pytać

Inherited from Proto-Slavic *pȳtàti. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pɨtat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pɨtat͡ɕ/

pytać impf

1. (transitive or reflexive with się) to ask (to request information or an answer to a question) [+genitive] or [+ od (genitive) = whom], [+genitive], [+accusative], [+ o (accusative) = about what], [+ na (accusative)], [+ o (locative) = about whom/what], [+ po (locative) = about whom]
   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 62, 2:

     Tedy odpowyedzal ten ozalowany czlowyek pytayącz tak (requirendo sic)

     [Tedy odpowiedział ten ożałowany człowiek pytając tak (requirendo sic)]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 192:

     Drudzy pytayą (dicunt): Czo proszvsz (pro proszysz)?

     [Drudzy pytają (dicunt): „Co prosisz?”]

   • 1880 [Middle of the 15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności, volume V, page 267:

     Queritur, pytayącz, vbi aula regia

     [Queritur, pytając, vbi aula regia]

   • 1967 [1415], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 550, Kościan:

     Adam pital szandu crolewskego podlug zaloby y otpowedzy

     [Adam pytał sądu krolewskiego podług żałoby i otpowiedzi]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 793:

     Vydzy my szye tako, yze tego od Iesucrista nye pytal (sc. Piłat)

     [Widzi mi sie tako, iże tego od Jesukrysta nie pytał (sc. Piłat)]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 843:

     Bo Pylat pyta tego, czego by rozvmem nye mogl ossyądz

     [Bo Piłat pyta tego, czego by rozumem nie mogł osiąc]

   • 1888 [1411], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎, Greater Poland, page 57:

     Iaco pan Sandziwoy mal poslacz lawniky pitacz prawa do Kalischa

     [Jako pan Sędziwoj miał posłać ławniki pytać prawa do Kalisza]

   • 1930 [c. 1455], “II Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 9, 2:

     Y wiloszil Salomon gey to wszitko, czso pitala (proposuerat)

     [I wyłożył Salomon jej to wszytko, cso pytała (proposuerat)]

   • 1885 [1444], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎, volume V, page 3:

     Panno myla, thobye sza klanam y na thwe sdrowe thim listhem pytham

     [Panno miła, tobie się kłaniam i na twe zdrowie tym listem pytam]

   • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 123:

     Bo ocz bądzyeczye w szadzye pythany (requisiti fueritis), toszczye powynny naydz, czokolwyek wyeczye, y wyrzecz

     [Bo ocz będziecie w sądzie pytani (requisiti fueritis), toście powinni najć, cokolwiek wiecie, i wyrzec]

   • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 293:

     Gyczczye a pythayczye pylnye o dzyeczyaczyv (interrogate diligenter de puero Mat 2, 8)

     [Jidźcie i pytajcie pilnie o dziecięciu (interrogate diligenter de puero Mat 2, 8)]

   • 1451-1455, Legenda o świętym Aleksym‎, line 197:

     Wyącz szą po nym pythano, po *wszthkych domyech szvkano

     [Więc się po nim pytano, po wsz[y]tkich domiech szukano]

   • 1959 [1413], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 694, Poznań:

     Jacosmi bili possly ot Wlotka do Paszka pytacz, aczby Wlotka yøl

     [Jakosmy byli posły ot Włodka do Paszka pytać, aczby Włodka jął]

2. (transitive or reflexive with się) to inquire; to research; to look for; to be interested in [+genitive] or [+ na (accusative) = whom/what], [+ o (locative)] or [+ po (locative) = what]
   • 1874-1891 [1453], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXV, page 213:

     W moyem roszvmye pythalem y thakye w pyszmye czythalem, szandney thakyey nye szlychalem pany mylosczywszey

     [W mojem rozumie pytałem i takie w Piśmie czytałem, żadnej takiej nie słychałem [we wszem mieście Jerusalem] Panny miłościwszej]

   • 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią]‎, Mierzeniec, Płock, line 165:

     Oth polnoczy do szachodv chodza nye pytayancz brodv

     [Ot połnocy do zachodu chodzę nie pytając brodu]

   • 1930 [c. 1455], “I Esdr”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 10, 16:

     Posadzily syø dzen pyrvi *myeszocza dzesyøtego, pitaiøcz syø na takø rzecz (ut quaererent rem)

     [Posadzili się dzień pirwy miesiąca dziesiątego, pytając się na taką rzecz (ut quaererent rem)]

   • 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume I, page XLIII:

     Szyercze szliachethne... nye pytha o wczynczech [nyewyestach] nyewyesczych (non inquirit de operibus mulierum)

     [Sierce ślachetne... nie pyta o uczyncech [niewiestach] niewieścich (non inquirit de operibus mulierum)]

   • 1959 [1491], “Teksty polskie z końca XV w.”, in Rafał Leszczyński, editor, Rozprawy Komisji Językowej, volume VII, page 58:

     Iesliby szie przidalo, yzeby nykthory thowarzisz szie po thim chcial pythacz albo badacz, czygye by tho bylo doszwolyenye

     [Jesliby sie przydało, iżeby niktory towarzysz sie po tym chciał pytać albo badać, czyje by to było dozwolenie]

3. (transitive or reflexive with się) to ask for, to request [+accusative = whom], [+genitive], [+ o (accusative)] [+ po (locative) = for what]

   Synonym: prosić

   • 1880 [Middle of the 15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności, volume I, page 52:

     Hic iam queritur inter dispensatores na tem swecze ywsz ma bycz schukano a pytano myedzy schafarzmy bozymy (I Cor 4, 2)

     [Hic iam queritur inter dispensatores na tem świecie już ma być szukano a pytano miedzy szafarzmi bożymi (I Cor 4, 2)]

   • 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią]‎, Mierzeniec, Płock, line 479:

     Chcza czya pytacz, smyr[yr]czy myla, by mya thego navczyla

     [Chcę cię pytać, Śmirci miła, by mię tego nauczyła]

   • 1965 [1456], Mikołaj z Pawłowic, edited by Henryk Kowalewicz, Średniowieczne zabytki języka polskiego w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. Polskie glosy i zapiski z rękopisów 1728, 1732, 1752, Zeszyty Naukowe UAM, Greater Poland, page 87:

     Pyta ye przysvoleną requirit eius consensum

     [Pyta je przyzwolenia requirit eius consensum]

   • 1967 [1428], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 1347, Kościan:

     Ysszem prawą nyemoczą... byl nyemoczen, kyedim na szawitem rocze myal panow pythacz o szkaszanye rzeczy Marczinowey

     [Iżem prawą niemocą... był niemocen, kiedym na zawitem roce miał panow pytać o skazanie rzeczy Marcinowej]

   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 99, 3:

     Szlyszymy, ysz szye pytą po dokazanyv (quaestionibus pro ostensione instigat)

     [Słyszymy, iż sie pyta po dokazaniu (quaestionibus pro ostensione instigat)]

4. corruption of przyć
   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 104, 1:

     Czyly moze gescze ten czlowyek k szwemv gymyenyv pytacz y foldrowacz, [i] dzerzecz (an vir... se ad hereditatem suam vice versa trahere et tenere possit)?

     [Czyli może jeszcze ten człowiek k swemu jimieniu pytać i fołdrować [i] dzierżeć (an vir... se ad hereditatem suam vice versa trahere et tenere possit)?]

• Masurian: pitacz
• Polish: pytać
• Silesian: pytać

• Boryś, Wiesław (2005) “pytać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “pytać”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “pytać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “pytać (się)”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish pytać.

• IPA^(key): /ˈpɨ.tat͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈpɨ.tat͡ɕ/

• Audio 1, pytać

  (file)

• Audio 2, pytać się

  (file)

• Rhymes: -ɨtat͡ɕ
• Syllabification: py‧tać

pytać impf

1. (transitive or reflexive with się) to ask (to request information or an answer to a question) [+ o (accusative) = about whom/what]

   Synonym: zadawać pytanie

2. (transitive, colloquial) to ask; to quiz (to check someone's knowledge) [+ z (genitive) = in what]
3. (reflexive with się) to ask each other (to request information or an answer to a question from one another) [+ o (accusative) = about whom/what]
4. (transitive or reflexive with się, chiefly in the negative, obsolete) to care about; to pay attention to
5. (transitive, obsolete or expressive in Middle Polish, reflexive with się) to look for (to attempt to find)

   Synonym: szukać

6. (transitive, obsolete or dialectal) to ask for, to request

   Synonym: prosić

7. (intransitive, obsolete) to invite oneself in

   Synonym: wpraszać się

8. (intransitive, obsolete) to beg

   Synonym: żebrać

9. (transitive, obsolete) to demand

   Synonym: żądać

10. (Middle Polish) to ask; Further details are uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon‎, page 337a:

      Inquiro, fere idem quod Exquiro, Dowiáduyę ſie/ pytam.

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), pytać is one of the most used words in Polish, appearing 0 times in scientific texts, 1 time in news, 4 times in essays, 35 times in fiction, and 45 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 85 times, making it the 752nd most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

• pytać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• pytać się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• pytać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pytać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pytać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “PYTAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 07.05.2021
• “PYTAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 23.02.2015
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pytać”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “pytać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “pytać”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 5, Warsaw, page 453
• pytać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Inherited from Old Polish pytać.

• IPA^(key): /ˈpɪtat͡ɕ/
• Rhymes: -at͡ɕ
• Syllabification: py‧tać

pytać impf

1. (transitive or reflexive with sie) to ask (to look for an answer to a question by speaking)

• pytac in dykcjonorz.eu
• pytać_sie in silling.org