surface analysis, w- +‎ kładać.

• IPA^(key): /ˈfkwa.dat͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -adat͡ɕ
• Syllabification: wkła‧dać

wkładać impf (perfective włożyć)

1. (transitive) to put in, to insert (to place inside of)
2. (transitive) to put on; to don, to invest (to place on top of, especially clothes) [+dative = onto whom] [+ na (accusative) = onto what]
3. (transitive) to put in, to contribute, to invest (to add effort) [+ w (accusative) = to what]
4. (transitive) to contribute (to give money towards a goal) [+ w (accusative) = to what]
5. (transitive) to invest (to provide money for the growth an institution)

   Synonym: inwestować

6. (transitive) to deposit, to pay in (to provide money for the growth an institution)

   Synonym: wpłacać

7. (transitive, obsolete) to get into (to become interested or involved in; to get used to)
8. (reflexive with się, obsolete) to get used to

   Synonym: przyzwyczajać się

• wkładać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wkładać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wkładać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wkładać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Paweł Kupiszewski (12.01.2023) “WKŁADAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Paweł Kupiszewski (12.01.2023) “WKŁADAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wkładać”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “wkładać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “wkładać”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 1, Warsaw, page 11
• wkładać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego