ผู้ปกครอง

From ผู้ (pûu, “agent noun prefix”) +‎ ปกครอง (bpòk-krɔɔng, “to rule, to govern, to administer; to guard, to protect”).

ผู้ปกครอง • (pûu-bpòk-krɔɔng) (classifier คน)

1. ruler, governor, administrator; guardian, protector.
   • 1974, วิสา คัญทัพ, “สิบสี่ตุลา”, in เราจะฝ่าข้ามไป‎, 2nd edition, Bangkok: สำนักพิมพ์พิราบ, retrieved 2019-07-09:

     ไม่มีอำนาจใดในโลกหล้า ผู้ปกครองต่างมาแล้วสาบสูญ ไม่มีใครล้ำเลิศน่าเทิดทูน ประชาชนสมบูรณ์นิรันดร์ไป

     mâi mii am-nâat dai nai lôok-lâa · pûu-bpòk-krɔɔng dtàang maa lɛ́ɛo sàap-sǔun · mâi mii krai lám-lə̂ət nâa tə̂ət-tuun · bprà-chaa-chon sǒm-buun ní-ran bpai

     In the world there's no any power [that lasts forever]. Come and [will be] gone all the rulers. There's no one [so] excellent [and] praiseworthy. [May] the people live in wellbeing for all eternity.

2. person in charge of another, as parent for his or her child.

   สมาคมครูผู้ปกครอง

   sà-maa-kom kruu pûu-bpòk-krɔɔng

   Parent–teacher association

3. (law) guardian (of a minor); probably first used officially on 11 November 1923, when the first book of the Civil and Commercial Code was promulgated.
   • 1976 October 15, “ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์”, in ห้องสมุดกฎหมาย‎, Bangkok: สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, published 2017-06-07, archived from the original on 5 July 2020:

     มาตรา ๑๕๙๘/๓ ผู้ปกครองเป็นผู้แทนโดยชอบธรรมของผู้อยู่ในปกครอง

     mâat-dtraa · nʉ̀ng-pan hâa-rɔ́ɔi gâao-sìp bpɛ̀ɛt / sǎam · pûu-bpòk-krɔɔng bpen pûu-tɛɛn-dooi-chɔ̂ɔp-tam kɔ̌ɔng pûu yùu nai bpòk-krɔɔng

     Section 1598/3 A guardian is the statutory agent of the person under [his] guardianship.

   • 1935 June 7, “ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์”, in ห้องสมุดกฎหมาย‎, Bangkok: สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, published 2017-04-06, archived from the original on 5 July 2020:

     มาตรา ๑๖๕๒ บุคคลผู้อยู่ในความปกครองนั้นจะทำพินัยกรรมยกทรัพย์มรดกของตนให้แก่ผู้ปกครองหรือคู่สมรส บุพการี หรือผู้สืบสันดาน หรือพี่น้องของผู้ปกครองไม่ได้จนกว่าผู้ปกครองจะได้ทำคำแถลงการณ์ปกครอง...เสร็จสิ้นแล้ว

     mâat-dtraa · nʉ̀ng-pan hòk-rɔ́ɔi hâa-sìp sɔ̌ɔng · bùk-kon pûu yùu nai kwaam-bpòk-krɔɔng nán jà tam pí-nai-gam yók sáp-mɔɔ-rá-dòk kɔ̌ɔng dton hâi gɛ̀ɛ pûu-bpòk-krɔɔng rʉ̌ʉ kûu-sǒm-rót · bùp-pá-gaa-rii · rʉ̌ʉ pûu-sʉ̀ʉp-sǎn-daan · rʉ̌ʉ pîi-nɔ́ɔng kɔ̌ɔng pûu-bpòk-krɔɔng mâi dâai jon-gwàa pûu-bpòk-krɔɔng jà dâai tam kam-tà-lɛ̌ɛng-gaan-bpòk-krɔɔng ... sèt-sîn lɛ́ɛo

     Section 1652 A person who is subject to guardianship cannot make a will to grant [his] estate to [his] guardian or [to] the spouse [or any of] the ascendants, or descendants, or cousins of the guardian, unless the guardian has already finished...making the statement of guardianship.

• (nonstandard): ผปค.