sądzić
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish sędzić. By surface analysis, sąd + -ić.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈsɔɲ.d͡ʑit͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈsɔ̃.d͡ʑit͡ɕ/
Audio 1, sądzić (file) Audio 2, sądzić się (file) - Rhymes: -ɔɲd͡ʑit͡ɕ
- Syllabification: są‧dzić
Verb
sądzić impf
- (transitive) to judge; to try (to preside over a legal case in order to determine someone's fate in court) [+ za (accusative) = for what]
- (transitive) to judge, to deem (to evaluate or assess someone)
- (intransitive) to think; to suppose; to presume (to hold an opinion) [+ o (locative) = about whom/what], [+ z (genitive)] or [+ po (locative) = by what]
- (transitive) to judge (to to administer justice, to exercise judicial power)
- (transitive, archaic) to grant; to allocate
- Synonyms: przeznaczać, przyznawać
- (transitive, obsolete) to judge (to assess negatively)
- (reflexive with się, colloquial, law) to litigate (to go to law) [+ z (instrumental) = with whom], [+ o (accusative) = over/for what]
- Synonyms: prawować się, procesować się
- (reflexive with się, obsolete) to be judged (to be evaluated or assessed)
- (reflexive with się, obsolete, of a trial) to be held; to take place
- (reflexive with się, obsolete) to judge oneself (to consider oneself, to deem oneself)
- Synonyms: mieć się, uważać się
Conjugation
Conjugation of sądzić impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | sądzić | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | sądzę | sądzimy | ||||||||||||||||
2nd | sądzisz | sądzicie | |||||||||||||||||
3rd | sądzi | sądzą | |||||||||||||||||
impersonal | sądzi się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | sądziłem, -(e)m sądził |
sądziłam, -(e)m sądziła |
sądziłom, -(e)m sądziło |
sądziliśmy, -(e)śmy sądzili |
sądziłyśmy, -(e)śmy sądziły | |||||||||||||
2nd | sądziłeś, -(e)ś sądził |
sądziłaś, -(e)ś sądziła |
sądziłoś, -(e)ś sądziło |
sądziliście, -(e)ście sądzili |
sądziłyście, -(e)ście sądziły | ||||||||||||||
3rd | sądził | sądziła | sądziło | sądzili | sądziły | ||||||||||||||
impersonal | sądzono | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę sądził, będę sądzić |
będę sądziła, będę sądzić |
będę sądziło, będę sądzić |
będziemy sądzili, będziemy sądzić |
będziemy sądziły, będziemy sądzić | |||||||||||||
2nd | będziesz sądził, będziesz sądzić |
będziesz sądziła, będziesz sądzić |
będziesz sądziło, będziesz sądzić |
będziecie sądzili, będziecie sądzić |
będziecie sądziły, będziecie sądzić | ||||||||||||||
3rd | będzie sądził, będzie sądzić |
będzie sądziła, będzie sądzić |
będzie sądziło, będzie sądzić |
będą sądzili, będą sądzić |
będą sądziły, będą sądzić | ||||||||||||||
impersonal | będzie sądzić się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | sądziłbym, bym sądził |
sądziłabym, bym sądziła |
sądziłobym, bym sądziło |
sądzilibyśmy, byśmy sądzili |
sądziłybyśmy, byśmy sądziły | |||||||||||||
2nd | sądziłbyś, byś sądził |
sądziłabyś, byś sądziła |
sądziłobyś, byś sądziło |
sądzilibyście, byście sądzili |
sądziłybyście, byście sądziły | ||||||||||||||
3rd | sądziłby, by sądził |
sądziłaby, by sądziła |
sądziłoby, by sądziło |
sądziliby, by sądzili |
sądziłyby, by sądziły | ||||||||||||||
impersonal | sądzono by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech sądzę | sądźmy | ||||||||||||||||
2nd | sądź | sądźcie | |||||||||||||||||
3rd | niech sądzi | niech sądzą | |||||||||||||||||
active adjectival participle | sądzący | sądząca | sądzące | sądzący | sądzące | ||||||||||||||
passive adjectival participle | sądzony | sądzona | sądzone | sądzeni | sądzone | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | sądząc | ||||||||||||||||||
verbal noun | sądzenie |
Derived terms
verbs
- nasądzić pf
- odsądzić pf, odsądzać impf
- osądzić pf, osądzać impf
- podsądzić pf, podsądzać impf
- posądzić pf, posądzać impf
- przesądzić pf, przesądzać impf
- przysądzić pf, przysądzać impf
- rozsądzić pf, rozsądzać impf
- usądzić pf
- wysądzić pf
- zasądzić pf, zasądzać impf
- zsądzić pf
verbs
- być sądzony impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), sądzić is one of the most used words in Polish, appearing 14 times in scientific texts, 4 times in news, 23 times in essays, 17 times in fiction, and 20 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 78 times, making it the 830th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “sądzić”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 520
Further reading
- 37321 in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- sądzić się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- sądzić in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “sądzić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “sądzić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “SĄDZIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 07.04.2016
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “sądzić”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “sądzić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “sądzić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 39
- sądzić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
- sądzić się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
- Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “sądzić”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.